Đi vào những điều trọng yếu của Mùa Chay: sau đây là Sứ điệp của Đức Thánh Cha cho năm nay
Antoine Mekary | ALETEIA | I.MEDIA
Kathleen N. Hattrup
12/02/21
Tin tưởng trong việc ăn chay, hy vọng trong việc làm phúc, bác ái trong cầu nguyện …
Dưới đây là sứ điệp Mùa Chay 2021 của Đức Thánh Cha Phanxicô.
*****
“Này, chúng ta lên Giêrusalem” (Mt 20:18).
Mùa Chay: Thời gian làm tươi mới Niềm tin, Hy vọng, và Tình yêu.
Anh chị em thân mến,
Chúa Giêsu mặc khải cho các môn đệ ý nghĩa sâu xa nhất của sứ vụ của Ngài khi Ngài nói cho các ông về cuộc thương khó, cái chết và sự phục sinh, để thực hiện thánh ý của Chúa Cha. Sau đó Ngài gọi các môn đệ cùng chia sẻ sứ vụ cứu độ thế giới này.
Trong hành trình Mùa Chay của chúng ta hướng tới Lễ Phục Sinh, chúng ta hãy nhớ Đấng “hạ mình, vâng lời cho đến nỗi bằng lòng chịu chết, chết trên cây thập tự” (Pl 2:8). Trong mùa sám hối này, chúng ta hãy làm tươi mới lại niềm tin của chúng ta, kín múc niềm hy vọng từ “nước hằng sống, và với tâm hồn rộng mở đón nhận tình yêu của Thiên Chúa, Đấng làm cho chúng ta trở thành anh chị em trong Đức Kitô. Trong đêm canh thức Phục sinh, chúng ta sẽ lặp lại những lời hứa rửa tội của mình và trải nghiệm sự tái sinh là những con người mới nhờ hoạt động của Chúa Thánh Thần. Hành trình Mùa Chay này, giống như toàn bộ cuộc lữ hành của đời sống người Kitô hữu, bây giờ được soi sáng bởi ánh sáng phục sinh, truyền cảm hứng cho những suy nghĩ, thái độ và quyết định của những người môn đệ của Chúa Kitô.
Ăn chay, cầu nguyện và làm việc bác ái, như lời Chúa Giêsu giảng dạy (xem Mt 6:1-18), làm cho chúng ta có thể hoán cải và là cách thể hiện sự hoán cải của chúng ta. Con đường nghèo khó và từ bỏ mình (ăn chay), quan tâm và yêu thương chăm sóc người nghèo (bố thí), và đối thoại như trẻ thơ với Chúa Cha (cầu nguyện) giúp chúng ta có thể sống đời sống đức tin chân thành, đức cậy sống động và đức ái hiệu quả.
1. Đức tin kêu gọi chúng ta chấp nhận sự thật và làm chứng cho sự thật trước Chúa và tất cả anh chị em của mình.
Trong Mùa Chay này, chấp nhận và sống sự thật được mặc khải trong Đức Kitô trước hết có nghĩa là rộng mở tâm hồn trước Lời của Chúa, Lời mà Giáo hội truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác. Sự thật này không phải là một khái niệm trừu tượng dành riêng cho một số ít người thông thái được chọn. Thay vì vậy, nó là một thông điệp mà tất cả chúng ta có thể đón nhận và hiểu được nhờ sự khôn ngoan và một tâm hồn rộng mở trước sự vĩ đại của Thiên Chúa, là Đấng yêu thương chúng ta ngay cả trước khi chúng ta ý thức được điều đó. Chính Chúa Kitô là sự thật này. Bằng cách mặc lấy nhân tính của chúng ta, thậm chí cả những giới hạn của nó, Ngài đã làm cho chính Ngài trở thành con đường dẫn đến sự sống viên mãn – dù con đường đòi hỏi khó khăn nhưng mở ra cho tất cả mọi người.
Ăn chay, trải nghiệm như một hình thức từ bỏ chính mình, giúp những ai thực hiện nó với tâm hồn đơn sơ để tái khám phá ân huệ của Chúa và để nhận ra rằng chúng ta tìm được sự hoàn thành trong Người vì chúng ta được tạo dựng theo hình ảnh của Người. Khi đi theo kinh nghiệm của sự nghèo khó, người ăn chay làm cho chính mình trở nên nghèo với người nghèo và tích góp gia tài tình yêu đã đón nhận và chia sẻ. Bằng cách này, ăn chay giúp chúng ta yêu mến Chúa và yêu thương người lân cận, tới mức tình yêu, như Thánh Tôma Aquinô dạy, trở thành một chuyển động hướng ngoại tập trung sự chú ý của chúng ta vào tha nhân và xem họ như là một với chính bản thân chúng ta (xem Fratelli Tutti, 93).
Mùa Chay là thời gian để tin tưởng, để chào đón Chúa vào trong đời sống của chúng ta và cho phép Người “ở lại” giữa chúng ta (xem Ga 14:23). Ăn chay là được giải phóng khỏi tất cả những gì đè nặng chúng ta – chẳng hạn chủ nghĩa tiêu thụ và sự thừa mứa thông tin, bất kể là thật hoặc giả – để mở rộng cửa tâm hồn chúng ta cho Đấng đến với chúng ta, khó nghèo mọi sự, nhưng “tràn đầy ân sủng và sự thật” (Ga 1:14): là Con Thiên Chúa, Đấng Cứu độ chúng ta.
2. Niềm hy vọng như “nước hằng sống” giúp chúng ta tiếp tục hành trình của mình.
Người đàn bà Samari tại giếng nước, người mà Chúa Giêsu xin nước uống, không hiểu ý nghĩa khi Ngài nói rằng Ngài có thể ban cho bà “nước hằng sống” (Ga 4:10). Theo lẽ tự nhiên, bà ta nghĩ rằng Ngài đang nói đến nước vật chất, nhưng Chúa Giêsu đang nói đến Chúa Thánh Thần là Đấng Ngài sẽ ban cho dồi dào qua mầu nhiệm vượt qua, ban tặng niềm hy vọng không làm thất vọng. Chúa Giêsu đã nói đến niềm hy vọng này, khi nói đến cuộc thương khó và cái chết của Ngài, Ngài nói rằng Ngài sẽ “trỗi dậy vào ngày thứ ba” (Mt 20:19). Chúa Giêsu đang nói đến tương lai được rộng mở bởi lòng thương xót của Chúa Cha. Hy vọng với Người và vì Người có nghĩa là tin rằng lịch sử không kết thúc với những lỗi lầm, bạo lực và bất công của chúng ta, hay tội ác đóng đinh Đấng là Tình yêu. Nó có nghĩa là đón nhận sự tha thứ của Chúa Cha từ trái tim rộng mở của Người.
Trong thời gian bất an này, khi mọi thứ dường như mong manh và bấp bênh, có vẻ như là một thách đố khi nói về hy vọng. Tuy nhiên Mùa Chay chính là mùa hy vọng, khi chúng ta trở về với Thiên Chúa là Đấng luôn kiên nhẫn chăm sóc cho tạo vật của Người, mà chúng ta lại thường ngược đãi (xem Tông huấn Laudato Si’, 32-33; 43-44). Thánh Phaolô thúc giục chúng ta hãy đặt niềm hy vọng vào sự hòa giải: “Hãy làm hòa với Thiên Chúa” (2 Cr 5:20). Bằng cách đón nhận sự tha thứ trong bí tích vốn là trung tâm của quá trình hoán cải của chúng ta, về phần mình chúng ta có thể lan tỏa sự tha thứ cho người khác. Đã đón nhận được sự tha thứ cho chính mình, chúng ta có thể trao tặng nó qua sự sẵn sàng đi vào cuộc đối thoại ân cần với người khác và an ủi những người đang trải qua bất hạnh và đau khổ. Sự tha thứ của Chúa, cũng được trao tặng qua lời nói và hành động của chúng ta, giúp chúng ta có thể trải nghiệm Phục sinh của tình huynh đệ.
Trong Mùa Chay, ước mong rằng chúng ta ngày càng quan tâm hơn để “nói những lời an ủi, củng cố, nâng đỡ và khích lệ, chứ không phải là những lời sỉ nhục, u uất, giận dữ hay trách mắng” (Tông huấn Fratelli Tutti, 223). Để trao tặng niềm hy vọng cho người khác, đôi khi đơn giản chỉ cần thái độ tử tế, “sẵn sàng đặt mọi sự khác qua một bên để bày tỏ sự quan tâm, để trao món quà là một nụ cười, để nói một lời khích lệ, để lắng nghe giữa một thế giới dửng dưng” (sđd, 224).
Qua tĩnh tâm và thinh lặng cầu nguyện, niềm hy vọng được trao tặng cho chúng ta như nguồn cảm hứng và ánh sáng nội tâm, soi dẫn cho những thách đố và lựa chọn mà chúng ta phải đối mặt trong sứ mệnh của mình. Vì thế, cần phải cầu nguyện (xem Mt 6:6) và gặp gỡ Chúa Cha giàu tình thương dịu dàng, trong nơi kín đáo.
Trải nghiệm Mùa Chay trong hy vọng làm phát triển ý thức rằng trong Chúa Giêsu Kitô chúng ta là những chứng nhân của thời đại mới, trong đó Thiên Chúa đang “đổi mới mọi sự” (xem Kh 21:1-6). Nó có nghĩa là đón nhận niềm hy vọng của Chúa Kitô, Đấng đã trao ban sự sống của Người trên thập giá và được Thiên Chúa cho trỗi dậy vào ngày thứ ba, và luôn luôn “sẵn sàng trả lời cho bất cứ ai chất vấn về niềm hy vọng của anh em [chúng ta]” (1 Pr 3:15).
3. Theo bước chân Chúa Kitô, yêu thương trong sự quan tâm và động lòng thương là biểu hiện cao nhất của niềm tin và hy vọng của chúng ta.
Tình yêu mừng vui khi nhìn thấy người khác lớn lên. Vì thế nó đau khổ khi người khác đau khổ, cô đơn, bệnh tật, vô gia cư, bị khinh thường hoặc thiếu thốn. Tình yêu là một bước nhảy vọt của con tim; nó đưa chúng ta thoát ra khỏi bản thân mình và tạo ra những mối dây liên kết chia sẻ và hiệp thông.
“‘Tình yêu có tính xã hội’ giúp người ta có thể tiến tới một nền văn minh tình thương, điều mà tất cả chúng ta đều có thể cảm thấy mình được kêu gọi. Tình yêu, với xung năng hướng tới tính phổ quát của nó, có khả năng xây dựng một thế giới mới. Không phải là cảm tính đơn thuần, nó là phương tiện tốt nhất để khám phá những nẻo đường hiệu quả cho sự phát triển của mọi người” (Tông huấn Fratelli Tutti, 183).
Tình yêu là một món quà mang lại ý nghĩa cho cuộc sống của chúng ta. Nó làm cho chúng ta có khả năng nhìn đến những người thiếu thốn như thành viên trong gia đình chúng ta, như là bạn bè, anh chị em của chúng ta. Một số lượng dù nhỏ, nhưng nếu được trao tặng bằng tình yêu, sẽ không bao giờ cạn, nhưng sẽ trở nên một nguồn sống và hạnh phúc. Đó là trường hợp của hũ bột và bình dầu của bà góa thành Xarépta, là người đã làm cho tiên tri Êlia một chiếc bánh (xem 1 V 17:7-16); đó cũng là trường hợp của những ổ bánh được Chúa Giêsu chúc lành, bẻ ra và trao cho các môn đệ phân phát cho đám đông (xem Mc 6:30-44). Đó cũng là trường hợp xảy ra với của bố thí của chúng ta khi được trao tặng với niềm vui và sự đơn sơ, dù ít hay nhiều.
Trải nghiệm Mùa Chay với tình yêu có nghĩa chăm sóc những người đau khổ hoặc cảm thấy bị bỏ rơi và sợ hãi vì đại dịch Covid-19. Trong những ngày vô cùng bấp bênh về tương lai này, chúng ta hãy ghi nhớ lời của Chúa nói với Tôi tớ của Người, “Đừng sợ, vì ta đã chuộc ngươi về” (Is 43:1). Trong tình bác ái của chúng ta, chúng ta nói lên những lời làm vững tâm và giúp người khác nhận ra rằng Thiên Chúa yêu thương họ như những người con.
“Chỉ một cái nhìn bởi lòng bác ái có thể làm cho phẩm giá của người khác được nhìn nhận, và nhờ đó người nghèo được đón nhận và trân trọng trong phẩm giá của họ, được tôn trọng trong căn tính và văn hóa của họ, và như thế được hội nhập thực sự vào xã hội” (Tông huấn Fratelli Tutti, 187).
Anh chị em thân mến, mọi giây phút trong cuộc sống chúng ta đều là một thời gian để tin tưởng, hy vọng và yêu thương. Tiếng gọi sống Mùa Chay như một hành trình hoán cải, cầu nguyện và chia sẻ của cải, giúp chúng ta – những cộng đoàn và cá nhân – làm sống lại đức tin đến từ Chúa Kitô hằng sống, niềm hy vọng được truyền cảm hứng bởi hơi thở của Chúa Thánh Thần và tình yêu tuôn đổ từ trái tim đầy lòng thương xót của Chúa Cha.
Xin Mẹ Maria, Thân mẫu của Đấng Cứu Thế, trung thành dưới chân thập giá và trong lòng Giáo hội, nâng đỡ chúng ta bằng sự hiện diện đầy lòng yêu thương của Mẹ. Xin phúc lành của Chúa Phục sinh đồng hành với tất cả chúng ta trên hành trình hướng về ánh sáng Phục sinh.
Roma, Đền Thánh Gioan Lateran, 11 tháng Mười Một, 2020, Lễ Thánh Martin thành Tours
GH Phanxicô
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 15/2/2021]
