Đức Thánh Cha: nuôi dưỡng sự dịu dàng hơn là cúi đầu trước con quỷ chiếm hữu
Tiếp kiến chung
*******
Buổi Tiếp kiến chung sáng nay, thứ Tư, ngày 17 tháng Một năm 2024, được tổ chức lúc 9 giờ sáng tại Khán phòng Phaolô VI, nơi Đức Thánh Cha Phanxicô gặp gỡ các nhóm khách hành hương và tín hữu đến từ nước Ý và trên toàn thế giới.
Trong bài huấn từ bằng tiếng Ý, Đức Thánh Cha tiếp tục loạt bài giáo lý mới về “Những thói xấu và nhân đức”, tập trung suy tư về chủ đề Nhục dục (Bài đọc: 1 Tx 4:3-5).
Sau phần tóm lược bài giáo lý bằng các ngôn ngữ khác nhau, Đức Thánh Cha gửi lời chào đặc biệt đến các tín hữu hiện diện. Sau đó, ngài bày tỏ tình liên đới với các nạn nhân của vụ tấn công tên lửa đánh vào khu đô thị Erbil và kêu gọi hòa bình ở vùng Trung Đông.
Buổi Tiếp kiến chung kết thúc bằng Kinh Lạy Cha và Phép lành Tòa Thánh.
Dưới đây là toàn văn bài giáo lý của Đức Thánh Cha trong buổi tiếp kiến chung.
_______________________________________
Chủ đề giáo lý. Các thói xấu và nhân đức. 4. Nhục dục
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Và hôm nay chúng ta lắng nghe kỹ bài giáo lý, vì sau đó sẽ có một đoàn xiếc biểu diễn cho chúng ta xem. Chúng ta tiếp tục hành trình liên quan đến các thói xấu và nhân đức; và các Giáo phụ xưa dạy chúng ta rằng, sau thói ham mê ăn uống, ‘con quỷ’ thứ hai – tức là thói xấu – luôn rình rập trước cửa tâm hồn là nhục dục, tiếng Hy Lạp gọi là porneia. Trong khi thói mê ăn uống là sự mê đắm đối với các thức ăn uống, thì thói xấu thứ hai này là một loại ‘mê đắm’ đối với người khác, tức là mối liên kết độc hại giữa con người với nhau, đặc biệt là trong phạm vi tình dục.
Hãy cẩn thận: trong Kitô giáo không có sự lên án bản năng tình dục. Không có sự lên án. Một sách trong Kinh thánh, sách Diễm ca, là một bài thơ tuyệt diệu về tình yêu giữa hai người yêu nhau. Tuy nhiên, chiều kích tốt đẹp này, chiều kích tính dục, chiều kích của tình yêu, thuộc về con người của chúng ta không phải là không có những mối nguy hiểm, đến nỗi Thánh Phaolô đã phải đề cập đến vấn đề này trong Thư Thứ Nhất gửi tín hữu Côrintô. Thánh Phaolô viết: “Đi đâu cũng chỉ nghe nói đến chuyện dâm ô xảy ra giữa anh em, mà là thứ dâm ô không thấy xảy ra ngay cả nơi dân ngoại” (5:1). Lời khiển trách của Thánh Tông đồ liên quan trực tiếp đến cách giải quyết tình dục không lành mạnh của một số Kitô hữu.
Nhưng chúng ta hãy nhìn vào kinh nghiệm của con người, kinh nghiệm khi yêu. Ở đây có rất nhiều đôi uyên ương mới cưới: các con có thể nói về điều này. Tại sao mầu nhiệm này xảy ra và tại sao nó lại là một kinh nghiệm choáng ngợp như vậy trong cuộc đời con người, không ai trong chúng ta biết. Một người yêu một người khác, yêu nhau là chuyện bình thường. Đó là một trong những thực tại kỳ diệu nhất của cuộc sống. Hầu hết các bài ca mà anh chị em nghe trên radio đều nói về điều này: những cuộc tình rạng ngời, những cuộc tình được theo đuổi nhưng không bao giờ đạt được, những cuộc tình ngập tràn niềm vui, hay những cuộc tình hành hạ chúng ta đến mức rơi nước mắt.
Nếu không bị ô nhiễm bởi thói xấu thì yêu là một trong những cảm xúc thuần khiết nhất. Người đang yêu trở nên hào phóng, thích tặng quà, viết thư và làm thơ. Người đó không còn suy nghĩ về bản thân để hoàn toàn tập trung vào người kia. Điều này thật đẹp. Và nếu bạn hỏi một người đang yêu, “Tại sao bạn yêu?” họ sẽ không có câu trả lời: tình yêu của họ là vô điều kiện, không cần lý do theo rất nhiều cách. Bạn phải kiên nhẫn nếu tình yêu ấy, tình yêu rất mạnh mẽ ấy, lại pha chút thơ ngây: những người yêu nhau không thật sự biết rõ bộ mặt của người kia, họ có xu hướng lý tưởng hóa người yêu, họ sẵn sàng đưa ra những lời thề hứa mà họ không thể hiểu thấu ngay lập tức. Tuy nhiên, ‘khu vườn’ nơi những điều diệu kỳ được triển nở không phải là nơi an toàn trước cái ác. Nó bị vẩn đục bởi tính dâm dục, và thói xấu này thật sự đáng ghê tởm, vì ít nhất hai lý do. Ít nhất là hai lý do.
Thứ nhất, bởi vì nó phá hủy những mối quan hệ giữa con người. Đáng buồn là để chứng minh thực tế như vậy, chỉ xem nhật báo là đủ. Đã có bao nhiêu mối quan hệ bắt đầu theo cách tốt đẹp nhất sau đó lại biến thành những mối quan hệ độc hại, chiếm hữu người khác, thiếu tôn trọng và thiếu ý thức về những giới hạn? Đây là những mối tình trong đó đức khiết tịnh đã bị mất đi: một nhân đức không được nhầm lẫn với việc kiêng cữ tình dục – khiết tịnh là một điều khác với việc kiêng cữ tình dục – nhưng phải gắn liền với ý chí không bao giờ chiếm hữu người khác. Yêu là tôn trọng người kia, tìm kiếm hạnh phúc cho người đó, nuôi dưỡng sự đồng cảm với những cảm xúc của người yêu, sẵn sàng thấu hiểu về một thân xác, một tâm lý và một tâm hồn không phải của chính mình, và chiêm ngưỡng vẻ đẹp mà chúng mang lại. Đó là tình yêu, và tình yêu thì rất đẹp. Ngược lại, nhục dục nhạo báng tất cả những điều này: nhục dục tước đoạt, nó cướp đi, nó tiêu thụ một cách ngấu nghiến, nó không muốn lắng nghe người khác mà chỉ muốn nghe theo nhu cầu và lạc thú của bản thân; nhục dục đánh giá mọi việc tìm hiểu là nhàm chán, nó không tìm kiếm sự tổng hợp giữa lý trí, động lực và cảm xúc để giúp chúng ta sống theo cách khôn ngoan. Người nhục dục chỉ tìm những lối tắt: người đó không hiểu rằng con đường dẫn đến tình yêu phải đi chậm rãi, và sự kiên nhẫn này, không đồng nghĩa với sự nhàm chán, cho phép chúng ta làm cho mối quan hệ yêu đương của mình được hạnh phúc.
Nhưng có lý do thứ hai khiến nhục dục là một thói xấu nguy hiểm. Trong tất cả các lạc thú của con người, tình dục có tiếng nói mạnh mẽ. Nó liên quan đến tất cả các giác quan; nó nằm trong cả thân xác lẫn tâm hồn, và điều này rất đẹp; nhưng nếu nó không được rèn luyện với sự kiên nhẫn, nếu nó không được khắc ghi trong một mối quan hệ và trong một câu chuyện mà hai cá nhân biến nó thành một vũ điệu yêu đương, thì nó sẽ biến thành một sợi dây xích tước đoạt tự do của con người. Khoái cảm tình dục là một món quà từ Thiên Chúa bị phá hoại bởi sự khiêu dâm: sự thỏa mãn mà không có mối quan hệ có thể tạo ra những hình thức nghiện. Chúng ta phải bảo vệ tình yêu, tình yêu của con tim, của trí óc, của thể xác, tình yêu thuần khiết trong việc trao hiến bản thân cho người khác. Và đây là vẻ đẹp của quan hệ tình dục.
Chiến thắng trong cuộc chiến chống lại tính dâm dục, chống lại việc “vật thể hóa” người khác, có thể là một nỗ lực suốt đời. Nhưng phần thưởng của cuộc chiến này là quan trọng nhất, bởi vì nó bảo tồn được vẻ đẹp mà Thiên Chúa đã viết vào thụ tạo của Ngài khi Ngài nghĩ đến tình yêu giữa người nam và người nữ, không nhằm mục đích sử dụng nhưng là để yêu thương nhau. Vẻ đẹp đó khiến chúng ta tin rằng cùng nhau xây dựng một câu chuyện sẽ tốt hơn là đi tìm kiếm những cuộc phiêu lưu – ngoài kia có rất nhiều nhân vật Don Juan; cùng nhau xây dựng một câu chuyện sẽ tốt hơn là đi tìm kiếm những cuộc phiêu lưu; nuôi dưỡng sự dịu dàng tốt hơn là cúi đầu trước con quỷ chiếm hữu – tình yêu đích thực không chiếm hữu, nó tự trao hiến; phục vụ tốt hơn là chiếm đoạt. Bởi nếu không có tình yêu thì cuộc sống thật buồn, nó là sự cô đơn buồn sầu.
_________________________
LỜI KÊU GỌI
Tôi bày tỏ lòng thương cảm và tình liên đới với các nạn nhân, tất cả các dân thường, trong vụ tấn công bằng tên lửa vào khu đô thị Erbil, thủ phủ khu tự trị của người Kurd ở Iraq. Mối tương quan tốt đẹp giữa các nước láng giềng không được xây dựng bằng những hành động như vậy mà bằng đối thoại và hợp tác. Tôi kêu gọi mọi người hãy tránh bất kỳ bước đi nào làm gia tăng căng thẳng ở Trung Đông và các kịch bản chiến tranh khác.
_____________________________________________________
Lời chào đặc biệt
Ngày mai Tuần cầu nguyện cho sự hiệp nhất các Kitô hữu bắt đầu, năm nay với chủ đề: “Ngươi phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, … và yêu mến người thân cận như chính mình” (x. Lc 10:27). Tôi mời gọi anh chị em cầu nguyện để các Kitô hữu đạt được sự hiệp thông trọn vẹn và đồng lòng làm chứng về tình yêu đối với tất cả mọi người, đặc biệt đối với những người mong manh nhất.
Cha gửi lời chào thân ái đến anh chị em hành hương nói tiếng Ý. Đặc biệt, cha xin chào các tín hữu của Bellizzi, nhóm FederCasa, Học viện Piô IX-La Salle ở Rome và Trường Highlands ở Rome.
Cuối cùng, cha nghĩ về các bạn trẻ, các bệnh nhân, người già và các cặp vợ chồng mới cưới. Hôm nay phụng vụ kính nhớ Thánh Antôn Viện phụ, một trong những vị tổ phụ sáng lập đời sống đan viện. Xin tấm gương của ngài động viên anh chị em đón nhận Tin Mừng mà không thỏa hiệp.
Và chúng ta đừng quên các quốc gia đang có chiến tranh, chúng ta đừng quên Ukraine, chúng ta đừng quên Palestine, Israel, chúng ta đừng quên những cư dân ở Dải Gaza đang quá đau khổ. Chúng ta cầu nguyện cho rất nhiều nạn nhân của chiến tranh, rất nhiều nạn nhân. Chiến tranh luôn tàn phá, chiến tranh không gieo mầm tình yêu, nó gieo hận thù. Chiến tranh là một thất bại thật sự của con người. Chúng ta hãy cầu nguyện cho những người đang đau khổ vì chiến tranh.
Cha ban phép lành cho tất cả anh chị em!
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 18/1/2024]
