Toàn văn: Họp báo trên chuyên cơ của Đức Giáo hoàng Phanxicô từ Canada trở về
Đức Giáo hoàng Phanxicô nói chuyện với các nhà báo trên chuyến bay từ Canada về Roma, Ý, ngày 30 tháng Bảy, 2022 | Vatican Media
Rome Newsroom, 30 tháng Bảy, 2022 / 04:53 am
Đức Giáo hoàng Phanxicô trở về Roma hôm thứ Bảy sau chuyến đi kéo dài một tuần đến Canada. Trong chuyến đi từ ngày 24 đến 30 tháng Bảy, Đức Giáo hoàng đến thăm Edmonton, Québec, và Iqaluit trên chuyến đi mà ngài gọi là “cuộc hành hương sám hối” để xin lỗi các cộng đồng người bản địa của đất nước.
Xin đọc toàn văn ghi chép của CNA về cuộc họp báo của Đức Thánh Cha Phanxicô trên chuyến bay từ Iqaluit, Canada đến Ý.
ĐTC Phanxicô: Chào (buổi tối) anh chị em và cảm ơn anh chị em vì sự đồng hành, vì công việc của anh chị em ở đây. Tôi biết là anh chị em đã làm việc rất tận tụy, và xin cảm ơn anh chị em vì sự đồng hành. Cảm ơn anh chị em.
Ông Matteo Bruni, Giám đốc phòng Báo chí Tòa Thánh: Tốt, câu hỏi đầu tiên đến từ Ka'nhehsíio Deer, một nhà báo Canadian gốc Inuit.
Ka'nhehsíio Deer, Đài phát thanh CBC [bằng tiếng Anh]: Con tên là Ka'nhehsíio Deer. Con là một phóng viên cho CBC Bản địa. Với tư cách là một hậu duệ của nạn nhân sống sót của trường nội trú, con biết rằng các nạn nhân còn sống và gia đình muốn nhìn thấy hành động cụ thể trong lời xin lỗi của người, bao gồm cả việc hủy bỏ “học thuyết khám phá”. Cứ cho là nó đã ăn sâu vào trong Hiến pháp và các hệ thống pháp luật ở Canada và Hoa Kỳ, nơi người dân bản địa vẫn tiếp tục bị truất quyền sở hữu và bị tước quyền, có phải người đã bỏ lỡ một cơ hội để đưa ra ý kiến trong chuyến đi của người đến Canada không?
ĐTC Phanxicô: Phần cuối cùng, tôi không hiểu vấn đề.
Ka'nhehsíio Deer: Như người biết, vấn đề là cho đến ngày nay người dân bản địa vẫn đang bị tước quyền sở hữu đất đai và quyền, giống như đất đai của họ đã bị lấy đi vì những sắc thư của Giáo hoàng và quan niệm về học thuyết khám phá.
Khi con nói chuyện với người dân bản địa, họ nói rất nhiều về việc khi người ta đến lập thuộc địa ở Châu Mỹ, có vấn đề này là — học thuyết khám phá là thứ đã đưa ra khái niệm rằng các dân tộc bản địa của những vùng đất đó thấp kém hơn người Công giáo, và đó là cách mà Canada và Hoa Kỳ trở thành quốc gia.
ĐTC Phanxicô: Cảm ơn vì câu hỏi của anh. Tôi nghĩ đây là vấn đề của tất cả mọi chủ nghĩa thực dân, tất cả — ngay cả những sự thuộc địa hóa hệ tư tưởng ngày nay đều có chung một khuôn mẫu. Những người không đi vào con đường của họ đều bị coi là thấp kém. Nhưng tôi muốn nói rõ hơn về điều này. Họ không chỉ bị coi là kém cỏi. Một nhà thần học điên rồ nào đó tự hỏi rằng liệu họ có linh hồn hay không. Khi Đức Gioan-Phaolô II đến Châu Phi đến cảng nơi các nô lệ bị đưa lên tàu [Đảo Gorée Island, Cánh cửa không có ngày trở về], ngài đã làm một dấu hiệu cho chúng ta hiểu về bi kịch, bi kịch về tội ác. Những người đó bị ném xuống tàu trong điều kiện kinh khủng, và sau đó họ trở thành nô lệ ở Mỹ. Đúng là đã có những tiếng nói gióng lên, như Bartolomé de las Casas chẳng hạn hay Peter Claver, nhưng họ chỉ là thiểu số.
Ý thức về sự bình đẳng của con người đến từ từ. Và tôi nói ý thức bởi vì trong vô thức vẫn còn một cái gì đó. Chúng ta luôn luôn — cho phép tôi điều này — có thái độ phần nào đó mang tính thực dân muốn hạ văn hóa của họ để đưa văn hóa của chúng ta vào. Đó là điều xảy ra với chúng ta trong lối sống phát triển của chúng ta; đôi khi chúng ta đánh mất những giá trị mà họ có.
Ví dụ, các dân tộc bản địa có một giá trị rất lớn đó là giá trị của sự hòa hợp với tạo hóa. Và ít nhất một số người tôi biết diễn đạt nó với cụm từ “sống tốt.” Nó không có nghĩa như người phương Tây chúng ta hiểu là tiêu xài thoải mái hoặc sống một cuộc sống êm đềm, không. Sống tốt là biết trân quý sự hòa hợp, và với tôi, đó là giá trị lớn của các dân tộc bản địa: sự hòa hợp. Chúng ta đã quen thu gọn mọi thứ vào trí óc. Thay vào đó, tính cách của các dân tộc bản địa — tôi đang nói mang tính chung chung — họ biết cách thể hiện bản thân bằng ba ngôn ngữ: đó là ngôn ngữ của đầu óc, của trái tim và của đôi tay. Nhưng tất cả hài hòa với nhau. Và họ biết cách dùng ngôn ngữ này với tạo vật. Và rồi cái chủ nghĩa tiến bộ tăng tốc của sự phát triển phần nào đó hơi cường điệu, phần nào đó loạn thần kinh mà chúng ta đang có, phải không? — Không phải tôi đang nói để chống lại sự phát triển, sự phát triển là tốt, nhưng cái lòng thèm khát phát triển, phát triển, phát triển đó… Anh chị em thấy đấy, một trong những những điều mà nền văn minh thương mại siêu phát triển của chúng ta đã đánh mất là khả năng thi ca. Các dân tộc bản địa có khả năng thơ ca đó. Tôi không lý tưởng hóa.
Rồi cái học thuyết thực dân hóa này. Đúng vậy: nó là xấu, nó bất công, và ngày nay nó vẫn được sử dụng; vẫn như vậy, với đôi găng tay bằng lụa, nhưng nó vẫn được sử dụng ngày nay. Ví dụ, một số giám mục ở một số đất nước nói với tôi: “Ở đất nước chúng tôi, khi họ yêu cầu khoản tín dụng từ một tổ chức quốc tế, họ đặt những điều kiện cho chúng tôi, ngay cả những điều kiện về lập pháp, mang tính thực dân. Để cấp tín dụng, họ khiến bạn phải thay đổi cách sống của mình một chút.” Quay trở lại thời thuộc địa của Châu Mỹ — thuộc địa của Anh, Pháp, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha: có bốn [cường quốc thuộc địa] mà ở đó luôn tiềm ẩn mối nguy hiểm đó, hoặc hơn thế là não trạng cho rằng “chúng tôi là ở bậc cao và những người bản địa này không đáng kể tới, và điều này rất nghiêm trọng. Đó là lý do tại sao chúng ta phải làm việc cho những gì anh chị em nói: trở lại và chữa lành — chúng ta cứ nói theo cách đó — những gì sai trái đã phạm, trong ý thức rằng ngay cả hôm nay chủ nghĩa thực dân tương tự như vậy vẫn tồn tại. Chẳng hạn, hãy nghĩ về một trường hợp là phổ biến, và cho phép tôi nói như vậy. Tôi đang nghĩ đến trường hợp người Rohingya, ở Myanmar: họ không có quyền công dân. Họ ở bậc thấp kém. Ngay cả hôm nay. Cảm ơn anh rất nhiều.
Ông Bruni: Thưa Đức Thánh Cha, câu hỏi thứ hai là của một nhà báo Canada khác, chị Brittany Hobson.
Chị Brittany Hobson (Báo Canada)]: Con xin chào Đức Giáo hoàng Phanxicô. Con tên là Brittany Hobson, từ Báo chí Canada. Người thường nói rằng cần phải nói cách rõ ràng, trung thực, thẳng thắn và parrhesia [mạnh dạn]. Cha biết rằng Ủy ban Sự thật và Hòa giải Canada đã miêu tả hệ thống trường học nội trú là “tội diệt chủng văn hóa”, và sau đó điều này đã được sửa đổi thành “tội diệt chủng”. Những người nghe thấy lời xin lỗi của cha tuần trước đã bày tỏ sự thất vọng của họ vì từ diệt chủng đã không được sử dụng. Cha có sử dụng thuật ngữ đó để nói rằng các thành viên của Giáo hội đã tham gia vào tội ác diệt chủng không?
ĐTC Phanxicô: Đúng vậy, tôi đã không sử dụng từ này vì nó không xuất hiện trong tâm trí tôi, nhưng tôi đã mô tả sự diệt chủng và xin tha thứ, tha thứ cho hoạt động mang tính diệt chủng này. Ví dụ, tôi cũng đã lên án điều này: bắt trẻ em đưa đi, thay đổi văn hóa, thay đổi cách suy nghĩ, thay đổi truyền thống, thay đổi một chủng tộc, hãy nói theo cách đó, toàn bộ một nền văn hóa. Vâng, diệt chủng là một từ chuyên môn. Tôi đã không sử dụng nó vì nó không hiện lên trong tâm trí tôi. Nhưng tôi đã miêu tả nó là sự thật, vâng, đó là sự diệt chủng, vâng, vâng, cứ bình tĩnh. Chị cứ nói rằng tôi đã nói đó là tội diệt chủng, đúng. Cảm ơn chị.
Ông Bruni: Một câu hỏi khác đến từ chị Valentina Alazraki từ hãng truyền thông Televisa; cha biết chị rất rõ.
Chị Valentina Alazraki, Televisa: Con xin chào Đức Giáo hoàng Phanxicô. Chúng ta giả sử rằng chuyến đi đến Canada này cũng là một bài kiểm tra, một bài kiểm tra về sức khỏe của người, cho điều mà sáng nay người gọi là “những giới hạn về thể chất”. Vì vậy, chúng con muốn biết: sau tuần lễ vừa qua, người có thể cho chúng con biết gì về những chuyến đi trong tương lai? Đức Thánh Cha có muốn tiếp tục đi công du như thế này không? Liệu có chuyến đi nào cha không thể thực hiện vì những hạn chế này, hoặc sau một tuần, cha có nghĩ rằng phẫu thuật đầu gối có thể giải quyết tình hình nhiều hơn và cho phép cha đi lại như trước đây không?
ĐTC Phanxicô: Cảm ơn chị. Tôi không biết ... Tôi không nghĩ tôi có thể tiếp tục với tần suất của các chuyến đi như trước đây. Tôi nghĩ rằng ở độ tuổi của tôi và với giới hạn này, tôi phải giữ mình một chút để có thể phục vụ Giáo hội, hoặc mặt khác, nghĩ đến khả năng bước sang một bên. Đây là với tất cả sự trung thực. Nó chẳng phải là tai họa gì cả. Có thể thay Giáo hoàng, có thể thay, không có vấn đề gì! Nhưng tôi nghĩ tôi phải hạn chế lại một chút đối với những sự gắng sức này. Phẫu thuật đầu gối không phải là một lựa chọn, không phải là một lựa chọn trong trường hợp của tôi. Các chuyên gia nói được, nhưng toàn bộ vấn đề là gây mê. Mười tháng trước, tôi đã trải qua hơn sáu giờ gây mê, hiện vẫn còn dấu vết. Chị không chơi đùa, chị không bỡn cợt với thuốc mê được. Và đó là lý do tại sao nó có vẻ không hoàn toàn phù hợp. Nhưng tôi sẽ tiếp tục thực hiện những chuyến đi và gần gũi với mọi người, vì tôi nghĩ rằng sự gần gũi là một cách để phục vụ. Ngoài ra, tôi không có điều gì khác để nói. Hy vọng ... Vẫn chưa có chuyên đi đến Mexico phải không ...!
Chị Valentina Alazraki: Dạ không, không. Và còn Kazakhstan? Và nếu cha đi Kazakhstan, cha có nên tới Ukraine không, ngay cả khi cha đến Kazakhstan?
ĐTC Phanxicô: Tôi đã nói là tôi muốn đến Ukraine. Để xem tôi sẽ tìm thấy gì khi về nhà. Hiện tại, tôi muốn đến Kazakhstan. Đó sẽ là một chuyến đi nhẹ ngàn, không di chuyển nhiều. Có đại hội các tôn giáo. Nhưng hiện tại, mọi thứ vẫn như vậy. Tôi cũng cần phải đến Nam Sudan trước Congo, vì đó là chuyến đi với Đức Tổng Giám mục Canterbury và Đức Giám mục của Giáo hội Scotland, vì ba chúng tôi đã cùng tham dự buổi tĩnh tâm cách đây hai năm. Sau đó là Congo, nhưng sẽ phải là năm sau, vì là mùa mưa ... Chúng ta cùng đợi xem. Tôi có đủ ý chí, nhưng để xem cái chân của tôi nói gì.
Ông Bruni: Thưa Đức Thánh Cha, câu hỏi tiếp theo là của Caroline Pigozzi đến từ tuần báo Paris Match.
Chị Caroline Pigozzi, Paris Match: Xin chào (buổi tối) Đức Thánh Cha. Cha đã gặp gỡ các thành viên của Dòng Tên địa phương, gia đình của Đức thánh Cha, trong tòa tổng giám mục sáng nay như cha vẫn thường làm trong các chuyến đi. Chín năm trước, khi trở về từ Brazil, ngày 28 tháng bảy năm 2013, con đã đặt câu hỏi không biết cha có còn cảm thấy mình là một tu sĩ Dòng Tên không. Đức Thánh Cha đã trả lời khẳng định. Ngày 4 tháng Mười Hai năm ngoái, sau khi gặp các tu sĩ Dòng Tên ở Athens, Hy Lạp, Cha nói rằng “khi một người bắt đầu một tiến trình, họ cần phải để nó phát triển, để nó trưởng thành, để nó lớn lên, rồi họ cần phải bước sang một bên. Mọi tu sĩ Dòng Tên phải làm điều này, không có ‘công việc’ nào thuộc về người đó vì nó thuộc về Chúa”. Thưa Đức Thánh Cha, một ngày nào đó câu nói này có thể áp dụng cho một vị Giáo hoàng Dòng Tên không?
ĐTC Phanxicô: Có.
Chị Pigozzi: Có nghĩa là cha cũng sẽ nghỉ hưu như các tu sĩ Dòng Tên?
ĐTC Phanxicô: Đúng, đúng. Nó là một kỳ nghỉ.
Chị Pigozzi: Như một giáo hoàng hay như một tu sĩ Dòng Tên?
ĐTC Phanxicô: Hãy để Chúa nói. Người tu sĩ Dòng Tên cố gắng, cố gắng — không phải người đó luôn làm được, nhưng cố gắng — để làm theo ý muốn của Thiên Chúa. Giáo hoàng Dòng Tên cũng phải làm như vậy. Khi Chúa phán, nếu Chúa nói “hãy tiến lên”, thì bạn cứ tiến tới. Nếu Chúa nói, “hãy đi vào góc”, bạn đi vào góc. Chính Chúa là người đưa ra lời dạy ...
Chị Pigozzi: Theo những gì cha nói, cha có ý rằng người chờ chết?
ĐTC Phanxicô: Nhưng tất cả chúng ta đều đang chờ cái chết …
Chị Pigozzi: Ý con nói là cha không về hưu trước?
ĐTC Phanxicô: Bất cứ điều gì Chúa phán. Chúa có thể bảo tôi từ nhiệm. Chúa là người ra lệnh.
Một điều quan trọng về Thánh Inhaxiô. Khi có người bị ốm, Thánh Inhaxiô miễn cho người đó không phải cầu nguyện, nhưng sẽ không bao giờ miễn cho bất cứ ai khỏi trách nhiệm kiểm tra lương tâm. Hai lần một ngày, để nhìn lại những gì đã xảy ra ... Nó không phải là vấn đề có tội hay không có tội, không phải, mà là tinh thần nào đã thúc đẩy tôi hôm nay. Ngài nói ơn gọi của chúng tôi là tìm kiếm những gì xảy ra hôm nay.
Nếu tôi — đây là một giả thuyết — thấy rằng Chúa đang nói với tôi điều gì đó, rằng tôi có cảm hứng về điều này hay điều kia, thì tôi phải phân định để xem Chúa đang yêu cầu điều gì. Cũng có thể là Chúa muốn sai tôi đi vào góc. Điều đó tùy thuộc vào Chúa. Ngài phụ trách việc đó. Tôi nghĩ đây là lối sống tu trì của một tu sĩ Dòng Tên, phân định thiêng liêng để đưa ra quyết định, chọn con đường làm việc, và cũng để lựa chọn những cam kết. Phân định là chìa khóa trong ơn gọi của tu sĩ Dòng Tên. Điều này rất quan trọng. Trong lĩnh vực này, Thánh Inhaxiô thực sự rất vững vàng, bởi vì chính kinh nghiệm về sự phân định thiêng liêng của ngài đã đưa ngài đến sự hoán cải. Và các bài linh thao thực sự là một trường học phân định. Vì vậy, theo ơn gọi, tu sĩ Dòng Tên phải là một người có sự phân định: phân định các tình huống, phân định lương tâm của mình, phân định các quyết định phải thực hiện. Vì lý do này, người tu sĩ phải rộng mở với bất cứ điều gì Thiên Chúa yêu cầu nơi người đó. Đây ít nhiều là tinh thần tu đức của chúng tôi.
Chị Pigozzi: Nhưng cha có cảm nhận như một giáo hoàng nhiều hơn là một tu sĩ Dòng Tên không?
ĐTC Phanxicô: Tôi chưa bao giờ thực hiện phép đo lường đó. Tôi cảm nhận mình là một người tôi tớ của Chúa theo tinh thần của một tu sĩ Dòng Tên. Không có linh đạo của giáo hoàng; điều đó không tồn tại. Mỗi giáo hoàng đưa ra linh đạo của riêng mình. Hãy nghĩ về Đức Gioan Phaolô II với linh đạo rất đẹp về Mẹ Maria của ngài. Ngài đã có linh đạo trước đó và khi là giáo hoàng. Hãy nghĩ về rất nhiều giáo hoàng đã mang đến linh đạo riêng của các ngài. Ngai vị giáo hoàng không phải là một linh đạo; đó là một công việc, một chức năng, một sự phục vụ, nhưng mỗi người mang đến cho nó linh đạo của các ngài, với những ân sủng của riêng mỗi người, sự trung tín của riêng mỗi người và cả tội lỗi của các ngài. Nhưng không có linh đạo của giáo hoàng. Đó là lý do tại sao không có sự so sánh giữa linh đạo Dòng Tên và linh đạo giáo hoàng vì linh đạo giáo hoàng không tồn tại. Chị hiểu không? Cảm ơn chị!
Ông Bruni: Thưa Đức Thánh Cha, một câu hỏi khác đến từ phóng viên người Đức, chị Severina Bartonischek, từ một hãng thông tấn Công giáo ở Đức.
Chị Severina Bartonitschek, KNA: Thưa Đức Thánh Cha, hôm qua người cũng đã nói về tình huynh đệ của Giáo hội, một cộng đồng biết cách lắng nghe và tham gia đối thoại, thúc đẩy chất lượng của các mối quan hệ. Nhưng một vài ngày trước, Tòa thánh đã đưa ra một tuyên bố về Con Đường Thượng hội đồng của Đức, một văn bản không ký tên. Cha có nghĩ rằng cách truyền thông này góp phần, hay là một trở ngại cho cuộc đối thoại?
ĐTC Phanxicô: Trước hết, tuyên bố đó được đưa ra bởi Phủ Quốc vụ khanh ... nó là lỗi khi không ký ở dưới ... Tôi nghĩ [đó là] “Thông cáo báo chí của Phủ Quốc vụ khanh”, nhưng tôi không chắc. Lỗi đó là không ký nó với tư cách là Phủ Quốc vụ khanh. Đó là một lỗi hành chính, không phải do ác ý. Điều này về điểm cuối cùng. Và liên quan đến sogenannter synodaler Weg, Con đường Thượng Hội đồng, tôi đã viết một lá thư. Tôi đã làm việc đó một mình: một tháng cầu nguyện, suy tư, tham khảo ý kiến. Và tôi đã nói tất cả những gì tôi phải nói về Con đường Thượng hội đồng. Tôi sẽ không nói gì nhiều hơn thế. Bức thư tôi đã viết cách đây hai [ba] năm là Huấn quyền của Giáo hoàng về Con đường Thượng hội đồng. Tôi đã bỏ qua Giáo triều, vì tôi không thực hiện việc tham khảo ý kiến [trong Giáo triều], không có gì cả. Tôi làm việc đó như một cuộc hành trình riêng, trong vai trò là một mục tử [thay mặt] cho một Giáo hội đang tìm kiếm con đường, như một người anh em, như một người cha và như một tín hữu. Đó là những gì tôi đã làm. Và đây là thông điệp của tôi. Tôi biết điều đó không dễ dàng, nhưng mọi điều đều nằm trong lá thư đó. Cảm ơn chị.
Ông Bruni: Câu hỏi tiếp theo của anh Ignazio Ingrao thuộc đài Rai1.
Ignazio Ingrao, Rai1: Thưa Đức Thánh Cha. Nước Ý đang trải qua một thời kỳ khó khăn cũng khiến quốc tế lo ngại. Có sự khủng hoảng kinh tế, đại dịch, chiến tranh, và bây giờ chúng ta thấy như không có chính phủ. Người là Giám mục của Ý: trong bức điện gửi Tổng thống Mattarella nhân ngày sinh nhật của ông, Đức Thánh Cha nói về một đất nước bị ghi dấu bởi không ít khó khăn và kêu gọi những lựa chọn quan trọng. Cha nghĩ gì về mùa thu của ông Draghi?
ĐTC Phanxicô: Trước hết, tôi không muốn can thiệp vào nội bộ chính trị của Ý. Thứ hai, không ai có thể nói rằng Tổng thống Draghi không phải là người có giá trị quốc tế cao. Ông từng là chủ tịch của Ngân hàng Trung ương Châu Âu, có thể nói là một sự nghiệp tốt. Tôi chỉ hỏi một trong những người cộng tác của tôi một câu: “Cho tôi biết, nước Ý đã có bao nhiêu chính phủ trong thế kỷ này?”. Ông ấy nói với tôi “20”. Đây là câu trả lời của tôi.
Ingrao: Đức Thánh Cha có lời kêu gọi nào đối với các lực lượng chính trị trước những cuộc bầu cử khó khăn này?
ĐTC Phanxicô: Trách nhiệm. Trách nhiệm dân sự.
Ông Bruni: Cảm ơn Đức Thánh Cha. Và câu hỏi tiếp theo đến từ chị Claire Giangravé thuộc hãng thông tấn Religion News Service.
Claire Giangravé, Religion News Service: Xin chào, Đức Thánh Cha. Nhiều người Công giáo, kể cả nhiều nhà thần học, cho rằng cần có sự phát triển trong giáo huấn của Giáo hội về các biện pháp tránh thai. Có vẻ như ngay cả đấng tiền nhiệm của người là Đức Gioan Phaolô I cũng nghĩ rằng có lẽ cần phải xem xét lại một lệnh cấm hoàn toàn. Cha nghĩ sao về vấn đề này: tóm lại, cha có mở cửa cho việc đánh giá lại vấn đề này không? Hay có khả năng vợ chồng cân nhắc các biện pháp tránh thai không?
ĐTC Phanxicô: Tôi hiểu. Đây là điều rất hợp thời. Biết rằng giáo lý, luân lý, luôn luôn trên con đường phát triển, nhưng luôn luôn phát triển cùng hướng. Sử dụng một điều gì đó đã rõ ràng, tôi nghĩ rằng tôi đã nói điều đó trong các lần khác ở đây: với sự phát triển thần học của một vấn đề thuộc đạo đức hoặc giáo lý, có một quy tắc rất rõ ràng và sáng tỏ. Tôi đã nói về điều đó trong những dịp khác. Ít nhiều nó là những gì Vincent of Lérins đã làm vào thế kỷ thứ 5. Ngài là người Pháp. Ngài nói rằng giáo lý đích thực, để tiến về phía tới, để phát triển, thì không được đứng yên, nó phát triển ut annis consolidetur, dilatetur tempore, sublimetur aetate. Có nghĩa là, nó được củng cố theo thời gian, nó được mở rộng và củng cố, và luôn trở nên vững chắc hơn, nhưng luôn luôn tiến triển. Đó là lý do tại sao nhiệm vụ của các nhà thần học là nghiên cứu, suy tư thần học. Bạn không thể nghiên cứu thần học với chữ “không” ở phía trước. Sau đó, tùy theo Huấn quyền của Giáo hội lên tiếng, “Không, bạn đã đi quá xa, hãy quay trở lại”. Nhưng sự phát triển thần học phải cởi mở, đó là điều mà các nhà thần học hướng tới. Và Huấn Quyền của Giáo hội phải giúp hiểu được các giới hạn. Về vấn đề tránh thai, tôi biết có một ấn phẩm về vấn đề này và các vấn đề hôn nhân khác. Đây là những biên bản lưu của một đại hội, và trong đại hội, có những “giả thuyết” mà họ thảo luận với nhau và đưa ra đề xuất. Chúng ta phải rất rõ ràng: những người tham dự đại hội này làm theo bổn phận của họ, bởi vì họ tìm cách tiến lên trong giáo lý, nhưng theo nghĩa giáo hội, chứ không phải ra ngoài, như tôi đã nói với quy tắc đó của Thánh Vincent thành Lérins. Sau đó Huấn Quyền sẽ nói, “Vâng, nó tốt” hoặc “nó không tốt”.
Nhưng rất nhiều điều được thay đổi. Chẳng hạn, hãy nghĩ về vũ khí nguyên tử: hôm nay tôi chính thức tuyên bố rằng việc sử dụng và sở hữu vũ khí nguyên tử là trái đạo đức. Hãy nghĩ về án tử hình. Trước đây là án tử hình, vâng, nhưng ... bây giờ tôi có thể nói rằng chúng ta đã gần đến mức xem nó là vô đạo đức, bởi vì lương tâm đạo đức đã phát triển tốt. Phải rõ ràng: khi giáo lý và luân lý phát triển thì không sao, nhưng theo hướng ba quy tắc của Thánh Vincent thành Lerins, tôi nghĩ điều này là rất rõ ràng.
Một Giáo hội không phát triển tư tưởng theo nghĩa Giáo hội là một Giáo hội đi lùi. Và đây là vấn đề của rất nhiều người ngày nay tự cho mình là theo truyền thống. Họ không phải là truyền thống, họ là “indietrist”, họ đang đi lùi mà không có cội rễ — “Đó là cách nó luôn được thực hiện”, “Đó là cách nó đã được thực hiện trong thế kỷ trước.” Chủ nghĩa Indietrism [nhìn về phía sau] là tội vì nó không tiến lên cùng với Giáo hội. Và thay vào đó, có người đã mô tả truyền thống là đức tin sống động của người chết — tôi nghĩ tôi đã nói điều này trong một bài diễn từ — và thay vào đó, với những người “indietrist” này, những người tự nhận là “người theo chủ nghĩa truyền thống”, thì đó là đức tin đã chết của người sống.
Truyền thống là cội rễ của nguồn cảm hứng để tiến lên trong Giáo hội, luôn luôn là những cội rễ này, và chủ nghĩa “indietrism” nhìn về phía sau, luôn luôn khép kín. Cần phải hiểu rõ vai trò của truyền thống luôn rộng mở như gốc rễ của cây. Cây lớn lên theo cách đó, không. Nhà soạn nhạc Gustav Mahler có một câu nói rất hay, nói rằng truyền thống theo ý nghĩa này là sự đảm bảo cho tương lai, nó không phải là một tác phẩm để trong viện bảo tàng. Nếu bạn quan niệm truyền thống là khép kín, thì đây không phải là truyền thống Kitô giáo. Luôn luôn là chất ở gốc rễ đưa bạn tiến tới, tiến tới, tiến tới. Vì vậy, liên quan đến những gì chị đang nói về việc suy nghĩ, đưa đức tin và luân lý tiến lên, trong khi vẫn đi theo hướng của cội rễ, là phù hợp với ba quy tắc mà tôi đã đề cập của Thánh Vincent thành Lerins.
Ông Bruni: Có một câu hỏi khác từ chị Eva Fernandez của Cope.
ĐTC Phanxicô: Chị ấy tốt.
Chị Eva Fernandez, Cope: Thưa Đức Thánh Cha, vào cuối tháng Tám, chúng ta sẽ có một mật nghị hồng y. Gần đây, nhiều người đặt câu hỏi rằng Đức Thánh có nghĩ đến việc từ nhiệm chưa. Cha đừng lo, chúng con sẽ không hỏi lần này. Nhưng chúng con tò mò: Thưa Đức Thánh Cha, có bao giờ cha nghĩ rằng cha muốn người kế vị của mình có những đặc điểm gì không? Cảm ơn Đức Thánh Cha.
ĐTC Phanxicô: Đây là công việc của Chúa Thánh Thần. Tôi không bao giờ dám nghĩ đến điều đó. Chúa Thánh Thần có thể làm điều này tốt hơn tôi và tốt hơn tất cả chúng ta vì Người soi dẫn các quyết định của giáo hoàng, luôn soi dẫn vì Người đang sống trong Giáo hội. Chị không thể quan niệm về Giáo hội mà không có Chúa Thánh Thần. Ngài là người tạo ra sự khác biệt, người gây ồn ào — hãy nghĩ về buổi sáng của Lễ Ngũ Tuần — và sau đó dẫn đến sự hòa hợp. Điều quan trọng là nói về sự hòa hợp hơn là sự hiệp nhất. Hiệp nhất, nhưng hòa hợp, không phải là một sự cố định. Chúa Thánh Thần ban cho một sự hòa hợp liên tục diễn ra.
Tôi thích những gì Thánh Basil nói về Chúa Thánh Thần: Ipse Armonia Est, Ngài là sự hòa hợp. Ngài là sự hòa hợp bởi vì trước hết Ngài gây ồn ào với sự khác biệt của các đặc sủng. Chúng ta hãy để công việc này cho Chúa Thánh Thần.
Về vấn đề từ nhiệm của tôi, tôi muốn cảm ơn một bài báo hay mà một người trong anh chị em đã viết về tất cả các dấu hiệu có thể dẫn đến việc từ nhiệm và tất cả các dấu hiệu đang xuất hiện. Và đó là một bài báo hay của một nhà báo đưa ra ý kiến. Nhưng để xem những dấu hiệu đó, không chỉ là các tuyên bố, ngôn ngữ ngầm đó, và các dấu hiệu khác. Đó là có thể đọc các tín hiệu hoặc ít nhất là cố gắng để giải thích rằng nó có thể là điều này hoặc nó có thể là điều kia. Đây là công việc tốt và tôi cảm ơn anh chị em rất nhiều.
Ông Bruni: Bây giờ có lẽ là câu hỏi cuối cùng của Phoebe Nathanson thuộc ABC.
Phoebe Nathanson, ABC: Con biết Đức Thánh Cha đã có rất nhiều câu hỏi như thế này, nhưng con vẫn muốn hỏi: lúc này, với những khó khăn về sức khỏe và mọi thứ, cha có nghĩ rằng đã đến lúc phải nghỉ hưu không? Cha có gặp những vấn đề gì khiến cha phải suy nghĩ về điều này chưa? Có khoảnh khắc khó khăn nào khiến cha suy nghĩ về điều này không?
ĐTC Phanxicô: Cánh cửa đã mở. Đó là một trong những lựa chọn bình thường, nhưng cho đến hôm nay tôi vẫn chưa gõ cánh cửa đó… Tôi chưa cảm thấy muốn suy nghĩ về khả năng đó. Nhưng có thể nó không có nghĩa là ngày mốt tôi sẽ bắt đầu suy nghĩ. Nhưng hiện tại, thành thực mà nói thì tôi vẫn chưa.
Đúng là chuyến đi này có một chút kiểm tra; anh không thể thực hiện các chuyến đi trong điều kiện này. Anh có thể phải thay đổi phong cách của mình một chút, bớt đi, trả hết món nợ của những chuyến đi mà anh vẫn phải đi, sắp xếp lại. Nhưng Chúa sẽ cho biết. Cánh cửa đã mở, đó là sự thật.
Trước khi nghỉ hưu, tôi muốn nói về một điều rất quan trọng đối với tôi. Chuyến đi đến Canada liên quan rất nhiều đến hình ảnh của Thánh Anna, và tôi đã nói một số điều về phụ nữ, nhưng đặc biệt là về người già, những người mẹ và về những người bà, và tôi nhấn mạnh một điều rất rõ ràng: đức tin nên được truyền lại bằng phương ngữ, và phương ngữ, tôi đã nói rõ ràng, phương ngữ của những người bà. Chúng ta đón nhận được niềm tin trong hình thức phương ngữ nữ tính đó. Và điều đó rất quan trọng. Vai trò của người bà, trong việc truyền dạy đức tin và phát triển đức tin.
Chính người mẹ hoặc bà là người dạy cách cầu nguyện, chính mẹ hoặc bà là người giải thích những điều đầu tiên mà đứa trẻ chưa hiểu về đức tin. Tôi có thể nói rằng việc truyền tải đức tin theo phương ngữ này là nữ tính. Có thể có người nói với tôi: nhưng về mặt thần học, cha giải thích nó như thế nào?
Tôi sẽ nói: người truyền đạt đức tin là Giáo hội, và Giáo hội là người nữ. Giáo hội là nàng dâu. Giáo hội không phải là nam giới. Giáo hội là nữ, và chúng ta phải đi vào tư tưởng này về Giáo hội trong vai trò là phụ nữ, Giáo hội là mẹ, điều này quan trọng hơn bất kỳ sự tưởng tượng thừa tác viên đại trượng phu nào hoặc bất kỳ sức mạnh nam tử hán nào. Giáo hội là mater, tình mẫu tử của Giáo hội, là hình ảnh của Mẹ Thiên Chúa.
Theo ý nghĩa này, điều quan trọng là phải nhấn mạnh đến tầm quan trọng của phương ngữ mẫu tử này. Tôi phát hiện ra điều này bằng cách đọc sách, ví dụ, cuộc tử đạo của anh em Máccabê: hai ba lần truyện nói rằng người mẹ đã trao tặng linh hồn bằng phương ngữ của người mẹ. Đức tin phải được truyền lại bằng phương ngữ và phương ngữ đó được nói bởi người phụ nữ, và đó là niềm vui lớn lao của Giáo hội vì Giáo hội là người nữ. Giáo hội là một nàng dâu, và tôi muốn nói rõ ràng về điều này khi nghĩ về Thánh Anna. Cảm ơn vì sự kiên nhẫn của anh. Cảm ơn anh chị em đã lắng nghe, chúc anh chị em một chuyến đi tốt đẹp.
[Nguồn 2: vatican.va]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 2/8/2022]