Ngày Cửa Thánh suýt đổ ập xuống Đức Phaolô VI
AFP Paul VI ouvrant la “Porte sainte” de la basilique Saint-Pierre, 24 décembre 1974.
09/06/24
Từ khi Đức Phaolô VI suýt bị đè bởi đống gạch vụn từ bức tường của Cửa Thánh trong Đền thờ Thánh Phêrô, nghi thức mở Cửa Thánh đã được đơn giản hóa.
Đó là ngày 24 tháng 12 năm 1974. Vào đêm Giáng sinh này, các ống kính máy quay truyền hình của Vatican tập trung vào vị Giáo hoàng thứ 262 của Rome. Đội mũ và mặc lễ phục phụng vụ, Đức Phaolô VI chuẩn bị chính thức mở Cửa Thánh tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô cho Năm Thánh 1975: Một thời điểm long trọng đối với Giáo hội Công giáo, cứ 25 năm một lần cử hành những năm thánh này với những nghi thức và nghi lễ trọng thể.
Theo thông lệ, Đức Thánh Cha đập vào Cánh cửa một cách tượng trưng – cánh cửa ở bên phải gian giữa, chỉ mở trong Năm Thánh – bằng ba nhát búa. Sau đó, bức tường gạch đã niêm phong Cửa Thánh kể từ Năm Thánh trước, được cắt rời trước mắt cộng đoàn, trước khi được tời kéo hạ từ từ xuống trước mặt giáo hoàng ... Bất thình lình, trước sự kinh hãi tột độ của các thầy phụ tế của ngài, đống gạch vụn bất ngờ đổ xuống từ trên tường, suýt chút nữa đã đè lên người Đấng kế vị Thánh Phêrô!
Những ảnh đen trắng ghi lại vụ việc cho thấy vị Giám mục Rome không hề di chuyển dù chỉ một inch, vẫn vững vàng đứng trước đống gạch vụn. Nhưng ở Vatican, bài học có hiệu quả lâu dài. Từ đó trở đi, các giáo hoàng không còn sử dụng búa, và bức tường gạch — trong đó chứa hộp đựng chìa khóa cửa thánh — sẽ được tháo dỡ vài ngày trước khi bắt đầu Năm Thánh, để tránh cho vị Giám mục Rome gặp bất kỳ rủi ro nào đối với công trình xây dựng.
Ngày nay, Đức Giáo hoàng chỉ đẩy cánh cửa cách tượng trưng khi khai mạc Năm Thánh – như Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ làm khi khai mạc Năm Thánh 2025, sẽ được tổ chức tại Vương cung thánh đường Vatican vào ngày 24 tháng Mười Hai.
Từ năm 1500
Nếu các Cửa Thánh là biểu tượng đặc biệt của Năm Thánh thì Cửa Thánh của Đền thờ Thánh Phêrô còn hơn thế nữa. Nó đã đánh dấu khai mạc Năm Thánh kể từ năm 1500 với đức Giáo hoàng Alexander VI.
Thiết kế hiện tại của cửa thánh được nhà điêu khắc Vico Consorti tạo tác vào năm 1949. Cửa được khắc 16 tấm bảng tường thuật câu chuyện về ơn cứu độc của nhân loại, từ tội nguyên tổ, việc trục xuất khỏi Vườn Địa Đàng, cho đến cái chết và sự phục sinh của Chúa Giêsu. Bức phù điêu kết thúc bằng ảnh Chúa Kitô là cánh cửa của ơn cứu độ.
Cửa Thánh của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô ở Vatican Roland Fischer
Thực ra, Cửa Thánh tượng trưng cho Chúa Giêsu, Đấng đã tuyên bố trong Tin Mừng rằng: “Tôi là cửa. Ai qua tôi mà vào thì sẽ được cứu…” (Ga 10:9). Ông Andrea Tornielli, giám đốc biên tập truyền thông của Vatican, giải thích trong một video: đối với hàng triệu người hành hương dự kiến sẽ đến Rome vào năm tới, việc đi qua Cửa Thánh là “dấu chỉ của hành trình cứu độ mà Đức Kitô đã mở ra qua việc nhập thể, cái chết và sự phục sinh của Người”.
Bốn đại vương cung thánh đường của Rome — Đền thờ Thánh Phêrô, Đền thờ Thánh Gioan Lateran, Đền thờ Đức Bà Cả và Đền thờ Thánh Phaolô Ngoại Thành — đều có Cửa Thánh. Khi đi qua các Cửa Thánh ở chặng cuối của cuộc hành hương, các tín hữu sẽ nhận được ơn toàn xá.
Các Cửa Thánh khác trên khắp thế giới có thể được mở cho năm thánh địa phương — Vương cung thánh đường Assisi cũng như Đền thờ quốc gia Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội — hoặc trong các dịp năm thánh ngoại thường.
Trong Năm Thánh Lòng Thương Xót 2015—2016, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chọn mở Cửa Thánh đầu tiên ở Bangui, Cộng hòa Trung Phi. Trong Năm Thánh 2025, Đức Giáo hoàng người Argentina dự định mở một cửa trong nhà tù.
[Nguồn: aleteia]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 10/6/2024]
