Tiếp kiến chung của Đức Thánh Cha Phanxicô
Khán phòng Phaolô VI
Thứ Tư, 3 tháng Tám, 2022
_________________________
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Hôm nay cha muốn chia sẻ với anh chị em và phản ánh về chuyến tông du của cha đến Canada trong những ngày vừa qua. Không giống như những chuyến tông du khác. Thật vậy, mục đích chính là đến gặp gỡ các dân tộc bản địa để bày tỏ với họ sự gần gũi và đau buồn của cha, và xin họ tha thứ – xin tha thứ – vì những tổn hại mà những người Kitô hữu đã gây ra, trong đó có nhiều người Công giáo, trong quá khứ họ đã cộng tác với chính sách đồng hóa cưỡng bức của chính quyền.
Theo ý nghĩa này, Canada đã bắt tay vào tiến trình viết nên một trang sử mới, một trang mới, trên hành trình mà Giáo hội cùng với các dân tộc bản địa đã thực hiện được một thời gian. Thật vậy, khẩu hiệu của chuyến đi là “Cùng nhau tiến bước” đã phần nào giải thích điều này. Con đường hòa giải và chữa lành, trong đó bao hàm những kiến thức lịch sử, lắng nghe những nạn nhân còn sống, nhận thức và trên hết là sám hối, thay đổi tâm tính. Nghiên cứu chuyên sâu cho thấy rằng, về một mặt có những người trong Giáo hội là những người ủng hộ quyết đoán và dũng cảm nhất cho phẩm giá của các dân tộc bản địa, bảo vệ và góp phần nâng cao nhận thức về ngôn ngữ và văn hóa của họ; nhưng mặt khác, đáng tiếc là cũng có không ít người Kitô hữu, linh mục, tu sĩ nam nữ và giáo dân đã tham gia vào các chương trình mà ngày nay chúng ta hiểu là không thể chấp nhận được và nghịch lại với Tin mừng. Và đây là lý do cha đi để xin tha thứ, thay mặt Giáo hội.
Vì vậy, nó là một cuộc hành hương sám hối. Có rất nhiều khoảnh khắc tràn ngập niềm vui, nhưng ý nghĩa và tinh thần chung là phản ánh, ăn năn và hòa giải. Bốn tháng trước tại Vatican, cha đã tiếp đón đại diện các dân tộc bản địa, theo từng nhóm riêng biệt: tất cả có sáu cuộc họp, để chuẩn bị một chút cho cuộc gặp gỡ này.
Có ba chặng chính trong cuộc hành hương: chặng đầu tiên ở Edmonton thuộc miền Tây đất nước. Chặng thứ hai, ở Québec, thuộc miền đông. Và chặng thứ ba là ở miền bắc, vùng Iqaluit, có lẽ cách vòng Bắc cực 300 km. Cuộc gặp gỡ đầu tiên diễn ra ở Maskwacis – “Bear Hills” – nơi các vị lãnh đạo và thành viên của các nhóm người bản địa chính, từ khắp nơi trên đất nước họp mặt: First Nations, Métis và Inuit. Chúng tôi đã cùng nhau hồi tưởng lại: ký ức tốt đẹp về lịch sử hàng nghìn năm của các dân tộc này, trong sự hòa hợp với miền đất của họ. Đây là một trong những điều đẹp nhất về các dân tộc bản địa, sự hòa hợp của họ với vùng đất. Họ không bao giờ ngược đãi tạo vật, không bao giờ. Hòa hợp với đất. Và chúng tôi kể lại ký ức đau buồn về sự ngược đãi mà họ phải chịu đựng, kể cả trong các trường học nội trú, do các chính sách đồng hóa văn hóa.
Sau khi hồi tưởng, bước thứ hai trong hành trình của chúng tôi là hòa giải. Không phải là một sự thỏa hiệp giữa chúng tôi – đó là một ảo tưởng, một mise en scène (sự dàn dựng) – nhưng cho phép chúng tôi được hòa giải bởi Đức Kitô, Đấng là sự bình an của chúng ta (x. Ep 2:14). Chúng tôi làm việc này bằng cách lấy hình ảnh của cái cây, trung tâm của sự sống và biểu tượng của người dân bản địa như một điểm tham chiếu.
Hồi tưởng, hòa giải, và từ đó chữa lành. Chúng tôi thực hiện bước thứ ba này tại bờ hồ Thánh Anna, đúng vào ngày Lễ các Thánh Gioakim và Anna. Tất cả chúng ta có thể kín múc từ Chúa Kitô, là suối nguồn, và ở đó, trong Chúa Giêsu, chúng ta nhìn thấy được sự gần gũi của Chúa Cha, Đấng chữa lành các vết thương và cũng là Đấng tha thứ tội lỗi.
Từ cuộc hành trình hồi tưởng, hòa giải và chữa lành này tuôn chảy nguồn hy vọng cho Giáo hội, ở Canada và mọi nơi. Và ở đó, hình ảnh các môn đệ về làng Emmau, những người đã chuyển từ thất vọng sang hy vọng sau khi cùng đi với Chúa Giêsu Phục sinh, với Ngài và vì Ngài (x. Lc 24:13-35). Không biết bao nhiêu lần trong lịch sử, các môn đệ của Đức Kitô đã bước chân trên con đường Emmau này!
Như cha đã nói ở lúc đầu, cuộc hành trình với các dân tộc bản địa là điểm cốt lõi của chuyến tông du này. Hai cuộc gặp gỡ với Giáo hội địa phương và với các giới chức chính quyền của đất nước, và tôi muốn một lần nữa gửi đến họ lời cảm ơn chân thành về lòng hiếu khách tuyệt vời và sự chào đón nồng nhiệt mà họ đã dành cho tôi và những người cộng tác của tôi. Và với các giám mục cũng vậy. Trước các vị Thủ hiến, các nhà lãnh đạo người bản địa và các đoàn ngoại giao, tôi tái khẳng định ý chí tích cực của Tòa thánh và các cộng đồng Công giáo địa phương trong việc quảng bá văn hóa bản địa, với những con đường tinh thần phù hợp và chú ý đến những phong tục và ngôn ngữ của các dân tộc. Đồng thời, tôi cũng nhấn mạnh đến não trạng thực dân hiện hữu ngày nay dưới nhiều hình thức thực dân hóa hệ tư tưởng, đe dọa các truyền thống, lịch sử và những mối ràng buộc tôn giáo của các dân tộc, xóa bỏ sự khác biệt, chỉ tập trung vào hiện tại và thường bỏ bê nghĩa vụ đối với những người bé mọn và mong manh nhất.
Do đó, vấn đề ở đây là khôi phục lại sự cân bằng lành mạnh, khôi phục sự hài hòa là điều còn hơn cả sự cân bằng, nó là một điều khác; khôi phục lại sự hài hòa giữa văn hóa hiện đại và văn hóa của tổ tiên, giữa tính thế tục và các giá trị tinh thần. Và điều này đề cập trực tiếp đến sứ mệnh của Giáo Hội, được sai đi mọi miền trên thế giới để làm chứng và “gieo rắc” tình huynh đệ phổ quát biết tôn trọng và thúc đẩy chiều kích địa phương với sự phong phú đa dạng của nó (x. Thông điệp Fratelli tutti, 142-153). Tôi đã nói điều này, nhưng tôi muốn khẳng định lại lời cảm ơn của tôi đối với các nhà chức trách của chính quyền, Bà Toàn quyền, Ngài Thủ tướng, các giới chức chính quyền địa phương nơi tôi đến: Tôi cảm ơn quý vị thật nhiều đã giúp đỡ tôi để điều này được thực hiện. Và tôi xin cảm ơn các đức giám mục, trên hết tôi cảm ơn vì tình hiệp nhất của hàng giám mục: về phía chúng tôi, điều này có thể bởi vì các giám mục đã được hiệp nhất, và ở đâu có sự hiệp nhất thì người ta có thể tiến bước. Vì vậy, tôi muốn nhấn mạnh đến điều này và cảm ơn các giám mục Canada về sự hiệp nhất này.
Và cuộc gặp gỡ cuối cùng ghi đậm dấu ấn của niềm hy vọng, tại vùng đất của người Inuit, với những người trẻ và người già. Và tôi bảo đảm với anh chị em rằng trong những cuộc gặp gỡ này, đặc biệt là lần gặp cuối cùng, tôi đã cảm nhận được nỗi đau của những người đó, những gì họ đã mất ... những người già đã mất các đứa con của họ và không biết chúng đã trở thành gì, do chính sách đồng hóa này. Đó là một khoảng thời gian rất đau đớn, nhưng là thời gian chúng ta phải đối mặt: chúng ta phải đối mặt với những lỗi lầm, tội lỗi của mình. Ở Canada cũng vậy, người trẻ và người già tạo thành một cặp đôi chính, một dấu chỉ của thời đại: người trẻ và người già đối thoại với nhau để cùng nhau hành trình trong lịch sử giữa những sự hồi tưởng và tính ngôn sứ. Ước mong sự kiên cường và hành động mang đến hòa bình của các dân tộc bản địa của Canada là tấm gương cho tất cả các dân tộc không khép mình lại, nhưng đưa ra sự cống hiến vô cùng quan trọng của họ cho một nhân loại huynh đệ hơn, biết yêu thương tạo vật và yêu mến Đấng Tạo dựng, hòa hợp với tạo vật , hòa hợp với tất cả chúng ta. Cảm ơn anh chị em.
____________________________
Lời kêu gọi
Ngày mai là kỷ niệm hai năm vụ nổ ở cảng Beirut. Suy nghĩ của tôi hướng đến gia đình các nạn nhân của biến cố đau thương đó và những người dân Li Băng thân yêu: tôi cầu nguyện rằng mỗi người có thể được an ủi bởi niềm tin và được an ủi bởi công lý và sự thật, điều không bao giờ có thể che giấu được.
Tôi hy vọng rằng, với sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế, Li Băng có thể tiếp tục trên con đường “tái sinh”, trung thành với ơn gọi là vùng đất của hòa bình và đa nguyên, nơi các cộng đồng thuộc các tôn giáo khác nhau có thể sống trong tình huynh đệ.
___________________________
Lời chào
Cha gửi lời chào anh chị em hành hương nói tiếng Anh và các du khách tham dự buổi Tiếp kiến chung hôm nay, đặc biệt là anh chị em đến từ Hoa Kỳ. Cha khẩn xin niềm vui và sự bình an của Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, đổ xuống trên anh chị em và gia đình. Xin Chúa chúc lành cho anh chị em!
[Nguồn: vatican.va]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 4/8/2022]