Tiếp kiến chung của Đức Thánh Cha Phanxicô
Khán phòng Phaolô VI
Thứ Tư, 30 tháng Ba, 2022
___________________________
Buổi Tiếp kiến chung sáng nay diễn ra trong Khán phòng Phaolô VI, nơi Đức Thánh Cha Phanxicô gặp gỡ các nhóm khách hành hương và tín hữu từ nước Ý và khắp nơi trên thế giới.
Trong huấn từ bằng tiếng Ý, Đức Thánh Cha tiếp tục loạt bài giáo lý về tuổi già, tập trung vào chủ đề: “Tin tưởng vào sự viếng thăm thế hệ tiếp nối của Thiên Chúa” (Bài đọc Kinh Thánh: Lc 2: 25-30).
Sau phần tóm lược bài giáo lý bằng một số ngôn ngữ, Đức Thánh Cha ngỏ lời chào đặc biệt đến các nhóm tín hữu hiện diện. Sau đó ngài mời gọi các tín hữu cầu nguyện cho chuyến Tông du sắp tới của ngài đến Malta, vào ngày 2 và 3 tháng Tư.
Buổi tiếp kiến chung kết thúc với Kinh Lạy Cha và Phép lành tòa thánh.
*****
Bài giáo lý về Tuổi già
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Trong hành trình giáo lý về tuổi già, hôm nay chúng ta sẽ nhìn đến hình ảnh dịu dàng được Thánh sử Luca khắc họa, mô tả hai nhân vật cao tuổi, ông Simeon và bà Anna. Lý do sống của họ trước khi rời khỏi trần gian này là chờ đợi sự viếng thăm của Thiên Chúa. Họ đã chờ đợi Thiên Chúa, tức là Chúa Giêsu, đến viếng thăm họ. Nhờ sự linh báo của Chúa Thánh Thần, ông Simeon biết rằng ông sẽ không chết trước khi được nhìn thấy Đấng Mêsia. Bà Anna đến đền thờ hàng ngày, dâng mình phục vụ Thiên Chúa. Cả hai ông bà đều nhận ra sự hiện diện của Chúa trong hài nhi Giêsu, Đấng lấp đầy cuộc chờ đợi lâu dài của họ với sự an ủi và làm cho họ vững lòng khi từ biệt cuộc đời. Đây là cảnh gặp gỡ Chúa Giêsu, và sự từ biệt.
Chúng ta có thể học được gì từ hai nhân vật cao tuổi tràn đầy sức sống thiêng liêng này?
Trước hết, chúng ta học được rằng sự trung thành chờ đợi sẽ làm nhạy bén các giác quan. Ngoài ra chúng ta biết rằng chính Chúa Thánh Thần làm việc này: soi sáng các giác quan. Trong bài thánh ca cổ, Veni Creator Spiritus, mà chúng ta vẫn tiếp tục cho đến ngày nay để khẩn cầu với Chúa Thánh Thần, chúng ta thưa: “Accende lumen sensibus”, “Xin hướng dẫn tâm trí chúng con bằng ánh sáng ân phúc của Người,” soi sáng cho các giác quan của chúng ta. Thần Khí có thể làm việc này: mài giũa những giác quan linh hồn, bất chấp những giới hạn và thương tổn của các giác quan của thân xác. Tuổi già khiến sự nhạy bén của cơ thể suy yếu theo cách này hay cách khác: người thì bị lòa, người khác bị điếc. Tuy nhiên, một tuổi già trải qua trong sự chờ đợi cuộc viếng thăm của Thiên Chúa sẽ không bỏ lỡ khi Ngài đến; trái lại, nó thậm chí sẵn sàng nắm bắt hơn, sẽ có nhiều sự nhạy bén hơn nữa để chào đón Chúa khi Ngài đi qua. Hãy nhớ rằng người Kitô hữu điển hình là phải chú ý đến những cuộc viếng thăm của Chúa, bởi vì Người đi qua trong cuộc đời chúng ta, với những linh cảm, với những lời mời gọi để chúng ta trở nên tốt hơn. Và Thánh Augustinô từng nói: “Tôi sợ rằng Chúa Giêsu sẽ đi qua mà tôi không để ý.” Chính Chúa Thánh Thần là Đấng chuẩn bị các giác quan để hiểu được khi Chúa đến thăm chúng ta, cũng như Người đã làm với ông Simeon và bà Anna.
Ngày nay chúng ta cần điều này hơn bao giờ hết: chúng ta cần một tuổi già được ban tặng các giác quan thiêng liêng sống động có khả năng nhận biết những dấu chỉ của Thiên Chúa, hoặc hơn nữa là Dấu hiệu của chính Chúa Giêsu. Một dấu chỉ luôn luôn thử thách chúng ta: Chúa Giêsu thử thách chúng ta bởi vì Người là “dấu hiệu cho người đời chống báng” (Lc 2: 34) – nhưng làm chúng ta ngập tràn niềm vui. Tuy nhiên khủng hoảng không nhất thiết mang đến sự buồn bã, không: khủng hoảng trong việc phục vụ Thiên Chúa thường mang đến cho bạn sự bình an và niềm vui. Sự tê liệt của những giác quan thiêng liêng – và điều này là rất tệ – sự tê liệt của những giác quan thiêng liêng, trong sự phấn khích và tê liệt của các giác quan cơ thể, là một hội chứng phổ biến trong một xã hội nuôi dưỡng ảo tưởng về tuổi trẻ vĩnh cửu, và điểm nguy hiểm nhất của nó là thực tế hầu như không nhận thức được nó. Chúng ta không nhận ra mình đã bị tê liệt. Và điều này xảy ra, nó xảy ra. Nó vẫn luôn xảy ra và nó đang xảy ra trong thời đại chúng ta. Những giác quan bị tê liệt, không hiểu được những gì đang xảy ra: khi chúng bị tê liệt, những giác quan bên trong, những giác quan của Thần Khí giúp chúng ta hiểu được sự hiện diện của Thiên Chúa hoặc sự hiện hữu của sự dữ, không thể phân biệt giữa những điều này.
Khi bạn mất xúc giác hoặc vị giác, ngay lập tức bạn nhận biết được. Tuy nhiên anh chị em cũng không thể bỏ qua tình trạng đó của linh hồn, sự nhạy cảm của linh hồn, trong một thời gian dài, sống mà không nhận biết rằng bạn đã mất đi sự nhạy cảm của linh hồn. Nó không đơn thuần là vấn đề suy nghĩ về Thiên Chúa hoặc tôn giáo. Sự nhạy cảm của các giác quan thiêng liêng liên quan đến lòng trắc ẩn và sự thương xót, sự xấu hổ và hối lỗi, trung thành và tận tụy, dịu dàng và danh dự, trách nhiệm đối với bản thân và với người khác. Thật tò mò: sự vô cảm ngăn cản bạn không hiểu được lòng trắc ẩn, nó ngăn cản bạn không hiểu được sự thương xót, nó ngăn cản bạn không cảm thấy xấu hổ hoặc hối lỗi vì đã làm những điều xấu xa … Nó như vậy. Những giác quan thiêng liêng bị tê liệt làm bạn rối trí và bạn không còn cảm nhận được những điều đó về mặt tinh thần. Và có thể nói, tuổi già trở thành nạn nhân đầu tiên, nạn nhân đầu tiên của tình trạng mất sự nhạy cảm này. Trong một xã hội chủ yếu sử dụng khả năng nhạy cảm để hưởng thụ thì sẽ thiếu sự chú ý đến tính mong manh, và sự ganh đua chiến thắng sẽ chiếm ưu thế. Và đây là cách đánh mất đi tính nhạy cảm. Chắc chắn, những mỹ từ về sự hòa nhập là công thức thông lệ của mọi diễn văn đúng khuôn mẫu chính trị. Nhưng nó vẫn không mang đến sự điều chỉnh thực sự trong việc chung sống bình thường: một văn hóa nhân hậu xã hội đang đấu tranh để phát triển. Tinh thần huynh đệ con người – mà tôi cảm thấy cần phải tái khởi động cách mạnh mẽ – giống như một tấm áo bị loại bỏ, được ngưỡng mộ, nhưng … trong một viện bảo tàng. Người ta đánh mất sự nhạy cảm của con người, những hoạt động của Thần Khí làm cho chúng ta trở thành con người.
Đúng là trong đời sống thực tế chúng ta có thể quan sát thấy, với những cảm xúc biết ơn, rất nhiều bạn trẻ có thể tôn vinh tình huynh đệ này cách trọn vẹn nhất. Nhưng vấn đề lại nằm chính ở chỗ này: có một khoảng cách, một khoảng cách đáng xấu hổ, giữa chứng tá sức sống của lòng nhân hậu xã hội và chủ nghĩa tuân thủ buộc tuổi trẻ phải thể hiện mình theo một cách hoàn toàn khác. Chúng ta có thể làm gì để thu hẹp khoảng cách này?
Từ câu chuyện của ông Simeon và bà Anna, cũng như những trình thuật Kinh thánh khác về những người cao tuổi nhạy cảm với Thần Khí, có một điều ẩn giấu đáng được đưa lên hàng đầu. Về thực tế, điều mặc khải khơi dậy sự nhạy cảm của ông Simeon và bà Anna bao gồm những gì? Nó bao gồm việc nhận biết nơi đứa trẻ dấu hiệu chắc chắn cho sự viếng thăm của Thiên Chúa, đứa trẻ mà họ không sinh ra và họ nhìn thấy lần đầu tiên. Họ chấp nhận việc không phải là nhân vật chính, nhưng chỉ là những chứng nhân. Và khi một người chấp nhận không phải là nhân vật chính, nhưng tham gia vào với cương vị là nhân chứng thì thật tốt: người đó đang trưởng thành thật tốt lành. Còn những ai luôn muốn trở thành nhân vật chính thì sẽ không bao giờ trưởng thành trên hành trình tiến đến sự viên mãn của tuổi già. Sự viếng thăm của Thiên Chúa không thể hiện trong cuộc đời họ, [...]: Thiên Chúa không mặc lấy xác phàm trong thế hệ của họ, nhưng trong thế hệ tiếp nối. Họ mất tinh thần, mất khát vọng sống trưởng thành, và như người ta thường nói, họ sống hời hợt. Đó là thế hệ vĩ đại của những người thiển cận, không cho phép bản thân cảm nhận mọi điều bằng sự nhạy cảm của Thần Khí. Nhưng tại sao họ không cho phép bản thân họ? Một phần do tính lười biếng, và một phần vì họ đã không có khả năng: họ đã đánh mất nó.
Thật tệ khi một nền văn minh đánh mất sự nhạy cảm của Thần Khí. Ngược lại, thật tuyệt vời khi chúng ta tìm thấy những người già như ông Simeon và bà Anna vẫn bảo tồn được sự nhạy cảm của Thần Khí, và có thể hiểu được những tình huống khác nhau, cũng như hai ông bà hiểu được tình huống trước mắt họ, đó là sự tỏ mình ra của Đấng Mêsia.
Không có sự oán giận và không có sự buộc tội về điều này, khi họ ở trong tình trạng xơ cứng, tình trạng tê liệt. Thay vì vậy, thật xúc động biết bao và an ủi vô cùng khi những giác quan thiêng liêng vẫn sống động. Cảm xúc và sự an ủi khi có thể nhìn thấy và công bố rằng lịch sử thế hệ của họ không bị mất đi hoặc lãng phí, nhờ vào biến cố nhập thể và tỏ lộ trong thế hệ tiếp nối. Và đây là điều những người già cảm nhận được khi cháu chắt đến chuyện trò với họ: họ cảm thấy như được hồi sinh. “À, cuộc sống của tôi vẫn ở đây.” Đến gặp gỡ người cao tuổi là rất quan trọng; lắng nghe họ là rất quan trọng. Điều quan trọng là phải nói chuyện với họ, vì có sự giao lưu văn minh, sự giao lưu trưởng thành giữa người trẻ và người già. Và theo cách này, nền văn minh của chúng ta sẽ tiến bộ theo cách trưởng thành.
Chỉ tuổi già thiêng liêng mới có thể đưa ra chứng tá này, khiêm nhường và chói lọi, làm cho nó trở nên khả tín và là mẫu gương cho tất cả mọi người. Tuổi già đã vun đắp sự nhạy cảm của linh hồn sẽ dập tắt mọi đố kỵ giữa các thế hệ, mọi oán hận, mọi quy kết lẫn nhau về việc Chúa đến trong thế hệ tiếp nối, là việc đến cùng với lúc ra đi của mỗi người. Và đây là điều xảy ra với một người già cởi mở với một người trẻ cởi mở: người đó sẽ từ biệt cuộc sống trong khi, có thể nói rằng, “đang chuyển giao” cuộc sống cho thế hệ mới. Và đây là sự từ biệt của ông Simeon và bà Anna: “Xin để tôi tớ này được an bình ra đi.” Sự nhạy cảm thiêng liêng của tuổi già có khả năng phá vỡ tính cạnh tranh và xung đột giữa các thế hệ theo cách tin cậy và dứt khoát. Điều này chắc chắn là không thể đối với con người, nhưng là có thể đối với Thiên Chúa. Và ngày nay chúng ta rất cần điều này, sự nhạy cảm tinh thần, sự trưởng thành tinh thần; chúng ta cần những người cao tuổi khôn ngoan, trưởng thành trong tinh thần, những người mang đến hy vọng cho cuộc sống! Cảm ơn anh chị em.
________________________________________
LỜI KÊU GỌI
Anh chị em thân mến,
Thứ Bảy và Chúa nhật tới tôi sẽ đến Malta. Tại vùng đất rực rỡ đó, tôi sẽ là một người hành hương theo bước chân của thánh Tông đồ Phaolô, ngài đã được chào đón ở đó với tình người rất lớn lao sau khi bị đắm tàu trên biển trên đường đến Roma. Do đó, chuyến Tông du này sẽ là một cơ hội để đi về những nguồn cội của việc loan báo Tin Mừng, để trực tiếp biết về một cộng đoàn Kitô hữu với một lịch sử sống động kéo dài hàng ngàn năm, và gặp gỡ những cư dân của một đất nước nằm ở trung tâm của Địa Trung Hải và ở phía nam của lục địa Châu Âu, nơi ngày nay đang ngày càng chào đón rất nhiều anh chị em đến tìm kiếm nơi ẩn náu. Tôi thân ái chào tất cả các bạn người Malta: chúc một ngày tốt lành. Tôi cảm ơn tất cả những người đã làm việc để chuẩn bị cho chuyến viếng thăm này và tôi xin tất cả anh chị em hãy đồng hành với tôi trong lời cầu nguyện. Cảm ơn anh chị em!
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 31/3/2022]
