Huy động các cộng đồng tôn giáo hoạt động trong tình đoàn kết và trách nhiệm chung để chấm dứt sự bần cùng và thúc đẩy hòa bình

Đức Tổng Giám mục Auza làm nổi bật nền tảng đạo đức cho sự phát triển

18 tháng Bảy, 2017

ZENIT STAFF

Đức Tổng Giám mục Bernardito Auza ©Holy See Mission

Ngày 17 tháng Bảy, Đức Tổng Giám mục Bernardito Auza, Quan sát viên thường trực của Phái bộ Tòa Thánh tại Liên Hợp quốc, đọc một tham luận về chủ đề  “Huy động các cộng đồng tôn giáo hoạt động trong tình đoàn kết và trách nhiệm chung để chấm dứt sự bần cùng và thúc đẩy hòa bình” tại một Sự kiện bên lề được tổ chức bởi Các Tôn giáo hoạt động vì Hòa bình trong suốt Diễn đàn Chính trị Cấp cao 2017.

Trong bài tham luận, Đức Tổng Giám mục Auza làm nổi bật nền tảng đạo đức cho sự phát triển, và nói rằng các cộng đồng tôn giáo và những tổ chức có nền tảng tôn giáo đang hoạt động trong lĩnh vực thúc đẩy hòa bình, chăm sóc y tế, bảo vệ phẩm giá phụ nữ, chăm sóc môi trường, làm giảm bớt sự cùng khổ, và hoạt động như là chất men thúc đẩy cho những Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs).

Ngài kêu gọi các nhà lãnh đạo tôn giáo liên kết với nhau, cũng như cộng đồng quốc tế, để áp dụng SDGs bằng việc đặt nhân vị vào trung tâm.

Dưới đây là văn bản tham luận của ngài do Vatican cung cấp:

***

Tham luận của Tổng Giám mục Bernardito Auza

Khâm sứ, Quan sát viên Thường trực của Tòa Thánh tại Liên hợp quốc

Huy động các cộng đồng tôn giáo hoạt động trong tình đoàn kết và trách nhiệm chung để chấm dứt sự bần cùng và thúc đẩy hòa bình

Sự kiện bên lề được tổ chức bởi các Tôn giáo hoạt động cho Hòa bình trong Diễn đàn Chính trị Cấp cao 2017

Plaza Liên Hợp quốc, New York, 17 tháng Bảy 2017

Thưa ngài Tổng Thư ký Vendley, Thưa quý ngài,

Thưa quý vị đồng trình bày tham luận, thưa quý vị,

Tôi rất cảm kích vì lời mời đến tham dự cuộc đối thoại quan trọng chiều nay về cách huy động các cộng đồng tôn giáo hoạt động trong tình đoàn kết và trách nhiệm chung để giúp chúng ta phục vụ và toàn thể cộng đồng quốc tế nắm bắt được những nguyên tắc đạo đức cho sự phát triển bền vững và tạo động lực cho họ hợp tác với nỗ lực mạnh mẽ và tính hiệu quả hơn để đưa con người thoát ra khỏi sự bần cùng, thúc đẩy hòa bình, và áp dụng những trụ cột khác của Chương trình Hành động 2030.

Trong tham luận của tôi, tôi xin chia sẻ một số ý tưởng chính về nền tảng đạo đức cho sự phát triển, cụ thể là những nguyên tắc nòng cốt tại sao các cộng đồng tôn giáo phải huy động trong tình đoàn kết để chấm dứt sự cùng khổ và thúc đẩy hòa bình.

Tôi tin rằng sự đóng góp lâu dài và to lớn nhất mà tín đồ các tôn giáo và các tổ chức có nền tảng tôn giáo sẽ đưa ra một cách quảng đại cho việc áp dụng Chương trình Phát triển Bền vững sẽ không chỉ là một phép toán tổng số những công cuộc vĩ đại mà họ làm và sẽ tiếp tục được thực hiện, trong việc làm giảm bớt đi sự cùng khổ, cho người đói ăn, chăm sóc sức khỏe, giáo dục ở nhiều cấp từ các trường tiểu học đến đại học và cao hơn nữa, thăng tiến phẩm giá phụ nữ và đặc biệt là sự phục vụ không thể thiếu được của họ với vai trò là những người mẹ, chăm sóc nguồn nước và môi trường, gắn kết vào công cuộc kiến tạo hòa bình và xây dựng hòa bình, và còn rất nhiều những hoạt động cao quý khác.

Những sự phục vụ đó của họ như là chất men bột cho cách áp dụng các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs), từ hôm nay cho đến năm 2030 và xa hơn nữa, trong cách họ thể hiện những lý do thuộc nhân loại và đạo đức sâu thẳm hơn tại sao các cộng đồng tôn giáo của chúng ta quả thật đang huy động tình đoàn kết và trách nhiệm theo một cách cụ thể như vậy.

SDGs tự bản thân nó sẽ không chấm dứt, nhưng nó mang ý nghĩa, nó mang ý nghĩa đem đến sự thiện ích thật sự cho con người và các dân tộc qua việc chăm sóc cho ngôi nhà chung của chúng ta và tất cả đồng loại trong căn nhà chung đó. Chúng ta đang sống trong một thời đại mà trong đó, đặc biệt trong các quốc gia phát triển và ngay tại đây ở Liên hợp quốc này, muốn đóng ngoặc những câu hỏi quan trọng, chẳng hạn như những câu hỏi chúng ta là ai, chúng ta từ đâu đến, chúng ta đang đi về đâu, chúng ta nên đối xử với nhau như thế nào, và đâu là điều tốt lành, là sự thật, và là cái đẹp thật sự. Dù các truyền thống tôn giáo có thể trả lời những câu hỏi này theo cách hơi khác nhau, nhưng những câu hỏi căn bản này — và những câu trả lời của chúng ta — giúp thế giới không quên mình là ai và họ quan trọng như thế nào.

Trong bối cảnh đặc biệt của chương trình hành động phát triển bền vững, nếu chúng ta đánh mất những yếu tố hỗ trợ nền tảng này cho con người, sẽ có nguy cơ rằng SDGs có thể được hiểu theo những cách cục bộ, qua những lăng kính quá nghiêng về kinh tế, môi trường, hay xã hội học, nhưng lại bỏ rơi bối cảnh đạo đức và nhân loại và những mục đích của chúng. Cũng giống như sự sử dụng sai mục đích bất kỳ những điều tốt đẹp nào, nếu chúng ta gạt những câu hỏi sâu sắc về lý do đứng đàng sau một vấn đề của sự phát triển bền vững ra khỏi những cuộc đối thoại của chúng ta, thì cấu trúc hạ tầng cho hòa bình và phát triển cuối cùng có thể bị sử dụng trong một số trường hợp để ngầm phá hoại nền hòa bình và phát triển thực sự mà chúng được đặt ra để thi hành. Việc này có thể xảy ra nếu SDGs được kết hiệp đặc biệt với những triết học thiên duy vật, cá nhân chủ nghĩa, hoặc khoái lạc, và nó không chỉ bỏ rơi một số người ở đàng sau nhưng cố tình loại trừ ra khỏi sự chăm sóc và quan tâm của chúng ta một số người trong anh em của chúng ta, đặc biệt những người thấp kém nhất hoặc những người thiếu thốn nhất.

Đó là lý do tại sao điều vô cùng quan trọng đối với các nhà lãnh đạo và cộng đồng tôn giáo và các tín đồ phải giúp đưa ra, với lòng can đảm và kiên trì, điều mà chúng ta gọi là “linh hồn” hay “lương tâm” của chương trình phát triển bền vững. Trong một thời đại theo thuyết tương đối về nhận thức và đạo đức, chúng ta cần phải giúp con người giữ lại được khái niệm về sự thật và sự tốt lành. Tương tự như vậy, khi các nhà lãnh đạo — dù là các nhà chính trị hay những người bọc trong lớp áo khoác tôn giáo — cố gắng biến tôn giáo thành công cụ cho những mục đích đi ngược lại với sự quan tâm yêu thương dành cho Thiên Chúa và tha nhân, và bài bác một cách khiếm nhã đặc tính quan trọng của tôn giáo và con số khổng lồ những tín đồ tốt lành và những tổ chức đặt nền tảng trên tôn giáo đang phục vụ cho con người, cho cộng đồng và cho thế giới, chúng ta phải sửa sai họ và sửa sai lại những dữ liệu.

Rất dễ nhìn thấy được nguyên tắc này khi các nhà lãnh đạo tôn giáo kích động các tín đồ của họ hướng đến những tội ác hung tàn, như nhiều người trong chúng ta đã có dịp cùng nhau cân nhắc chiều thứ Sáu trước trong Khán phòng ECOSOC khi khởi động Kế hoạch Hành động cho các Nhà Lãnh đạo Tôn giáo và các Nhà Hoạt động Ngăn ngừa sự Kích động Bạo lực mà Có thể Dẫn đến Tội ác Tàn bạo. Nhưng điều cũng xảy ra tương tự như vậy khi các nhà lãnh đạo tôn giáo làm lạc lối tín đồ của họ trong cách đối xử với những người khác chủng tộc, xem như những người đó nằm ngoài sự quan tâm của họ, hoặc trường hợp cũng tương tự như vậy đối với những người chuyển sang các quốc gia khác, những người bị khuyết tật về thể lý hoặc tinh thần, những người sống và phương kế sinh nhai bị đe dọa bởi môi trường, hoặc mực nước biển tăng, hay tiến trình sa mạc hóa đang gia tăng, hoặc tất cả những mầm sống đang còn trong bào thai hay những người đang ở giai đoạn cuối đời mà phẩm giá của họ bị xem như không còn quan trọng và ít đáng được tôn trọng và bảo vệ trọn vẹn. Tôi lặp lại, tín đồ và những cộng đồng các tôn giáo phải giữ vững linh hồn hoặc lương tâm cho chương trình phát triển bền vững.

Các nhà lãnh đạo tôn giáo không phải là những nhà lãnh đạo chính trị hay các nhà khoa học xã hội, và họ không cố thể hiện tính cách hay con người không phải của họ. Căn bản họ không ở đó để đo đạc những mục tiêu và đích đến qua những chỉ số khoa học. Căn bản họ ở đó để kêu gọi và thúc đẩy con người hành động, và nhắc con người nhớ đến ý nghĩa sâu thẳm và mục đích của hành động, nuôi dưỡng “những lý do của niềm hy vọng vốn đã có trong con người họ,” như Thánh Phê-rô miêu tả trong Thư thứ nhất của ngài. Qua lăng kính của sứ mạng tinh thần và luân lý của họ, các nhà lãnh đạo tôn giáo, các tín đồ, các tôn giáo và những tổ chức đặt nền tảng trên tôn giáo quan tâm đến việc làm phát triển nhân vị trọn vẹn. Đấu tranh cho sự phát triển con người đích thực, họ không phân chia sự phát triển, nhưng hoạt động cho sự phát triển toàn diện của mỗi nhân vị và của toàn thể nhân vị. Vì sự tiến bộ của con người là một phần không thể thiếu trong tầm nhìn và sứ mạng của họ, ngoài những nơi thờ phụng họ cũng xây dựng những trung tâm xây dựng cộng đồng, các bệnh viện, trường học và đại học. Nói tóm lại, những gì họ làm và sẽ tiếp tục làm giúp đạt được những Mục tiêu Phát triển Bền vững là cách thể hiện ra bên ngoài niềm tin tôn giáo và những nguyên tắc luân lý của họ.

Các nhà lãnh đạo tôn giáo, các tín đồ và những cộng đồng tín hữu cùng hoạt động để bảo vệ sự sống và môi trường, tạo cơ hội cho những người thấp kém và người bị áp bức. Họ giúp các dân tộc phát triển những nguồn tài nguyên thiên nhiên một cách có trách nhiệm và bảo vệ những tài nguyên đó tránh khỏi sự bóc lột theo mục tiêu kinh tế và những ích lợi chính trị. Họ sáng tạo và nâng người nghèo thoát khỏi sự bần cùng dưới mọi hình thức và phá vỡ những bức tường loại trừ. Hiện diện tại địa phương, họ hiểu được những hình thức cùng khổ và bất bình đẳng; Họ có được sự tín nhiệm ở mức độ từng người dân; họ có thể dễ dàng tìm được nguồn nhân sự ngay tại chỗ là những người hiểu rõ được các chương trình. Sự hiện diện với người dân tại địa phương của họ giúp thúc đẩy sự đối thoại giữa các nhóm dân chúng. Được kết nối toàn cầu, họ là những người ủng hộ rất hiệu quả cho các vấn đề quốc tế như xóa bỏ sự cùng khổ và chăm sóc cho ngôi nhà chung của chúng ta.

Các tôn giáo tin tưởng và tuyên xưng rằng hòa bình là vô cùng quan trọng cho sự phát triển. Mọi cuộc nghiên cứu cho thấy rằng các quốc gia và khu vực đang có xung đột đã đi lùi thay vì tiến bộ. Như Đức Giáo hoàng Phao-lô VI khẳng định năm 1967, sự phát triển là một tên gọi mới của hòa bình. [1] Xây dựng hòa bình đòi hỏi việc theo đuổi phát triển. Không mang những kỳ vọng thống trị kinh tế và chính trị, các tôn giáo và những tổ chức đặt nền tảng trên tôn giáo nói chung được xem như những người trung gian công tâm trong công cuộc xây dựng hòa bình trọng yếu này.

Đức Giáo hoàng Phanxico đã tìm cách đóng góp cho việc này qua việc giới thiệu cho thế giới một nguyên tắc đạo đức đặt nền tảng trên điều mà ngài gọi là “sinh thái học xã hội toàn diện,” nó là điều mà ngài tin là nền tảng cần thiết cho sự phát triển toàn diện và bền vững (LS 18). Ngài viết trong Tông huấn Chúc tụng Chúa (Laudato Si’), không phải là những khủng hoảng độc lập chỉ ảnh hưởng về một phía và những người nghèo, về phía kia là những người thấp hèn và bị gạt ra bên lề, nhưng thật sự nó là “một sự khủng hoảng phức tạp cả về xã hội và môi trường” đòi hỏi “một sự tiếp cận hợp nhất để chống lại sự nghèo đói, phục hồi lại phẩm giá cho những người bị loại trừ, đồng thời bảo vệ thiên nhiên” (LS 139).

Trong bài diễn từ vào tháng Chín năm 2015 trước Đại Hội đồng Liên hợp quốc, Đức Thánh Cha Phanxico nhấn mạnh rằng “sự lạm dụng và tàn phá môi trường cũng luôn đi đôi với tiến trình loại trừ tàn nhẫn,” và ngài nói rằng việc này xuất phát từ “tính ích kỷ và sự khát khao không bờ bến muốn có quyền lực và sự sung túc vật chất và nó dẫn đến sự lạm dụng những tài nguyên tự nhiên sẵn có và sự loại trừ những người thấp kém và người bị thua thiệt.” Ngài đặt tên cho chủ nghĩa tiêu dùng ích kỷ này là “văn hóa lãng phí” và nói rằng nó xuất phát từ một căn bệnh quên tinh thần: chúng ta đã quên rằng có một Đấng Tạo Hóa và vì thế chúng ta đánh mất ý thức về sự kỳ diệu và sự tôn trọng về cách mà chúng ta, con người, cùng những chủng loài khác và ngôi nhà chung của chúng ta tất cả đều được liên kết với Đấng Tạo hóa. Ngài nói, khi chúng ta không nhìn thấy được một cách rõ ràng và tốt đẹp rằng chúng ta là những tạo vật có sự tương quan với một Đấng Tạo hóa và với nhau, chúng ta rất dễ mắc vào căn bệnh chỉ nhìn thấy bản thân như những ông chủ được quyền tước đoạt thiên nhiên đối xử với người khác theo bất kỳ cách gì chúng ta muốn (LS 2).

Nhiệm vụ rất quan trọng cho các nhà lãnh đạo tôn giáo và các tín đồ là giúp phục hồi lại cho thế giới những gì nằm đàng sau sự nhận thức, phục hồi lại sự thừa nhận rằng có một Đấng Tạo hóa mà sự tồn tại của Ngài có thể tìm biết được bằng lý trí, và điều này thật sự phải tạo được ảnh hưởng trên cách chúng ta đối xử với mỗi người mỗi vật trong những tạo vật của Đấng Tạo hóa. Đây là, và phải là, công cuộc liên kết của các cộng đồng tôn giáo trong sự hỗ trợ không chỉ là những kết quả nhưng còn hỗ trợ những căn nguyên của sự phát triển bền vững.

“Những chỉ số” quan trọng nhất quyết định cho sự phát triển bền vững đích thực sẽ không trở thành hiện thực qua những đàm phán của LHQ hoặc qua công việc khó khăn của ủy ban thống kê của LHQ. Nó cũng sẽ chẳng có những dữ liệu được trích xuất ra cho biết có bao nhiêu người đã được đưa ra khỏi diện bần cùng hoặc bao nhiêu độc tố đã được khử trong không khí và nước. Những chỉ số quan trọng nhất của các bước tiến triển hướng đến sự phát triển bền vững thuộc về chất lượng, không thuộc về số lượng. Quan trọng hơn nữa, chúng phải mang tính đạo đức và cụ thể trong việc đào tạo con người và các dân tộc, những người đàn ông và phụ nữ, những người con trai và con gái, từng người từng người trở nên tốt hơn tốt hơn, họ xem mình như những người giữ gìn cho những người anh em chị em của họ và có sự hồi đáp phù hợp, họ hiểu được rằng họ không phải là những ông bà chủ nhưng là những người phục vụ được trao phó cho trách nhiệm bảo vệ và phát triển món quà của tạo vật và để nó lại cho các thế hệ đến sau trong tình trạng tốt hơn những gì họ đã đón nhận.

Những nhà lãnh đạo tôn giáo càng có khả năng hợp tác với nhau, thì họ càng phục vụ các dân tộc trên thế giới tốt hơn và cộng tác hiệu quả với cộng đồng quốc tế trong việc áp dụng Chương trình Phát triển Bền vững. Điều này là vì sự đóng góp quan trọng nhất của các cộng đồng tôn giáo là giúp cho mọi người nhìn thấy được những nguyên nhân của những khủng hoảng hiện tại mà chúng ta đang làm việc với nhau để giải quyết khi chúng ta tìm cách để xóa bỏ văn hóa lãng phí là trung tâm của vấn đề cũng như giải pháp: cụ thể là sinh thái học xã hội toàn diện để sẽ dẫn đến sự phát triển toàn diện và bền vững và dẫn đến sự huy động để biến sinh thái học xã hội toàn diện đó trở thành hiện thực trong tình đoàn kết và trách nhiệm cần thiết.

Xin cảm ơn quý vị đã lắng nghe.

1. Populorum Progressio n. 76.

[Nguồn: zenit]

[Chuyển ngữ: TRI KHOAN 19/07/2017]