“Nhìn vào bộ mặt của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo, chúng ta nên tự vấn Chủ nghĩa Dân chủ của Tây phương đã được xuất khẩu như thế nào”

“Nhìn vào bộ mặt của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo, chúng ta nên tự vấn Chủ nghĩa Dân chủ của Tây phương đã được xuất khẩu như thế nào”

Trong một phỏng vấn với 1 tờ báo Công giáo của Pháp “La Croix”, Đức Thánh Cha lại một lần nữa nói về hiện tượng di cư do những cuộc chiến đang nổ ra ở Trung đông và Châu Phi và những vùng chậm phát triển. Ngài cũng nói về nạn buôn lậu vũ khí và sự hội nhập. Liên quan đến cái chết êm ái và những liên minh dân sự, ngài nói rằng khi nhà nước phê chuẩn một đạo luật, nó phải tôn trọng lương tâm của con người. Sự từ chối tham gia vì lương tâm cũng là một quyền con người của các viên chức.

Báo Công giáo của Pháp “La Croix” phỏng vấn ngài Phanxico (Photo courtesy of La Croix- L’Osservatore Romano)

16/05/2016

ANDREA TORNIELLI

VATICAN CITY

“Nhìn vào bộ mặt của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo, có lẽ tốt hơn chúng ta nên tự vấn mình về cách thức một mô hình dân chủ thái quá của Tây phương đã được xuất khẩu sang các quốc gia như Iraq.” Ngài Phanxico đã nói điều này trong một buổi phỏng vấn dành riêng cho tờ báo Công giáo của Pháp La Croix, trong đó ngài nói về di cư, chiến tranh và chủ nghĩa thế tục.

Di dân, chiến tranh và chậm phát triển

Khi được hỏi liệu Châu Âu có khả năng tiếp nhận quá nhiều người di cư không, Đức Phanxico trả lời bằng câu nói: “Đó là một câu hỏi công bằng và đầy trách nhiệm vì một người không thể mở rộng cửa mà không có lý do. Tuy nhiên, câu hỏi còn sâu xa hơn nữa là tại sao ngày nay lại có quá nhiều người di cư. Vấn đề chính là các cuộc chiến ở vùng Trung Đông và ở Châu Phi cũng như những vùng chậm phát triển của lục địa Châu Phi, và nó đang gây ra nạn đói kém. Nếu có chiến tranh, đó là bởi vì có những nhà sản xuất vũ khí – mà người ta thường bào chữa bằng những lý do tự vệ – và trên hết là nạn buôn lậu vũ khí. Nếu có quá nhiều người thất nghiệp, đó là bởi vì còn thiếu sự đầu tư đủ khả năng cung cấp việc làm, đó là những điều Châu Phi đang rất cần.”

 

Một thị trường hoàn toàn tự do không hiệu quả

“Trên bình diện rộng hơn,”  ngài Phanxico nhấn mạnh, “điều này đặt ra câu hỏi về một hệ thống kinh tế thế giới dẫn đưa đến sự sùng bái tiền bạc. Một lượng lớn tài sản của nhân loại rơi vào tay của một nhóm thiểu số trên thế giới. Một thị trường hoàn toàn tự do không hiệu quả. Thị trường tự nó là tốt nhưng nó cũng cần phải có một điểm tựa, một bên thứ ba, hay là một nhà nước để giám sát và cân bằng nó. Nói một cách khác, [điều cần phải có là] một nền kinh tế xã hội.”

 

Di dân phải được hội nhập, chứ không “bị cách ly”

“Quay lại vấn đề di dân,” Đức Thánh Cha nó, “hình thức chào đón tệ hại nhất là “cách ly” họ. Trái  lại, điều quan trọng là phải cho họ hòa nhập. Ở Brussels, những người khủng bố là người Bỉ, con cái của những di dân, nhưng họ phải lớn lên trong khu ổ chuột. Ở London, thị trưởng mới (Sadiq Khan, con trai của người Hồi giáo Pakistan, Ed.) đã tuyên thệ nhậm chức trong một thánh đường và chắc chắn sẽ đi gặp nữ hoàng. Điều này minh họa cho thấy sự cần thiết một Châu Âu biết tái khám phá năng lực của mình để hội nhập. Sự hội nhập này là tất cả những gì cần thiết hơn cho ngày nay vì, hậu quả của sự tìm kiếm ích kỷ cuộc sống dễ dàng sung túc, Châu Âu đang trải qua vấn đề già cỗi vì đã chối bỏ tỷ lệ sinh sản.”

 

Nỗi sợ hãi sự xâm lược của Hồi giáo

Ngài Phnanxico trả lời câu hỏi về nỗi sợ hãi Hồi giáo trong các xã hội Châu Âu. “Ngày nay tôi nghĩ sẽ không phải quá lo sợ về Hồi giáo như vậy ngoại trừ nhóm ISIS và cuộc chiến xâm lược của họ, mà một phần nào tách ra từ đạo Hồi. Sự thật là ý nghĩ về sự chinh phục là cố hữu trong linh hồn của đạo Hồi. Tuy nhiên, chúng ta cũng có thể diễn giải tính khách quan trong Tin mừng Mát-thêu, trong đó Chúa Giê-su gửi các môn đệ đến với mọi dân tộc, như vậy xét về mặt thuật ngữ thì cũng cùng ý tưởng chinh phục. Nhìn vào bề mặt của chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo, tốt hơn chúng ta nên tự vấn về cách cách thức một mô hình dân chủ thái quá của Tây phương đã được xuất khẩu sang các quốc gia như Iraq, tại đây đã có một chính phủ rất mạnh trước đó. Hay ở Libya là nơi có cấu trúc bộ lạc tồn tại. Chúng ta không thể nào xây dựng tiến bộ mà không cân nhắc đến những nền văn hóa này. Như một người Libya gần đây nói, “Trước đây chúng tôi chỉ có 1 Gaddafi, bây giờ chúng tôi có đến 50’. Rốt cuộc thì sự tồn tại song song giữa Ki-tô giáo và Hồi giáo là điều có thể. Tôi đến từ 1 quốc gia có cả hai tôn giáo cùng tồn tại rất tốt.”

 

Chủ nghĩa thế tục và tôn giáo trong đấu trường công chúng

Đức Thánh Cha cũng trả lời câu hỏi về một mô hình của Pháp gọi là “thế tục” (‘thế tục’ [laicity] đề cập đến một hệ thống của Pháp phân cách giữa Giáo hội và nhà nước, Ed.). “Nhà nước phải thuộc về thế tục. Những nhà nước dựa trên một tôn giáo kết thúc rất tồi tệ; Điều đó đi ngược lại với bản chất của lịch sử,” ngài nói. “Tôi tin rằng một phiên bản của tính thế tục được hỗ trợ bởi một đạo luật vững chắc bảo đảm quyền tự do tôn giáo sẽ tạo ra được một khung nền để tiến tới. Tất cả chúng ta đều bình đẳng với nhau là những người con của Chúa và với phẩm vị riêng của mỗi người. Tuy nhiên, mỗi người phải có sự tự do để thể hiện niềm tin của riêng mình. Nếu một phụ nữ Hồi giáo muốn mang khăn che mặt, bà ta hoàn toàn có thể làm việc đó. Tương tự như vậy khi một người Công giáo muốn đeo Thánh giá. Con người phải được tự do tuyên xưng đức tin của mình ngay chính trong nền văn hóa của họ chứ không phải là ở những lề ngoài. Về điểm này tôi hơi phê bình nước Pháp vì họ đã thổi phồng tính thế tục lên. điều này đã làm dấy lên một kiểu suy nghĩ rằng các tôn giáo chỉ đóng vai như những nền văn hóa phụ hơn là những nền văn hóa nền tảng vững chắc theo đúng quyền của tôn giáo. Tôi sợ rằng cách tiếp cận này, một lối tiếp cận được hiểu như một phần di sản của trào lưu Ánh sáng, vẫn tiếp tục tồn tại. Nước Pháp cần phải tiến thêm một về vấn đề này để thừa nhận rằng mở cửa cho tính siêu việt là một quyền của mọi người.”

 

Luật và quyền được từ chối tham gia vì lương tâm

Đức Phanxico được hỏi bằng cách nào người Công giáo có thể bảo vệ đức tin của họ trên bình diện luật pháp chẳng hạn những luật về cái chết êm ái và các hiệp hội dân sự. “Cái đó tùy Quốc hội thảo luận, tranh luận, giải thích, và đưa lý do [cho các vấn đề này]. Đó là cách xã hội phát triển. Tuy nhiên, khi một luật đã được thông qua, nhà nước phải biết tôn trọng lương tâm [của con người]. Quyền được từ chối gia nhập vì lương tâm phải được đưa vào trong mỗi cấu trúc pháp luật vì đây là quyền con người. Và điều này cũng phải được áp dụng cho một viên chức nhà nước, vì họ cũng là người. Nhà nước cũng phải cân nhắc đến những chỉ trích. Đó mới là hình thức thật của tính thế tục. Anh không thể gạt sang một bên những tranh luận của người Công giáo vì lý do đơn giản nói với họ rằng họ ‘nói nghe như một linh mục’. Không phải, họ đặt mình vào lối  suy nghĩ Ki-tô giáo mà đã làm cho nước Pháp phát triển đáng kể.”

Giáo dân, giáo quyền và nhóm Lefebvre

Liên quan đến tình trạng thiếu linh mục, Ngài Phanxico đề cập đến ví dụ điển hình của Hàn quốc, một quốc gia “trong suốt hai trăm năm” “được rao giảng tin mừng bởi giáo dân”. “Vì thế không thực sự cần thiết có linh mục mới rao giảng tin mừng được. Bí tích rửa tội đã tăng đủ sức mạnh để rao giảng.” Ngài Phanxico lại một lần nữa phản đối sự yếu kém của tính giáo quyền, mà đặc biệt thể hiện rõ ở Châu Mỹ Latin. Nếu lòng đạo hạnh cộng đoàn mạnh mẽ, nó thực sự là do sáng kiến của người giáo dân chưa được lên hàng giáo chức. Đây là điều giáo quyền không hiểu.” Ngài Phanxico sau đó nói về những quan hệ giữa Hội thánh với Giáo hội Thánh Pio X truyền thống, được thành lập bởi Tổng giám mục Lefebvre, ngài nói rằng bề trên của Giáo hội Lefebvre Đức ông Bernard Fellay “là người mà chúng ta có thể đối thoại”. Ngài nói rằng giáo hội Lefebvre là “Công giáo đang trên đường đi đến hiệp nhất”. Ngài nhắc lại rằng Công Đồng Vatican II “có giá trị riêng của mình. Chúng tôi sẽ xúc tiến một cách chầm chậm và kiên nhẫn.” Cuối cùng, ngài lên tiếng bảo vệ cho Đức Hồng Y Philippe Barbarin, người đã bị kéo vào vụ bê bối ấu dâm của các linh mục trước khi ngài được lên giữ chức vụ Tổng Giám mục Lyon. Đức Thánh Cha nói rằng, theo ý ngài, Đức Barbarin không nên từ chức.

[Nguồn: lastampa.it]

[Chuyển ngữ: TRI KHOAN 17/05/2016]