70 điều về Đức Thánh Cha Lêô XIV mà chúng ta yêu mến
Aleteia
14/09/5
Hãy nâng ly chúc mừng ngài và cùng đọc một số lý do tại sao Đức Thánh Cha Lêô đang chinh phục trái tim con người ở khắp mọi nơi!
Nhân dịp sinh nhật lần thứ 70 của Đức Giáo hoàng Leo XIV, đây là một cái nhìn vui tươi về 70 lý do chúng ta tri ân vị giáo hoàng yêu người và yêu cả bánh pizza này.
Từ nguồn gốc khiêm nhường tại Chicago đến những “điều đầu tiên” bất ngờ trong triều đại giáo hoàng, từ những cử chỉ thấm đượm đức tin đến những nét dí dỏm đầy hóm hỉnh, Đức Lêô đã chiếm được trái tim của mọi người khắp thế giới. Ad multos annos (nguyện chúc ngài trường thọ), thưa Đức Thánh Cha Lêô!
Những điều nhỏ bé
1. Ngài là một tín đồ bánh pizza. Chúng ta hãy bắt đầu với những điều thiết yếu! Xuất thân từ Chicago, tình yêu dành cho món pizza của Đức Thánh Cha Lêô XIV đã được chứng thực rõ ràng – đặc biệt là pizza của tiệm Aurelio’s yêu thích của ngài nơi quê nhà. Thật vậy, trong một buổi tiếp kiến mùa hè tại Quảng trường Thánh Phêrô, một số bạn trẻ hâm mộ đã làm ngài bất ngờ với chiếc bánh thân thương được chuyển tới từ Chicago, và nét mặt Đức Thánh Cha rạng rỡ như một đứa trẻ trong đêm Giáng sinh – và ngài đã ăn bánh, bất chấp quãng đường dài đến Rome! (Người ta còn nói rằng, ngài thậm chí đã ghé tiệm pizza đó khi còn là một Hồng y, vậy bạn thấy đó là tình yêu thật sự!)
2. Ngài chơi Wordle mỗi ngày. Ngay cả giáo hoàng cũng thích trò chơi rèn trí tuệ. Ngay trước mật nghị Hồng y bầu chọn ngài, Đức Hồng y Prevost khi ấy vẫn kịp thời gian hoàn thành trò chơi Wordle trong ngày. Chúng ta yêu quý sự bình thản của ngài với một trò chơi chữ nho nhỏ giữa những biến cố trọng đại — như một bằng chứng rằng vị Giáo hoàng tương lai đã giải những câu đố trước khi phải giải quyết các vấn đề của thế giới! Rõ ràng là ngài và người anh trai của ngài vẫn đang giải trí với trò chơi này!
3. Ngài có khiếu hài hước về điện ảnh. Trong một sự trùng hợp gần như hoàn hảo, theo scensionpress.com Đức Thánh Cha Lêô XIV đã xem bộ phim Conclave (Mật nghị) – một bộ phim nói về việc bầu chọn Giáo hoàng – ngay trước khi bước vào mật nghị sẽ thay đổi cuộc đời ngài. Ngài và người anh trai đã phá lên cười về sự trùng hợp này. Đúng là đời sống mô phỏng nghệ thuật! Chúng ta ngưỡng mộ cách ngài có thể đón nhận sự châm biếm và đón nhận nó một cách nhẹ nhàng. Tuy nhiên, theo nguồn tin nội bộ, bộ phim không phản ánh đúng một Mật nghị thật sự.
4. Ngài là một người hâm mộ quần vợt cuồng nhiệt. Nếu bóng đá là môn thể thao của Đức Thánh Cha Phanxicô, thì với Đức Lêô đó là quần vợt. Thực vậy, tay vợt vô địch Jannick Sinner là một trong những gương mặt nổi tiếng đầu tiên gặp ngài tại Vatican. Ngài là một người nhiệt tình đến mức từng chia sẻ với một tờ báo Argentine rằng ngài nóng lòng được trở lại sân đấu: “Tôi tự coi mình là một người hâm mộ lớn môn quần vợt … tôi mong chờ được trở lại sân đấu”. Ở tuổi 70, ngài vẫn sẵn sàng cho một trận đấu — và đột nhiên, các khách hành hương Công giáo cũng bắt đầu theo dõi điểm số Wimbledon với sự quan tâm mới!
5. Ngài trung thành với đội White Sox (xin lỗi, các fan của đội Cubs!). Sinh ra và lớn lên gần khu South Side của Chicago, Đức Thánh Cha Lêô XIV là một người ủng hộ đầy tự hào của đội Chicago White Sox – chứ không phải là fan của Chicago Cubs, điều mà anh trai của ngài nhanh chóng làm rõ.
Ân sủng không phá hủy tự nhiên, nhưng hoàn thiện tự nhiên, và tất nhiên ngài thậm chí còn được phát hiện trên khán đài tại World Series (ND: Cúp bóng chày thế giới) năm 2005 để cổ vũ cho đội Sox. Sự trung thành với đội bóng quê nhà này khiến chúng ta mỉm cười.
6. Ngài thậm chí còn đội mũ bóng chày tại Vatican. Đức Thánh Cha chưa bao giờ từ bỏ niềm tự hào về vùng South Side của mình: theo tạp chí People, ngài được phát hiện đội một chiếc mũ bóng chày White Sox tại Quảng trường Thánh Phêrô, hòa mình với các tín hữu. Đúng vậy, Vị Đại diện Chúa Kitô đội mũ bóng chày! Chính những nét gần gũi như vậy đã khiến chúng ta yêu mến ngài hơn nữa.
Aleteia
7. Ngài đang mang món hot dog Chicago đến Rome. Tình yêu của Đức Thánh Cha đối với món ăn quê hương giờ đây trở thành một phần trong dự án giáo hoàng. Theo một kế hoạch ban đầu rất tâm huyết với Đức Thánh Cha Phanxicô, Đức Lêô đang giúp khai trương một nhà hàng gần Rome, nơi sẽ phục vụ những món ăn nổi tiếng của Chicago — trong đó có món hot dog Chicago trứ danh. Người Ý có thể chau mày, nhưng chúng ta nghĩ thật tuyệt vời khi khách hành hương (và chính Đức Giáo hoàng) có thể thưởng thức hương vị Chicago, đồng thời ủng hộ một mục đích bác ái tốt đẹp (sẽ nói thêm ở phần sau!).
Được bén rễ trong đức tin và gia đình
8. Ngài đã là một lễ sinh từ năm 6 tuổi. Vị Giáo hoàng tương lai lớn lên ở Dolton, Illinois, siêng năng tham dự Thánh Lễ với gia đình và giúp lễ từ khi còn là một cậu bé. Đến lớp một, cậu bé Robert Prevost đã thành thạo việc cầm nến và sách tại Giáo xứ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời. Chính những năm tháng đầu đời đó đã dạy ngài biết yêu mến Thánh Lễ – một tình yêu bừng sáng trong mọi phụng vụ ngài cử hành bây giờ.
9. Cha mẹ ngài lần hạt Mân Côi mỗi ngày. Một bí mật về đức tin sống động của Đức Thánh Cha Lêô là từ chính thân phụ và thân mẫu đạo đức của ngài. Ngài kể lại rằng cha mẹ ngài “đã cùng nhau lần hạt Mân Côi suốt đời. Mỗi ngày.” Lớn lên trong bầu khí gia đình với việc lần hạt Mân Côi đã khắc sâu nơi ngài thói quen cầu nguyện suốt đời. Đó là một lời nhắc nhở tuyệt đẹp rằng đằng sau vị giáo hoàng này là người cha người mẹ thánh thiện đang chuyển cầu từ trời cao.
10. Ngài đã “chơi trò đóng vai linh mục” khi còn nhỏ. Cậu bé Robert không chỉ đơn thuần là đi nhà thờ – cậu còn tập làm linh mục ngay trong phòng khách của gia đình! Các anh trai của ngài trìu mến nhớ lại cách cậu bé quấn một chiếc khăn làm áo lễ và “chơi trò Dâng Lễ” khi họ còn nhỏ. Dường như Thiên Chúa đã gieo những hạt giống ngay từ sớm. (Thứ duy nhất còn thiếu là một chiếc xe Giáo hoàng đồ chơi!)
11. Một người hàng xóm đã tiên đoán vận mệnh của ngài. Trong một câu chuyện khiến chúng ta cảm động, một người hàng xóm của gia đình đã từng quả quyết rằng cậu bé Robert Prevost sẽ trở thành vị Giáo hoàng người Mỹ đầu tiên. Khi đó mọi người đều bật cười bỏ qua – nhưng có lẽ người hàng xóm tiên đoán đó giờ đang mỉm cười hãnh diện. Chúng ta yêu quý dấu chỉ này rằng Thiên Chúa đã có những kế hoạch lớn lao cho ngài ngay từ đầu!
12. Thân mẫu ngài là một “nguồn sức mạnh” của giáo xứ. Bà Mildred Prevost, thân mẫu của Đức Giáo hoàng Lêô, là mẫu người mẹ Công giáo có thể làm mọi việc ở nhà thờ. Bà lau chùi ghế nhà thờ, điều hành nhóm lần hạt Mân Côi, tổ chức các buổi gây quỹ, hát trong ca đoàn – bất cứ việc gì. Bà thậm chí còn khéo léo trong cả nhiệm vụ vừa là trưởng hội phụ nữ giúp lễ vừa là một thủ thư làm việc toàn thời gian. Nên chẳng có gì ngạc nhiên khi con trai bà đã học được sự phục vụ quên mình từ khi còn nhỏ.
13. Thân phụ ngài là một sĩ quan Hải quân và nhà giáo tận tâm. Ông Louis Prevost, thân phụ của Đức Thánh Cha, đã phục vụ Hải quân trong Thế chiến II với cấp bậc trung úy và sau này trở thành hiệu trưởng và tổng giám thị trường học. Ông cũng là một giáo lý viên tình nguyện trong thời gian nhàn rỗi. Chính từ ông, Đức Thánh Cha Lêô đã học được tính kỷ luật, lòng yêu nước và tầm quan trọng của việc giáo dục đức tin.
14. Các linh mục luôn hiện diện trong bữa tối gia đình. Lớn lên, gia đình cậu bé Robert thường xuyên mời các linh mục trong xứ đến dùng bữa (và thân mẫu ngài lại là một đầu bếp tuyệt vời). Ngôi nhà của gia đình Prevost là một nơi chan hòa lòng hiếu khách và những cuộc trò chuyện sôi nổi với các giáo sĩ. Những lần gặp gỡ thường xuyên ấy đã giúp ơn gọi linh mục trở nên gần gũi đối với vị giáo hoàng tương lai và khiến các giáo sĩ cảm thấy như những người bạn trong gia đình – điều chắc chắn đã giúp ngài cảm thấy thân thuộc với đời sống giáo sĩ sau này.
15. Ngài có hai người anh lớn đầy tự hào về em mình. Đức Thánh Cha Lêô là con út trong ba anh em trai, và hai người anh của ngài là Louis và John vẫn luôn là hai người ủng hộ lớn nhất của ngài. Cả ba đều là lễ sinh và là nhạc công khi còn nhỏ, và ngày nay hai người anh trai của ngài công khai bày tỏ “niềm tự hào to lớn” của họ đối với ơn gọi của ngài. Tình anh em rất bền chặt: ông John thậm chí đã đến Rome để tham dự lễ nhậm chức và trả lời phỏng vấn về niềm hân hoan (và phần nào đó có chút khó tin) khi có người em trai làm Giáo hoàng.
16. Quê hương của ngài đang biến ngôi nhà thời thơ ấu của ngài thành một đền thờ. Người dân ở Dolton, Illinois, không thể nào tự hào hơn về người con của quê hương mình. Thật vậy, thị trấn đã mua lại ngôi nhà thời niên thiếu của Đức Thánh Cha Lêô để biến nó thành một địa điểm lịch sử cho du khách. Không phải ngày nào cũng có một ngôi nhà nhỏ ở ngoại ô trở thành điểm hành hương! Cử chỉ này cho thấy tình cảm và niềm hãnh diện của những người hàng xóm xưa của ngài – họ đã chứng kiến “cậu bé Bobby” lớn lên, và giờ đây họ đang chia sẻ ngài với thế giới.
17. Ngài chào đời vào đúng ngày lễ Suy Tôn Thánh Giá. Thật là một ngày đầy ý nghĩa: Đức Thánh Cha Lêô XIV sinh ngày 14 tháng 9 năm 1955 – đây chính là ngày Lễ Suy Tôn Thánh Giá. Lễ này kỷ niệm việc Thánh nữ Helena tìm được Thánh giá thật, cử hành chiến thắng của Đức Kitô trên tội lỗi. Chúng ta yêu quý trước dấu chỉ rằng vị giáo hoàng của chúng ta, người hân hoan rao giảng Chúa Kitô, đã bước vào thế giới đúng ngày tôn vinh Thánh giá. Dường như cả cuộc đời ngài được đánh dấu bằng dấu chỉ tình yêu của Chúa Giêsu.
18. Ngài mang trong mình một di sản đa văn hóa. Đức Thánh Cha Lêô nói đùa rằng ngài là một bức tranh ghép văn hóa di động. Nguồn gốc gia đình của ngài trải dài từ Pháp và Ý (về phía thân phụ) và Tây Ban Nha và Creole (về phía thân mẫu). Ông bà ngoại của ngài thậm chí xuất thân từ cộng đồng Creole truyền thống Công giáo ở New Orleans. Bức tranh phong phú của các nền văn hóa này đã chuẩn bị cho ngài cảm thấy thân thuộc ở bất cứ đâu – và để trân trọng sự đa dạng của Giáo hội.
Nhiều điều đầu tiên và bất ngờ
19. Ngài là vị Giáo hoàng đầu tiên sinh quán tại Hoa Kỳ. Trong suốt hơn 2.000 năm, chưa có vị Giáo hoàng nào xuất thân từ Hoa Kỳ – cho đến khi Đức Thánh Cha Lêô XIV được chọn. Sinh tại tiểu bang Illinois, ngài đã làm nên lịch sử khi trở thành người Mỹ đầu tiên ngồi trên Ngai Tòa Thánh Phêrô. Các tín hữu Công giáo tại Hoa Kỳ, những người từ lâu thắc mắc “liệu điều đó có bao giờ xảy ra không?”, nay đã nhận được câu trả lời, và họ không còn gì để vui mừng hơn thế. Đây là một cột mốc tôn vinh đức tin của biết bao thế hệ người Công giáo Mỹ.
20. Ngài là vị Giáo hoàng đầu tiên mang quốc tịch Peru. Nhờ hai thập kỷ thi hành thừa tác vụ ở Peru, Đức Thánh Cha Lêô mang hai quốc tịch Peru và Hoa Kỳ. Điều đó cũng khiến ngài trở thành vị Giáo hoàng đầu tiên đến từ Peru (theo nghĩa được chấp nhận). Người dân Peru tự hào coi ngài là người của họ, vì ngài đã trải qua nhiều năm là nhà truyền giáo, và sau đó là giám mục tại khu vực Chiclayo. Theo một cách nào đó, ngài là một cầu nối giữa Bắc và Nam Mỹ — thực sự là một vị Giáo hoàng của toàn bộ Tân Thế giới.
21. Ngài là vị Giáo hoàng Dòng Augustinô đầu tiên. Là một thành viên của Dòng Thánh Augustinô, Đức Thánh Cha Lêô XIV là vị tu sĩ Augustinô đầu tiên trở thành Đấng Kế vị Thánh Phêrô. (Phải mất hơn 1.700 năm mới có điều này!) Vào đêm được bầu chọn, ngài thậm chí còn tự giới thiệu trên ban công rằng: “Tôi là một người con của Thánh Augustinô.” Chúng ta yêu mến việc ngài mang đoàn sủng về đời sống cộng đoàn và nội tâm của Dòng của ngài vào sứ vụ Giáo hoàng — đó là một luồng gió mới từ một truyền thống thiêng liêng mới.
22. Ngài là vị Giáo hoàng đầu tiên sinh sau Thế chiến II. Đức Thánh Cha Lêô sinh năm 1955, trở thành vị Giáo hoàng hiện đại đầu tiên không sống trong thời kỳ Thế chiến II. Điều này đánh dấu một bước chuyển thế hệ: ngài hiểu thế giới hậu chiến, cách trực tiếp là cuối thế kỷ 20. Đó là một điều “đầu tiên” tinh tế nhưng quan trọng — ngài là vị Giáo hoàng cho một kỷ nguyên mới, với một tầm nhìn được định hình bởi hòa bình và sự tái thiết hơn là chiến tranh.
23. Ngài là vị Giáo hoàng đầu tiên chọn tước hiệu “Lêô” sau hơn 120 năm. Vị Giáo hoàng cuối cùng lấy tước hiệu Lêô (XIII) đã qua đời năm 1903, vì vậy khi Đức Hồng y Prevost công bố tông hiệu của ngài là “Lêô XIV,” những người yêu lịch sử đã rất phấn khởi. Việc chọn tước hiệu “Lêô” sau một khoảng cách dài như vậy là sự tôn vinh táo bạo đối với quá khứ đồng thời mở ra tương lai. Điều đó liên kết ngài với Đức Lêô XIII vĩ đại, người đã bảo vệ các giáo huấn xã hội của Công giáo trong thời Cách mạng Công nghiệp — và quả thực Đức Thánh Cha Leo XIV rõ ràng đã chọn tước hiệu này để tiếp nối di sản đó trong thời đại AI và những thách thức mới của chúng ta.
24. Cuộc bầu chọn của ngài là sự bất ngờ của Chúa Thánh Thần. Những người theo dõi Vatican đã không lường trước được điều này! Đức Giáo hoàng Lêô XIV được coi là một ứng viên “chìm” — một vị Hồng y còn khá mới mẻ và tên của ngài không có trong danh sách rút gọn của các nhà phân tích. Nhiều người cho rằng một người đến từ Hoa Kỳ không bao giờ có thể được bầu chọn (quá khó về mặt địa chính trị)… và rồi ngài đã được chọn ngay trong ngày thứ hai của Mật nghị. Thật tuyệt vời khi chúng ta thấy cách Thiên Chúa làm đảo ngược những mong đợi. Sự bất ngờ đầy niềm vui này nhắc nhở thế giới rằng Chúa Thánh Thần hướng dẫn Giáo hội, chứ không phải là các nhà dự báo.
25. Tên của ngài tôn vinh một di sản Công giáo của Mỹ. Đức Thánh Cha Lêô đã không chọn tước hiệu Giáo hoàng của mình cách ngẫu nhiên. Ngài chọn “Lêô” để tỏ lòng kính trọng Đức Giáo hoàng Lêô XIII, vị giáo hoàng nổi tiếng đã khuyến khích hai vị thánh người Mỹ — Thánh Francesca Cabrini và Thánh Katharine Drexel — trong sứ mạng của họ. Đức Lêô XIII thực sự đã thúc đẩy sự phát triển của Giáo hội tại Hoa Kỳ, và giờ đây Đức Lêô XIV đang tiếp tục công việc đó trong một thế kỷ mới. Sự lựa chọn đầy tâm tư này cho thấy ngài vô cùng trân trọng lịch sử hoạt động xã hội Công giáo (và dành một cái nháy mắt đầy yêu thương cho những cội nguồn Hoa Kỳ đó).
Các dấu chỉ và biểu tượng của đức tin
26. Khẩu hiệu của ngài nói lên tất cả về sự hiệp nhất. Khẩu hiệu giáo hoàng chính thức của Đức Thánh Cha Lêô là “In illo uno unum,” có nghĩa là “Trong Đấng Duy nhất, chúng ta là một.” Câu này xuất phát từ các tác phẩm của Thánh Augustinô và tóm tắt trọn vẹn sứ mạng của ngài là xây dựng sự hiệp nhất Kitô giáo. Chúng ta yêu quý việc ngài đã đặt một bài giảng thu nhỏ vào huy hiệu của mình: nhắc nhở rằng tuy chúng ta là nhiều, nhưng trong Đức Kitô chúng ta tạo thành một gia đình. Ngắn gọn, nhẹ nhàng và rất đúng trọng tâm với một thế giới đang cần sự hiệp nhất.
27. Huy hiệu Giáo hoàng của ngài nói lên con người ngài. Nhìn vào huy hiệu Giáo hoàng của Đức Thánh Cha Lêô XIV và bạn sẽ thấy trái tim ngài được hiển thị (theo đúng nghĩa đen!). Nó có một bông hoa diên vĩ (fleur-de-lis) màu trắng tượng trưng cho Đức Trinh Nữ Maria, và một trái tim rực lửa màu đỏ bị mũi tên xuyên qua đặt trên quyển Kinh Thánh — biểu tượng của Dòng Augustinô. Nói cách khác, sự tinh tuyền của Mẹ Maria và lòng yêu mến nồng cháy của Thánh Augustinô dành cho Lời Chúa được đặt ở vị trí trung tâm. Đây là một biểu tượng nổi bật diễn tả linh đạo của ngài: lòng sùng kính Đức Maria và “con tim khắc khoải” của Thánh Augustinô luôn hướng trọn về Thiên Chúa.
28. Ngài gọi mình là một người con của thánh Augustinô. Như đã đề cập ở trên, trong lần xuất hiện đầu tiên trên ban công Đền thờ Thánh Phêrô, Đức Thánh Cha Lêô đã khiêm nhường giới thiệu về bản thân, không phải với một danh sách những thành tựu, nhưng bằng cách nêu lên người cha tinh thần: “Tôi là một người con của Thánh Augustinô.” Lời tự giới thiệu đơn sơ ấy đã chinh phục trái tim của hàng triệu người. Nó cho thấy ngài nhìn nhận sứ vụ mới của mình qua lăng kính của cộng đoàn Augustinô — với tinh thần khiêm nhường, huynh đệ, và cậy dựa vào sự khôn ngoan của các thánh, hơn là vào cái tôi cá nhân. Một vị giáo hoàng trước hết tự xác định mình như một tu huynh? Thật đáng trân trọng!
29. Hành động đầu tiên với tư cách là Giáo hoàng là cầu nguyện. Trước bất kỳ bài diễn văn hay quyết định lớn nào, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã thực hiện một cử chỉ lặng lẽ, chân thành: ngài đã đến cầu nguyện tại mộ của Đức Thánh Cha Phanxicô. Đây là một trong những hành động đầu tiên của ngài sau khi được bầu chọn. Khi cầu nguyện tại đó, ngài tôn kính vị tiền nhiệm của mình và phó thác triều đại Giáo hoàng trong tay Thiên Chúa. Đó là một khoảnh khắc cảm động về sự tiếp nối và khiêm nhu, gần như thể ngài đang nhận một lời chúc lành từ Đức Phanxicô từ thiên quốc.
30. Ngài phó thác triều đại Giáo hoàng cho Đức Mẹ Diễm phúc. Ngay sau khi được bầu chọn, Đức Thánh Cha Lêô đã lặng lẽ rời Rome để tỏ lòng sùng kính Đức Mẹ đặc biệt: Đức Mẹ Chỉ bảo Đàng lành, một lòng sùng kính được Dòng Augustinô truyền bá khắp thế giới. Sau đó, ngài đến Vương cung thánh đường Đức Bà Cả ở Rome để viếng linh ảnh Salus Populi Romani, Đức Mẹ “Sức Khỏe của Dân Rome.” Thật tuyệt vời khi một trong những ưu tiên đầu tiên trong lễ nhậm chức của ngài là xin Đức Mẹ chuyển cầu — một dấu hiệu chắc chắn của một người con đích thực của Đức Maria.
Một vị Giáo hoàng xây dựng cầu nối
31. Lời đầu tiên của ngài là: “Bình an ở cùng anh chị em.” Khi Đức Giáo hoàng Lêô XIV bước ra ban công để chào thế giới, thông điệp đầu tiên ngài truyền đạt thật đơn sơ và đầy chất Kinh Thánh: “Bình an ở cùng tất cả anh chị em!” Trong một thế giới đang khát khao hòa bình, đó chính là lời chúc phúc mà chúng ta cần. Nó đặt sắc thái cho một triều đại giáo hoàng tập trung vào hòa giải — ngài đã thực sự khởi đầu bằng bình an. Và trong 100 ngày đầu tiên, ngài đã nhắc đến hòa bình khoảng 100 lần!
32. Ngài chào đón tất cả mọi người vào Giáo hội. Đức Thánh Cha Lêô đang tiếp nối di sản cởi mở của Đức Thánh Cha Phanxicô với sự ấm áp của riêng ngài. Một vị giáo hoàng khiến những người bị gạt ra lề cảm thấy được nhìn thấy và được yêu thương — đó là điều chúng ta hết lòng ngưỡng mộ.
33. Ngài là một nhà kiến tạo hòa bình trên trường quốc tế. Ngay từ giây phút được bầu chọn, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã cho thấy rõ rằng sự hiệp nhất và hòa bình là những ưu tiên hàng đầu. Ngài nói về những nỗ lực vì hòa bình tại các khu vực bị xung đột tàn phá như Ukraine, Gaza và Myanmar. Trong các cuộc gặp riêng và những lời cầu nguyện công khai, ngài luôn mời gọi mọi người tìm kiếm đối thoại thay vì chia rẽ. Thật vậy, kiến tạo hòa bình là một trong những điều đầu tiên ngài nhắc đến khi được hỏi về các mục tiêu của ngài. Thật tuyệt vời khi tước hiệu “Lêô” gợi nhớ đến Thánh Giáo hoàng Lêô Cả, vị giáo hoàng nổi tiếng đã từng thuyết phục Attila người Hung rút quân — và Đức Lêô của chúng ta dường như cũng sẵn sàng đảm nhận phần việc của mình vì hòa bình.
34. Ngài có một trái tim dành cho người nghèo. Rất lâu trước khi trở thành Giáo hoàng, Đức Lêô XIV đã trải qua nhiều năm phục vụ trong các cộng đoàn truyền giáo nghèo ở Peru. Ở đó, ngài được biết đến với lòng tận tụy dành cho những người khốn khó và “lòng nhiệt thành tông đồ” giữa những anh chị em túng thiếu. Là Giáo hoàng, ngài vẫn mang tình yêu nồng cháy đó dành cho người nghèo vào chương trình hoạt động của mình. Dù ngài đang nói về công bằng xã hội hay đích thân mời những người vô gia cư dùng bữa với mình, bạn có thể thấy rằng ngài đang sống theo Tin Mừng Matthêu chương 25. Các hành động của ngài phản chiếu tình yêu ưu tiên của Giáo hội dành cho người nghèo, điều mang lại cho chúng ta rất nhiều hy vọng.
35. Ngài chăm sóc tạo vật của Thiên Chúa. Là một người con đích thực của thông điệp Laudato Si’, Đức Thánh Cha Lêô bày tỏ mối quan ngại về biến đổi khí hậu và môi trường. Ngài hiểu rằng việc chăm sóc trái đất là một phần trong bổn phận của chúng ta là người Công giáo. Trên thực tế, ngay cả trước khi trở thành Giáo hoàng, ngài đã tham gia vào các vấn đề về sinh thái và trách nhiệm quản trị toàn cầu. Chúng ta thật biết ơn khi có một vị giáo hoàng sẽ tiếp tục con đường xanh của Đức Bênêđictô XVI — nhắc nhở chúng ta rằng “trái đất là ngôi nhà chung của chúng ta” và chúng ta phải bảo vệ nó cho các thế hệ tương lai.
36. Ngài đứng lên bảo vệ di dân và những người dễ bị tổn thương. Đức Thánh Cha Lêô XIV không ngần ngại bảo vệ phẩm giá của những di dân và người tị nạn, một vấn đề gần gũi với trái tim ngài. Chính người anh trai của ngài lưu ý rằng “ngài không hài lòng với những gì đang diễn ra liên quan đến vấn đề nhập cư” và rằng Đức Lêô sẽ không im lặng khi mọi người phải chịu đựng bất công. Đúng như vậy, Đức Giáo hoàng đã nhấn mạnh việc chào đón người lạ và tiếp tục nỗ lực biến Giáo hội thành nơi nương náu cho những người phải chạy trốn chiến tranh và nghèo đói. Trong một thời đại của những bức tường và rào cản, ngài đang xây dựng những cầu nối và rửa chân.
37. Ngài đang bước theo dấu chân của Đức Phanxicô. Dù nay đã trở thành vị mục tử của Giáo hội hoàn vũ, Đức Giáo hoàng Lêô khẳng định rõ ràng rằng ngài không hề “làm lại từ đầu” hay xoá bỏ những điều tốt đẹp đã được xây dựng trước đó. Người anh trai của ngài, ông John, đã tự tin nói rằng Đức Lêô sẽ “bước theo những dấu chân của Đức Phanxicô”, như tạp chí People chia sẻ — và không vì lý do Đức Phanxicô cũng đến từ châu Mỹ. Thật vậy, ông John tiết lộ rằng Đức Thánh Cha Phanxicô và em trai ông từng là những người bạn rất thân thiết, ngay cả trước khi cả hai đảm nhận những trách vụ cao. Tình bạn cá nhân đó giúp giải thích tại sao Đức Thánh Cha Lêô lại tiếp tục di sản của Đức Phanxicô một cách tự nhiên về lòng thương xót, sự đơn sơ và tiếp cận với những vùng ngoại vi.
38. Ngài khai trương một nhà hàng với một sứ mạng. Trong một dự án sáng tạo tuyệt vời, Đức Thánh Cha Lêô XIV vừa giúp công bố việc khai trương Borgo Laudato Si’ — một nhà hàng và là trung tâm đào tạo tại dinh thự mùa hè cũ của Giáo hoàng ở Castel Gandolfo. Hợp tác với các đầu bếp đến từ quê hương Chicago của mình, ngài đang tiếp tục một kế hoạch do Đức Phanxicô khởi xướng và biến một phần của biệt thự Giáo hoàng thành một nhà hàng nông trại – bàn ăn bền vững, sẽ cung cấp việc làm và đào tạo ẩm thực cho những người di dân. Hãy tưởng tượng, một doanh nghiệp giới thiệu các món ăn đặc trưng của Chicago và Peru, hỗ trợ việc hội nhập của người nhập cư và thúc đẩy canh tác bền vững — đó chính là Tin Mừng được phục vụ cùng với một phần khoai tây chiên! Chúng ta khâm phục cách tiếp cận sáng tạo này đối với bác ái và sự trao đổi văn hóa.
39. Ngài mời người nghèo đến dùng bữa. Một trong những hành động lớn đầu tiên của ngài khi trở thành giáo hoàng, Đức Lêô XIV bảo đảm rằng buổi cử hành không chỉ dành cho những nhân vật quan trọng (VIP). Gần đây tại Castel Gandolfo, ngài đã đích thân mời một nhóm người nghèo và vô gia cư đến dùng bữa với mình. Việc đó giống như dụ ngôn về bữa tiệc trên trời trở thành hiện thực — ngài quả thật đã nói, “Hãy đưa người nghèo” vào bàn ăn của ngài. Một đức ông tại Vatican còn lưu ý rằng Đức Thánh Cha sẽ “thực sự hài lòng nếu chúng ta mời những người nghèo, như ngài đã làm gần đây tại Castel Gandolfo.” Tình yêu cụ thể này dành cho những người bé mọn nhất trong chúng ta là một điều tuyệt đẹp.
40. Ngài tiếp cận với các tôn giáo khác. Thánh lễ nhậm chức của Đức Thánh Cha Lêô vào tháng 5 năm 2025 đã thu hút con số kinh ngạc là 200.000 người, và đáng chú ý là có sự tham dự của các nhà lãnh đạo và đại diện từ nhiều tôn giáo trên thế giới. Từ các thầy rabbi Do Thái, các vị imam Hồi giáo, cho đến các Thượng phụ Kitô giáo Đông phương, nhiều người đã đến để hiệp thông cầu nguyện cùng ngài. Đây là dấu chỉ cho thấy ngài nhận được sự kính trọng lớn đến mức nào, cũng như ngài sẵn sàng thúc đẩy đối thoại. Trong một thời điểm căng thẳng, việc nhìn thấy một vị giáo hoàng có thể đoàn kết những con người thuộc các tôn giáo khác nhau trong một hy vọng chung thực sự là nguồn cảm hứng.
Sự khôn ngoan và tài lãnh đạo
41. Ngài là một thiên tài toán học (với cả tấm lòng). Tin hay không tùy bạn, nhưng Đức Giáo hoàng của chúng ta là một “chuyên gia” theo đúng nghĩa: ngài đã lấy bằng Cử nhân Khoa học ngành Toán học tại Đại học Villanova. Có lẽ bộ óc logic đó giúp ngài giải quyết các vấn đề phức tạp của Giáo hội! Quan trọng hơn, nó cho thấy ngài coi trọng giáo dục và tư duy phản biện. Thật tuyệt vời khi có một vị Giáo hoàng uyên bác vừa có thể thảo luận về thần học và thậm chí cả phép tính vi phân bên tách cà phê.
42. Ngài có bằng tiến sĩ Giáo luật. Sau khi học triết và thần học tại Hoa Kỳ, Đức Thánh Cha Lêô tiếp tục hoàn thành bằng Tiến sĩ Giáo luật (JCD) tại Đại học Giáo hoàng Thánh Tôma Aquinô ở Rôma, còn gọi là Angelicum. Vâng, đúng vậy, ngài là Tiến sĩ Giáo hoàng Lêô XIV! Ngài am hiểu sâu sắc luật và cơ cấu của Giáo hội, nhưng ngài sống sự hiểu biết đó cách khiêm nhường. (Chúng ta có thể đoán rằng ngài là mẫu người có thể xử lý thủ tục giấy tờ phức tạp về tuyên bố hôn nhân vô hiệu trước bữa sáng.)
43. Ngài nói được ngôn ngữ của bạn (có thể là vậy). Ngôn ngữ mẹ đẻ của Đức Thánh Cha Lêô là tiếng Anh, nhưng ngài là một người đa ngôn ngữ rất ấn tượng. Khi trở thành Giáo hoàng, ngài có thể nói tiếng Anh, Tây Ban Nha, Ý, Pháp và Bồ Đào Nha, và đọc được tiếng Latinh và tiếng Đức. Ngài gần như là một người của Lễ Ngũ Tuần. Ơn ngôn ngữ này cho phép ngài kết nối trực tiếp với mọi người trên khắp thế giới. Dù ngài đang pha trò với các em học sinh Ý hay giảng thuyết bằng tiếng Tây Ban Nha, ngài đều khiến mọi người cảm thấy được quan tâm và thấu hiểu.
44. Ngài đã lãnh đạo một dòng tu toàn cầu trong suốt 12 năm. Từ năm 2001 đến 2013, Đức Lêô XIV (khi đó còn là Cha Prevost) đã phục vụ với vai trò là Bề trên Tổng quyền Dòng Augustinô, điều hành hàng ngàn tu sĩ Augustinô tại hơn 40 quốc gia. Đó là một kinh nghiệm lãnh đạo dày dạn. Ngài đã giải quyết mọi việc, từ việc đào tạo các tu sĩ trẻ ở Châu Phi đến việc nâng đỡ các sứ vụ ở Châu Á. Hướng dẫn một gia đình tu sĩ quốc tế đã cung cấp cho ngài một khóa học cấp tốc về việc lắng nghe, xây dựng sự đồng thuận và ra quyết định — những kỹ năng mà nay ngài sử dụng để dẫn dắt Giáo hội hoàn vũ.
45. Ngài là một người đi khắp thế giới vì Tin Mừng. Trong thời gian là người đứng đầu Dòng Augustinô, ngài không ở lại trong tu viện tại Rome. Ngài đã đi khắp nơi để thăm các cộng đoàn của Dòng ở khắp các châu lục. Có thể nói, ngài là một nhà truyền giáo ngay cả khi đang là một nhà quản lý. Những chuyến đi đó cho phép ngài gặp gỡ các tín hữu Công giáo từ mọi nền văn hóa khác nhau và hiểu rõ những thách đố đa dạng của Giáo hội trên toàn thế giới. Khi trở thành Giáo hoàng, ngài có bạn hữu ở khắp mọi nơi — và một hộ chiếu đầy những dấu mộc!
46. Ngài đã trải qua hơn một thập kỷ làm giám mục truyền giáo. Năm 2015, Cha Prevost được bổ nhiệm làm Giám mục giáo phận Chiclayo thuộc miền bắc Peru, sau nhiều năm phục vụ tại các cộng đoàn cơ sở ở đó. Ngài đã chăm sóc mục vụ cho giáo phận ấy khoảng 8 năm, cộng thêm vài năm làm Giám quản Tông tòa tại một giáo phận khác. Vì vậy, ngài biết rõ việc điều hành một giáo phận với nguồn lực hạn chế là như thế nào, dạy giáo lý ở các làng mạc hẻo lánh và làm “Cha Roberto” đến thăm người bệnh trong các túp lều của họ. Kinh nghiệm mục vụ thực tế ở Peru đó đã hình thành nơi ngài một vị mục tử đầy lòng trắc ẩn mà hôm nay chúng ta thấy trên trường quốc tế.
47. Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhìn thấy tiềm năng của ngài. Năm 2023, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Đức Cha Robert Prevost làm Tổng trưởng Bộ Giám mục — nghĩa là giao cho ngài trách nhiệm giúp giáo hoàng trong việc chọn các giám mục mới trên toàn thế giới. Ngài cũng được phong Hồng y vào thời điểm đó. Việc Đức Phanxicô tin tưởng giao phó cho ngài một trách vụ quan trọng như vậy cho thấy sự kính trọng mà ngài nhận được. Như thể Đức Thánh Cha Phanxicô đã trao cho ngài một cây gậy và nói “anh làm được điều này.” Chưa đầy hai năm sau, các vị Hồng y rõ ràng đã đồng ý!
48. Ngài đã gặp ba vị giáo hoàng tiền nhiệm. Đây là một chi tiết thú vị: Đức Thánh Cha Lêô XIV đã đích thân gặp Thánh Gioan Phaolô II, Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI và Đức Thánh Cha Phanxicô trong hành trình khi ngài còn là một linh mục và giám mục. Thậm chí còn có những bức ảnh về các lần gặp gỡ đó, mà các bạn của Đức Lêô đùa gọi là “bộ sưu tập ảnh selfie thánh thiện” của ngài. Trong dòng lịch sử, không có nhiều người có thể nói rằng họ đã biết ba vị giáo hoàng trước khi chính mình trở thành một giáo hoàng! Thật cảm động khi hình dung ngài mang theo một phần sự khôn ngoan của từng vị — một con người được đào tạo bởi các cuộc gặp gỡ cá nhân với những vị tiền nhiệm thánh thiện của mình.
Nguồn cảm hứng và sự khích lệ
49. Ngài trích dẫn Thánh Augustino rất nhiều. Không có gì ngạc nhiên khi vị Giáo hoàng dòng Augustinô đầu tiên thích đưa những lời khôn ngoan của vị thánh ngài yêu mến vào các bài diễn văn. Thật thế, ngài đã trích dẫn Thánh Augustinô hầu như trong mọi bài giảng và sứ điệp quan trọng. Dù là về sự hiệp nhất, niềm hy vọng hay đức ái, ngài đều khéo léo lồng ghép những cái nhìn sâu sắc của Thánh Augustinô từ thế kỷ thứ 4 vào bối cảnh ngày nay. Về cơ bản, chúng ta đang chứng kiến một cuộc phục hưng Augustinô thu nhỏ, và chúng ta rất ủng hộ điều đó!
50. Ngài gọi Chúa Giêsu là “người bạn tốt nhất của mọi người.” Đức Thánh Cha Lêô có một cách diễn tả thật đẹp về Chúa của chúng ta. Ngài thường nhấn mạnh đến mối tương quan cá nhân với Đức Kitô — thậm chí có lần nói, “Chúa Giêsu là người bạn tốt nhất của tất cả mọi người.” Lối diễn đạt gần gũi này làm cho đức tin trở nên thân mật và dễ tiếp cận hơn. Không phải ngày nào bạn cũng được nghe Đức Giáo hoàng mô tả Chúa Giêsu theo cách dịu dàng và dễ đồng cảm đến thế. Nó cho thấy trái tim mục tử của ngài: ngài muốn mọi người cảm nghiệm sự gần gũi và tình bạn của Chúa Giêsu.
51. Ngài thúc giục giới trẻ hãy biến đời mình thành những kiệt tác. Trong bài giảng Thánh Lễ tuyên phong thánh cho hai chân phước trẻ tuổi, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã đưa ra lời kêu gọi mạnh mẽ gửi đến các bạn trẻ. “Nguy cơ lớn nhất trong cuộc đời chính là hoài phí nó ngoài kế hoạch của Thiên Chúa,” ngài giảng dạy, đồng thời cảnh báo đừng phung phí cuộc đời nhưng hãy “hướng nó lên cao và biến [nó] thành một kiệt tác,” theo ABC7Chicago. Thách đố truyền cảm hứng này thật tuyệt vời! Rất đúng với phong cách của Đức Lêô khi ngài khuyến khích sự thánh thiện chứ không chỉ là thành công. Với một vị giáo hoàng như thế, một thế hệ các vị thánh mới dường như hoàn toàn có thể trở thành hiện thực.
52. Ngài đã trao cho chúng ta vị thánh đầu tiên thuộc thế hệ Millennials. Vào ngày 7 tháng Chín năm 2025, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã tuyên thánh cho Chân phước Carlo Acutis, một thiếu niên 15 tuổi giỏi máy tính qua đời năm 2006, và công bố ngài là vị thánh thuộc thế hệ Millennials đầu tiên của Giáo hội Công giáo. Carlo, được mệnh danh là “người có ảnh hưởng của Thiên Chúa,” đã sử dụng kỹ năng công nghệ của mình để rao giảng Tin Mừng. Bằng cách công bố ngài là một vị thánh, Đức Thánh Cha Lêô đã nêu gương một hình mẫu gần gũi cho giới trẻ trong thời đại kỹ thuật số. Hình ảnh một vị thánh thiếu niên mặc quần jeans và mang giày thể thao được tôn vinh lên bàn thờ — trước đám đông 80.000 khách hành hương trẻ tuổi — là một khoảnh khắc hân hoan cho toàn thể Giáo hội.
53. Ngài đã tuyên thánh cho một “người sống các mối phúc” trong thời hiện đại. Cũng trong Thánh lễ ấy, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã tuyên thánh cho Chân phước Pier Giorgio Frassati, một thanh niên giáo dân người Ý được yêu mến từ những năm 1920, nổi tiếng vì lòng bác ái và tình yêu với núi non. Qua việc công bố Pier Giorgio là một vị thánh cùng với Carlo, Đức Thánh Cha Lêô cho thấy sự hăng hái của ngài trong việc tôn vinh những con người “bình thường” đã sống cuộc đời thánh thiện trọn vẹn. Ngài nhấn mạnh rằng cả hai vị tân thánh đã biến cuộc đời của họ thành “những kiệt tác” bằng cách dâng hiến cho Thiên Chúa. Thật tuyệt vời khi Đức Thánh Cha Lêô tôn vinh những vị thánh tươi vui, dấn thân phục vụ và có đức tin sâu sắc — điều đó phản chiếu cung cách vui tươi của chính ngài trong việc sống thánh thiện.
54. Ngài cổ võ việc chầu Thánh Thể. Một dòng mạch chung mà Đức Thánh Cha Lêô nhấn mạnh là Bí tích Thánh Thể. Ngài đã nêu bật tình yêu của cậu thiếu niên Carlo Acutis trong việc dành hàng giờ để chầu Thánh Thể là một điều vô cùng quan trọng cho ngày nay. (Carlo thường nói rằng Thánh Thể là “đường cao tốc dẫn đến thiên đàng” của cậu.) Đức Thánh Cha Lêô biết nhiều tín hữu Công giáo gặp khó khăn với việc tin vào Sự Hiện diện Thật, vì vậy ngài đang khuyến khích chúng ta làm sống lại đức tin Thánh Thể của mình. Dưới sự hướng dẫn của ngài, phong trào canh tân Thánh Thể đang diễn ra trong Giáo hội càng bừng lên mạnh mẽ hơn.
55. Nụ cười của ngài thật sự lan tỏa. Một trong những nét đặc trưng của Đức Thánh Cha Lêô chính là nụ cười rạng rỡ, rất tươi mà ngài mở ra bất cứ khi nào có điều gì đó làm ngài vui thích. Khi một nhóm khách hành hương làm ngài bất ngờ với chiếc bánh pizza từ Chicago, “vừa nhìn thấy logo đã khiến ngài rạng rỡ lên, và ngài mở nụ cười tươi,” theo một người chứng kiến đầy ngạc nhiên. Niềm vui thuần khiết đó — dù là khi ngỏ lời chào đám đông hay khi nhìn thấy chiếc bánh pepperoni — đều làm ấm lòng người ngay lập tức. Người ta thường nói niềm vui là dấu hiệu tốt nhất cho sự hiện diện của Thiên Chúa, và nụ cười vui tươi của Đức Thánh Cha Lêô có thể là bằng chứng cho điều đó!
56. Ngài rất tuyệt vời với các trẻ nhỏ. Đức Thánh Cha Lêô XIV có một sự dịu dàng đặc biệt dành cho những trẻ nhỏ. Chúng ta đã nhìn thấy ngài dừng xe giáo hoàng để hôn các em bé và cúi xuống để ôm những bé đang chập chững bước đến gần ngài. Chỉ ít ngày sau khi được bầu chọn, trong một lần viếng một vương cung thánh đường ở Rome, ngài vui vẻ dành thời gian để ban phép lành cho một em bé trong đám đông. Ngài làm tất cả những việc đó với sự hiền từ của một người ông, khiến các bậc cha mẹ vô cùng xúc động và các em bé thì khoa chân múa tay. Rõ ràng, ngài nhìn thấy Đức Kitô nơi những “người bé mọn” này, và không có gì đáng yêu hơn thế.
57. Ngài có thể thực hiện nhiều việc mục vụ cùng lúc (với chiếc bánh pizza trên tay!). Có lẽ đây là một trong những giai thoại hài hước nhất cho đến nay: trong lần giao bánh pizza ở Quảng trường Thánh Phêrô, Đức Thánh Cha vừa ban phép lành cho một em bé vừa nhận lấy một hộp bánh pizza cùng lúc. Theo lời Madeline, cô gái mang bánh pizza đến, “ngài đang bế em bé trên tay, nhưng ngài vẫn nói, ‘Đưa cho cha chiếc bánh pizza đó, cha muốn chiếc bánh pizza đó,’” tất cả với một nụ cười tươi. Khoảnh khắc này ngay lập tức được lan truyền rộng rãi. Nó cho thấy một vị giáo hoàng vừa 100% là con người vừa 100% tận hiến — vừa ban phép lành cho các em nhỏ và thưởng thức một miếng bánh gần như trong cùng một lúc. Chúng ta không thể không bật cười và yêu mến ngài hơn vì điều đó.
Một tâm hồn vui tươi và khiêm nhường
58. Ngài có một khía cạnh âm nhạc. Cậu thiếu niên Robert Prevost không chỉ là một lễ sinh — ngài còn là một nhạc công nhà thờ khi còn ở tuổi thiếu niên. Dù là phục vụ hát trong ca đoàn hay chơi guitar tại nhóm giới trẻ, ngài không ngại sử dụng tài năng của mình để thờ phượng. Việc được nuôi dưỡng trong âm nhạc đó có nghĩa là ngài trân trọng nhạc phụng vụ tuyệt mỹ (và có lẽ am tường phần nào cả về bình ca và thánh ca hiện đại!). Biết đâu một ngày nào đó, có thể ngài sẽ làm chúng ta bất ngờ bằng cách ngân nga một bản thánh ca cổ xưa của Dòng Augustinô. Điều chúng ta biết là ngài đã khiến toàn thể Giáo hội học hoặc học lại những bản thánh ca Latinh truyền thống của các kinh nguyện căn bản, sau khi ngài làm chúng ta sửng sốt bằng cách cất tiếng hát cách chân phương và bộc phát các lời nguyện trong buổi đọc kinh Lạy Nữ vương Thiên đàng đầu tiên của mình.
59. Ngài đặt việc cầu nguyện lên hàng đầu. Dù mang nhiều trọng trách, Đức Thánh Cha Lêô không bao giờ quên sức mạnh của lời cầu nguyện. Ngài thường khiêm tốn xin mọi người cầu nguyện cho ngài. Khi ngài bước sang tuổi 70, một “bó hoa thiêng liêng” cầu nguyện toàn cầu đang được dâng lên theo ý chỉ của ngài, theo Detroit Catholic tường thuật. Thật vậy, những người tổ chức đã dí dỏm đặt tên nó là “Pizza và Cầu nguyện,” khuyến khích các tín hữu Công giáo đọc một tuần Cửu nhật hoặc kinh Mân Côi cho Đức Giáo hoàng và sau đó ăn mừng với một chiếc bánh pizza để vinh danh ngài! Phản ứng của ngài? Tất nhiên là lòng biết ơn. Ngài biết món quà quý nhất mà ngài có thể nhận được là những lời cầu nguyện của chúng ta — và điều đó nói lên rất nhiều về lòng khiêm nhường và đức tin của ngài.
60. Ngài có khiếu hài hước tuyệt vời. Những ai gặp Đức Thánh Cha Lêô thường nhận xét về sự thoải mái và hóm hỉnh của ngài. Cha James Martin SJ đã nói về cuộc gặp với Đức Thánh Cha, “Thật tuyệt vời. Nó rất an ủi, rất khích lệ và thành thật mà nói là cũng rất vui.” Vâng, vui vẻ! Chúng ta thường hình dung các cuộc gặp gỡ với giáo hoàng là trang nghiêm, nhưng sự hài hước thân thiện của Đức Thánh Cha Lêô khiến mọi người cảm thấy thoải mái. Ngài nổi tiếng với việc pha trò nhẹ nhàng, trêu các bạn hữu lâu năm và chia sẻ những trận cười sảng khoái. Một tâm hồn tràn đầy niềm vui như ngài cho thấy rằng sự thánh thiện có thể đi kèm với một nụ cười và một cái nháy mắt hóm hỉnh.
61. Ngài thấm nhuần thần học về niềm hy vọng. Đây là điều mà nhiều người có thể chưa biết: nhiều năm trước, Đức Cha Prevost đã viết một bài nghiên cứu học thuật về niềm hy vọng của tạo vật theo thần học của Thánh Augustino, theo NCRegister. Trong đó, ngài suy tư về “các sự sau hết” (sự chết, phán xét, thiên đàng, hỏa ngục) với trọng tâm là niềm hy vọng. Ấn phẩm ít người biết đến này cho thấy ngài đã suy niệm sâu xa thế nào về vận mệnh cuối cùng của chúng ta và về lòng thương xót của Thiên Chúa. Thật tuyệt vời khi chúng ta có một vị Giáo hoàng không chỉ là mục tử và tính dí dỏm, mà còn là một thần học gia đích thực của niềm hy vọng, “thấm đẫm thần học của Thánh Augustinô.”
62. Ngài làm cho gia đình mình (dưới thế và trên thiên đàng) tự hào. Anh trai của Đức Thánh Cha Lêô, ông John, chia sẻ rằng nếu cha mẹ quá cố của họ còn sống để chứng kiến khoảnh khắc này, họ sẽ “vô cùng hạnh phúc.” Di sản của cha mẹ ngài rõ ràng vẫn sống trong ngài. Và từ phía bên kia bức cuộc đời, chúng ta chắc chắn rằng họ đang cổ vũ cho ngài. Chúng ta cũng thường nghĩ đến thánh bổn mạng rửa tội của Đức Thánh Cha Lêô, là Thánh Robert, và vị thánh ban bí tích Thêm sức của ngài (nếu biết) — họ hẳn phải tự hào về cách ngài đang sống đức tin mà họ đã truyền cảm hứng. Sự hiệp thông các thánh, gồm cả các thành viên trong gia đình ngài, vui mừng vì người tôi tớ khiêm nhường ấy nay đang lãnh đạo Giáo hội.
63. Ngài là bạn với Đức Thánh Cha Phanxicô trước khi cả hai trở thành giáo hoàng. Thật là một tình bạn đầy ơn phúc: ông John Prevost tiết lộ rằng em trai ông và ngài Jorge Bergoglio (Đức Thánh Cha Phanxicô) là “những người bạn rất thân” và đã biết nhau trước khi ngài Robert trở thành giám mục. Có lẽ hai vị đã gặp nhau trong sứ vụ ở Châu Mỹ Latinh. Tình bằng hữu lâu năm này có nghĩa là Đức Thánh Cha Lêô không chỉ là người kế vị Đức Phanxicô, mà theo một cách nào đó, là người em thiêng liêng của ngài, người đang tiếp tục thực hiện một tầm nhìn chung. Thật cảm động khi thấy một người bạn nhẹ nhàng tiếp nhận vai trò của một người bạn. Điều đó làm chúng ta nhớ đến Đức Bênêđictô và Đức Gioan Phaolô II!
64. Ngài là người cân bằng, không chia rẽ. Trong một kỷ nguyên phân cực, Đức Thánh Cha Lêô XIV xuất hiện với vẻ ôn hòa và công bằng đầy mới mẻ. Ông John, anh trai của ngài, mô tả quan điểm của ngài là “ở giữa” — không nghiêng về các thái cực. Ngài lắng nghe, ngài phân định và tìm kiếm sự đồng thuận. Nhưng “ở giữa” không có nghĩa là lập trường mập mờ; nó có nghĩa là ngài tránh những rạn nứt ý thức hệ gay gắt. Sự cân bằng này mang lại cho chúng ta hy vọng rằng ngài có thể hàn gắn một số chia rẽ trong Giáo hội. Như ông John cho biết thêm, Đức Lêô sẽ không ngần ngại sử dụng cương vị của mình để đứng lên bảo vệ các vấn đề công lý quan trọng (đặc biệt là vấn đề nhập cư) — nhưng ngài sẽ làm theo cách đoàn kết thay vì xa lánh. Hãy xem ngài đã nói gì về việc lắng nghe.
65. Ngài tìm cách quy tụ mọi người lại với nhau. Một điều khác mà gia đình ngài lưu ý là bản chất Đức Thánh Cha Lêô là một người xây dựng cầu nối. Anh trai Louis nói rằng ông hy vọng Đức Lêô có thể “quy tụ tất cả các phía lại với nhau” trong Giáo hội. Và quả thực, Đức Thánh Cha Lêô đã cho thấy mình là một người lắng nghe, người tham khảo ý kiến rộng rãi, ông Louis chia sẻ: “Ngài tìm kiếm sự hướng dẫn… từ các vị Hồng y, từ các nữ tu, từ các linh mục [và] các giám mục”. Chúng ta thật sự yêu mến tinh thần hợp tác này. Đó là tinh thần của sách Công vụ Tông đồ — Giáo hoàng làm việc với toàn thể Dân Chúa. Tài lãnh đạo cởi mở của ngài khiến sự hiệp nhất trở thành điều có thể đạt được.
66. Ngay cả các huyền thoại thể thao cũng muốn gặp gỡ ngài. Sự nổi tiếng của Đức Thánh Cha Lêô không chỉ giới hạn trong phạm vi Giáo hội; ngài đã thu hút sự chú ý của thế giới rộng lớn hơn. Chẳng hạn: huyền thoại NFL Peyton Manning tiết lộ rằng ông đã gửi cho Đức Giáo hoàng Lêô một lá thư viết tay mời ngài xuất hiện trên chương trình ManningCast nổi tiếng (chương trình bình luận bóng bầu dục do chính Peyton dẫn chương trình). Ông Peyton xưng hô với ngài là “Đức Thánh Cha” và đại ý viết rằng, “Chúng con rất muốn được đón tiếp người, bất cứ lúc nào.” Có bao nhiêu vị Giáo hoàng nhận được lời mời cá nhân từ các cầu thủ bóng bầu dục xuất sắc trong Hall of Fame?! Đó là một dấu hiệu rất vui cho thấy sự ấm áp và tính nhân văn của Đức Thánh Cha Lêô gây tiếng vang vượt xa các hàng ghế nhà thờ — thậm chí đến cả sân bóng bầu dục.
67. Ngài truyền cảm hứng cho các bữa tiệc “pizza và cầu nguyện”. Đức Thánh Cha Lêô đã gián tiếp khởi xướng một trào lưu Công giáo mới. Nhân dịp sinh nhật lần thứ 70 của ngài, một liên minh các tổ chức Công giáo đã phát động chiến dịch khuyến khích các tín hữu cầu nguyện cho Đức Thánh Cha và sau đó ăn mừng bằng cách thưởng thức một miếng pizza để vinh danh ngài. Họ đặt tên cho chiến dịch là “Pizza và Cầu nguyện.” Chúng ta không thể nghĩ ra một sự tôn vinh nào đẹp hơn: nuôi dưỡng linh hồn bằng lời cầu nguyện và thân xác bằng một miếng bánh ngon, tất cả chỉ vì nhân cách của vị giáo hoàng mời gọi cả lòng sùng kính thiêng liêng và niềm vui đơn sơ. Nếu điều đó không đủ lý do để chúng ta yêu mến ngài, thì còn gì hơn nữa?
68. Ngài biến sinh nhật của mình thành ngày gia đình của toàn Giáo hội. Như sự quan phòng, sinh nhật lần thứ 70 của Đức Thánh Cha Lêô năm nay rơi vào Chúa nhật, và ngài đã biến nó thành một dịp để toàn thể Giáo hội hiệp nhất. Đức ông Roger Landry lưu ý rằng vào ngày 14 tháng 9, “gia đình thiêng liêng” của ngài trên khắp thế giới sẽ cầu nguyện cho ngài trong Thánh Lễ và sau đó ăn mừng với một bữa ăn chung, lý tưởng nhất là có cả những người túng thiếu. Chính tấm gương của Đức Thánh Cha (như mời người nghèo đến ăn trưa) đã thúc đẩy ý tưởng này. Nó như một bữa tiệc sinh nhật chung của đại gia đình Công giáo, nơi mọi người đều được mời tham dự. Thật tuyệt vời vì ngài là một vị giáo hoàng khiến tất cả chúng ta cảm thấy mình là thành viên của một gia đình.
69. Ngài dẫn dắt bằng gương mẫu với sự khiêm nhường. Đức Thánh Cha Lêô XIV thực sự thể hiện trọn vẹn tước hiệu “Tôi tớ của các tôi tớ Thiên Chúa.” Ngài không phải là người tìm kiếm hào quang hay vinh dự cho bản thân. Thay vào đó, ngài luôn cho thấy rằng ngài ở đây để phục vụ. Dù là lặng lẽ bước vào một nhà nguyện nhỏ để cầu nguyện, xin toàn thế giới cầu nguyện cho ngài, hay âm thầm tiếp nối những công việc bác ái của các vị tiền nhiệm, ngài đều dẫn dắt với tinh thần hoàn toàn thoát khỏi cái tôi. Ngay cả những người ngoài Công giáo cũng ấn tượng bởi phong thái hiền từ, khiêm nhường của ngài. Trong một thời đại của những nhà lãnh đạo ồn ào, sự khiêm tốn của ngài tỏa sáng như ánh sáng lãnh đạo của Đức Kitô.
70. Ngài làm cho sự thánh thiện trở nên vui tươi. Cuối cùng, chúng ta yêu mến Đức Thánh Cha Lêô XIV vì ngài cho thấy rằng nên thánh không có nghĩa là u sầu. Ngài cười, ngài yêu bóng chày và pizza, ngài trân trọng gia đình và bạn hữu, và ngài toát ra niềm vui của Tin Mừng trong tất cả những điều nhỏ bé này. Bằng cách sống trọn vẹn con người thật của mình — một con người ấm áp, dì dỏm, trung tín — ngài cho phép chúng ta được vui tươi trong đức tin của mình. Như tờ Detroit Catholic đã viết: “Chúc mừng sinh nhật Đức Giáo hoàng Lêô. Ngài luôn ở trong lời cầu nguyện của chúng con.”
[Nguồn: aleteia]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 18/9/2025]
