Hôn nhân và Gia đình: những thách thức và cơ hội được Đức Thánh Cha Lêô XIV trình bày trước Viện Thần học Gioan Phaolô II

Đức Thánh Cha Lêô XIV trong buổi Tiếp kiến đặc biệt — tại Hội trường Clementine của Điện Tông Tòa — với các giáo sư và sinh viên của Viện Thần học Giáo hoàng Gioan Phaolô II về Khoa học Hôn nhân và Gia đình Photo: Vatican Media

Hôn nhân và Gia đình: những thách thức và cơ hội được Đức Thánh Cha Lêô XIV trình bày trước Học viện Thần học Gioan Phaolô II

Diễn văn của Đức Thánh Cha Lêô XIV trước các tham dự viên của Đại hội Thế giới các Phong trào Bình dân

25 THÁNG MƯỜI, 2025 15:41

ZENIT STAFF

(ZENIT News / Vatican City, 25.10.2025) – Vào thứ Sáu, ngày 24 tháng Mười, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã có buổi tiếp kiến đặc biệt — tại Hội trường Clementine của Điện Tông Tòa — với các giáo sư và sinh viên của Viện Thần học Giáo hoàng Gioan Phaolô II về Khoa học Hôn nhân và Gia đình, đặc biệt là của trụ sở ở Roma, cùng với một số đại diện từ các phân viện khác ngoài Roma. Đây là diễn văn đầu tiên về gia đình và hôn nhân gửi đến “Đại học” của Giáo hội chuyên về hai lãnh vực này.

Sau đây là diễn văn của Đức Thánh Cha.

_____________________________________

Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần.

Bình an ở cùng anh chị em!

Chào anh chị em!

Anh chị em thân mến,

Với niềm vui mừng, tôi xin chào đón anh chị em, những người hình thành nên cộng đồng học thuật quốc tế của Học viện Thần học Gioan Phaolô II về Khoa học Hôn nhân và Gia đình. Tôi gửi lời chào đến Đức Hồng y Baldassare Reina, Đại Chưởng ấn, và Đức ông Philippe Bordeyne, Viện trưởng, và tất cả anh chị em, các sinh viên thân yêu, cùng với các cựu sinh viên từ nhiều quốc gia đang quy tụ để mừng Năm Thánh. Chào mừng tất cả anh chị em!

Trong những bối cảnh xã hội, kinh tế và văn hóa khác nhau, những thách đố chúng ta phải đối mặt cũng rất đa dạng; tuy nhiên, ở mọi nơi và mọi thời đại, chúng ta được kêu gọi nâng đỡ, bảo vệ và thăng tiến gia đình, trước hết và trên hết là qua một cách sống phù hợp với Tin Mừng. Tính mong manh và giá trị của gia đình, khi được xét dưới ánh sáng đức tin và lý trí chân chính, đã thu hút các công trình nghiên cứu của anh chị em, mà anh chị em vun trồng vì lợi ích của các đôi bạn trẻ đính hôn sẽ trở thành vợ chồng, của các đôi vợ chồng sẽ trở thành cha mẹ, và của con cái họ, những người là lời hứa về một nhân loại được đổi mới trong tình yêu. Do đó, ơn gọi của Học viện của anh chị em, được khai sinh từ tầm nhìn tiên tri của Thánh Gioan Phaolô II sau Thượng Hội đồng Giám mục về Gia đình năm 1980, càng trở nên sáng tỏ hơn: hình thành một cơ quan học thuật duy nhất trải rộng trên khắp các Châu lục, nhằm đáp ứng các nhu cầu đào tạo, đồng thời gần gũi hơn với các đôi vợ chồng và các gia đình. Nhờ đó, các động lực mục vụ có thể được phát triển phù hợp hơn với thực tế địa phương và được truyền cảm hứng từ truyền thống sống động của Giáo hội cùng Học thuyết Xã hội của Giáo hội.

Qua việc tham gia vào sứ mạng và hành trình của toàn thể Giáo hội, Học viện của anh chị em góp phần vào việc làm sáng tỏ Huấn quyền của Giáo hoàng và việc đổi mới không ngừng cuộc đối thoại giữa đời sống gia đình, thế giới việc làm và công bằng xã hội, giải quyết các vấn đề mang tính thời sự cấp thiết như hòa bình, bảo vệ sự sống và chăm sóc sức khỏe, phát triển con người toàn diện, việc làm cho người trẻ, kinh tế bền vững, và cơ hội bình đẳng giữa nam và nữ — tất cả đều là những yếu tố ảnh hưởng đến quyết định kết hôn và sinh con. Trong mối liên hệ ấy, sứ mạng đặc trưng của anh chị em liên quan đến việc tìm kiếm và làm chứng cho chân lý. Khi thực hiện nhiệm vụ này, thần học được mời gọi đối thoại với các ngành học khác nhau nghiên cứu về hôn nhân và gia đình, không chỉ đơn thuần dừng lại ở việc nói lên chân lý về chúng, mà còn sống chân lý ấy trong ân sủng của Chúa Thánh Thần và theo gương Đức Kitô, Đấng đã mặc khải Chúa Cha cho chúng ta qua chính hành động và lời nói của Người.

Việc loan báo Tin Mừng, vốn làm biến đổi đời sống và xã hội, khiến chúng ta phải thúc đẩy các hành động có hệ thống và phối hợp nhằm hỗ trợ gia đình. Thành công của đời sống xã hội và chính trị của một quốc gia được đo lường đặc biệt qua cách nó tạo điều kiện cho các gia đình sống tốt, có thời gian cho nhau, và nuôi dưỡng những mối ràng buộc giữ họ hiệp nhất với nhau. Trong một xã hội thường đề cao năng suất và tốc độ mà làm tổn hại đến các mối tương quan, thì điều cấp bách là trả lại thời gian và không gian cho tình yêu học được trong gia đình, nơi những kinh nghiệm đầu tiên về sự tin tưởng, cho đi, và tha thứ đan xen vào nhau, những điều ấy tạo thành kết cấu nền tảng của đời sống xã hội.

Tôi xúc động nhớ lại những lời của vị Tiền nhiệm của tôi, Đức Thánh Cha Phanxicô, khi ngài trìu mến nói với những phụ nữ đang mang thai, mời gọi họ gìn giữ niềm vui đem sự sống mới vào thế giới (x. Tông huấn Amoris Laetitia, 171). Những lời của ngài tóm lược một chân lý đơn sơ nhưng sâu sắc: sự sống con người là một hồng ân và phải luôn được đón nhận với lòng tôn trọng, chăm sóc, và biết ơn. Vì thế, trước thực trạng biết bao người mẹ phải trải qua thời kỳ mang thai trong cô độc hoặc bị gạt ra bên lề, tôi cảm thấy buộc phải nhắc lại rằng các cộng đồng dân sự và giáo hội phải luôn cam kết khôi phục lại phẩm giá trọn vẹn cho thiên chức làm mẹ. Để đạt được điều đó, cần có những sáng kiến cụ thể: các chính sách bảo đảm điều kiện sống và làm việc xứng đáng; các sáng kiến trong giáo dục và văn hóa tôn vinh vẻ đẹp của việc cùng nhau kiến tạo; và một chương trình mục vụ đồng hành với phụ nữ và nam giới bằng sự gần gũi và lắng nghe. Thiên chức làm mẹ và làm cha, khi được gìn giữ như vậy, hoàn toàn không phải là gánh nặng cho xã hội, mà đúng hơn là một nguồn hy vọng làm vững mạnh và đổi mới xã hội.

Quý giáo sư và các sinh viên thân mến, sự đóng góp của anh chị em vào việc phát triển Học thuyết Xã hội về Gia đình phù hợp với sứ mạng được Đức Thánh Cha Phanxicô trao phó cho Học viện của anh chị em trong Tông thư Summa Familiae Cura, trong đó ngài viết: “Tính trung tâm của gia đình trong hành trình hoán cải mục vụ nơi các cộng đoàn của chúng ta và trong công cuộc canh tân truyền giáo của Giáo hội đòi hỏi rằng, ngay cả trong lãnh vực đào tạo học thuật, việc suy tư về hôn nhân và gia đình không bao giờ được thiếu viễn cảnh mục vụ và sự quan tâm đến những vết thương của nhân loại.”

Trong những năm gần đây, Học viện của anh chị em đã đón nhận những chỉ dẫn của Tông hiến Veritatis Gaudium cho một nền thần học vun đắp tư tưởng cởi mở và đối thoại, một nền văn hóa “gặp gỡ giữa tất cả các nền văn hóa đích thực và sống động, thông qua sự trao đổi qua lại các ơn của họ trong không gian ánh sáng được mở ra bởi tình yêu của Thiên Chúa dành cho tất cả mọi thụ tạo của Người” (số 4b). Do đó, anh chị em tìm cách áp dụng, dưới ánh sáng Mạc khải, một phương pháp liên ngành và xuyên ngành (x. Ibid, 4c). Trong viễn cảnh ấy, nền tảng vững chắc của các nghiên cứu triết học và thần học đã được làm phong phú nhờ sự tương tác với các ngành học khác, giúp khám phá các hướng nghiên cứu quan trọng.

Trong số đó, tôi muốn nhắc lại, như một cam kết bổ sung, là việc đào sâu mối liên kết giữa gia đình và Học thuyết Xã hội của Giáo hội. Con đường này có thể phát triển theo hai hướng bổ túc lẫn nhau: đưa việc nghiên cứu gia đình trở thành một chương thiết yếu trong gia sản khôn ngoan mà Giáo hội đề xuất liên quan đến đời sống xã hội, đồng thời làm phong phú gia sản này bằng những kinh nghiệm và động lực gia đình, để hiểu rõ hơn các nguyên tắc nền tảng của giáo huấn xã hội của Giáo hội. Sự quan tâm này sẽ giúp phát triển trực giác được khơi gợi bởi Công đồng Vatican II và được các vị Tiền nhiệm của tôi nhiều lần nhắc lại, về việc xem gia đình là tế bào đầu tiên của xã hội, là trường học đầu tiên và nền tảng của nhân loại.

Hơn nữa, về phương diện mục vụ, chúng ta không thể bỏ qua khuynh hướng xem thường, hoặc thậm chí là chối bỏ hôn nhân ở nhiều nơi trên thế giới. Tôi muốn mời gọi anh chị em, khi suy tư về việc chuẩn bị cho Bí tích Hôn phối, hãy chú tâm đến tác động ân sủng của Thiên Chúa trong trái tim của mỗi người nam và nữ. Ngay cả khi những người trẻ đưa ra các quyết định không phù hợp với con đường được Giáo hội đề xuất, không theo giáo huấn của Chúa Giêsu, thì Chúa vẫn tiếp tục gõ cửa trái tim họ, chuẩn bị họ đón nhận một tiếng gọi mới trong nội tâm. Nếu việc nghiên cứu thần học và mục vụ của anh chị em tập trung vào cuộc đối thoại cầu nguyện với Chúa, anh chị em sẽ tìm thấy can đảm để sáng tạo những từ ngữ mới có thể chạm sâu vào lương tâm của những người trẻ. Trên thực tế, thời đại của chúng ta không chỉ bị đánh dấu bởi những căng thẳng và hệ tư tưởng làm xáo trộn tâm hồn, mà còn bởi một cuộc tìm kiếm về đời sống tâm linh, chân lý, và công bằng ngày càng lớn, đặc biệt là nơi những người trẻ. Đón nhận và nuôi dưỡng khao khát ấy là một trong những nhiệm vụ đẹp đẽ và cấp bách nhất của tất cả chúng ta.

Sau cùng, tôi khuyến khích anh chị em hãy tiếp tục hành trình hiệp hành như một phần không thể thiếu trong tiến trình đào tạo của anh chị em. Đặc biệt trong một đại học quốc tế, cần phải thực hiện việc lắng nghe lẫn nhau để phân định tốt hơn cách cùng nhau phát triển trong việc phục vụ hôn nhân và gia đình. Hãy luôn hướng về “ơn gọi bí tích rửa tội của mình, đặt mối tương quan với Đức Kitô và việc đón nhận anh chị em mình, bắt đầu từ những người nghèo nhất, ở trung tâm đời sống” (Diễn văn gửi Tổng giáo phận Roma, ngày 19 tháng Chín năm 2025). Như thế, anh chị em sẽ làm điều mà mọi gia đình tốt lành đều làm, học hỏi từ chính thực tại mà mình mong muốn phục vụ. Như Tài liệu Đúc kết của Thượng Hội đồng Giám mục vừa qua khẳng định, “Gia đình là một nơi được đặc quyền để học hỏi và cảm nghiệm những thực hành căn bản của một Giáo hội hiệp hành. Dù phải trải qua những rạn nứt và đau khổ, gia đình vẫn là nơi chúng ta học cách chia sẻ hồng ân tình yêu, sự tin tưởng, lòng trắc ẩn, sự hòa giải, và sự thấu hiểu” (số 35). Có rất nhiều điều để học hỏi về việc truyền đạt đức tin, việc thực hành lắng nghe và cầu nguyện hằng ngày, giáo dục về tình yêu và hòa bình, tình huynh đệ với những người di cư và người xa lạ, và việc chăm sóc hành tinh. Trong tất cả các khía cạnh ấy, đời sống gia đình luôn đi trước sự nghiên cứu của chúng ta và hướng dẫn nó, đặc biệt thông qua những chứng tá của sự dâng hiến và thánh thiện.

Các sinh viên thân mến, thưa các giáo sư, hãy bắt đầu năm học mới với niềm hy vọng, vững tin rằng Chúa Giêsu luôn nâng đỡ chúng ta bằng ân sủng của Thần Khí sự thật và sự sống của Người. Tôi ban Phép lành Tông Tòa cho tất cả anh chị em. Cảm ơn anh chị em.

[Nguồn: zenit]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 27/10/2025]

Kinh Truyền Tin 26.10.2025: Đức Thánh Cha Lêô XIV mời gọi chúng ta khiêm nhường và chân thành trong cầu nguyện

Đức Thánh Cha Lêô XIV mời gọi chúng ta khiêm nhường và chân thành trong cầu nguyện

Trong buổi đọc Kinh Truyền Tin Chúa Nhật tại Quảng trường Thánh Phêrô, Đức Thánh Cha đã suy niệm về dụ ngôn người Pharisêu và người thu thuế, làm nổi bật giá trị của sự sám hối và lòng trung thực trước Thiên Chúa.

*******

Trong sứ điệp Kinh Truyền Tin, Đức Thánh Cha Lêô XIV khích lệ các tín hữu sống khiêm nhường và chân thành trong cầu nguyện, lấy dụ ngôn về người Pharisêu và người thu thuế trong Tin Mừng theo Thánh Luca (18:9-14) làm mẫu gương.

Đức Thánh Cha giải thích rằng người Pharisêu, tự hào về công trạng và việc lành của mình, trở nên kiêu căng và phán xét người khác với sự khinh miệt. Ngài khẳng định: “Việc tuân giữ Lề Luật của ông ta thì chính xác, nhưng ông ta lại thiếu tình yêu thương và lòng thương xót.”

Ngược lại, người thu thuế nhận ra những lỗi lầm của mình và đến trước Thiên Chúa với lòng khiêm tốn: “Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ tội lỗi!” ông nói cách đơn sơ khi đứng ở phía cuối đền thờ, một mình và đầu cúi xuống. Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng Chúa Giêsu “dạy chúng ta rằng ai trình diện cách chân thành trước mặt Thiên Chúa và xin ơn tha thứ thì người ấy trở về nhà được nên công chính và được đổi mới.”

Thánh Augustinô so sánh thái độ này với một người bệnh, vì xấu hổ mà giấu giếm vết thương với thầy thuốc, trong khi người thu thuế, với lòng khiêm nhường, lại phơi bày vết thương và xin giúp đỡ. Đức Thánh Cha trích dẫn: “Không có gì đáng ngạc nhiên khi người thu thuế được chữa lành, bởi vì ông đã không hề ngần ngại cho thấy nỗi đau của mình.”

Đức Thánh Cha Lêô XIV mời gọi các tín hữu nhận biết lỗi lầm, chịu trách nhiệm và tin tưởng vào lòng thương xót của Thiên Chúa, ghi nhớ rằng Nước Thiên Chúa “không thuộc về những kẻ kiêu căng, mà là của những người khiêm nhường” và được vun đắp qua lời cầu nguyện, sự chân thật, sự tha thứ và lòng biết ơn.

Cuối cùng, Ngài khẩn cầu Đức Trinh Nữ Maria, mẫu gương của sự thánh thiện, hướng dẫn các tín hữu trong việc phát triển những nhân đức này.

Toàn văn Kinh Truyền Tin:

ĐỨC THÁNH CHA LÊÔ XIV

KINH TRUYỀN TIN

Quảng trường Thánh Phêrô

Chúa Nhật, ngày 26 tháng Mười năm 2025

_______________________________________

Anh chị em thân mến, chúc anh chị em Chúa Nhật hạnh phúc!

Tin Mừng hôm nay (x. Lc 18:9-14) trình bày hai nhân vật, một người Pharisêu và một người thu thuế, đang cầu nguyện trong Đền Thờ.

Người thứ nhất khoe khoang một danh sách dài những công trạng. Ông ta đã làm nhiều việc lành, và vì lý do đó, ông cảm thấy vượt trội hơn những người khác, những kẻ mà ông phán xét một cách khinh miệt. Ông đứng thẳng với đầu ngẩng cao. Thái độ của ông rõ ràng là tự mãn, thể hiện việc tuân giữ lề luật cách nghiêm ngặt, nhưng lại nghèo nàn về tình yêu thương, chỉ dựa trên “cho” và “nhận”, trên công và tội, mà thiếu lòng thương xót.

Người thu thuế cũng cầu nguyện, nhưng theo một cách hoàn toàn khác. Ông rất cần được tha thứ: ông là một người thu thuế được Đế quốc La Mã trả lương, và ông làm việc theo một hợp đồng cho phép ông hưởng lợi trên số tiền thu được, gây thiệt hại cho đồng bào của mình. Tuy nhiên, ở cuối dụ ngôn, Chúa Giêsu nói với chúng ta rằng chính người thu thuế mới là người trở về nhà “được nên công chính”, nghĩa là được tha thứ và được đổi mới nhờ cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa. Tại sao?

Thứ nhất, người thu thuế có đủ can đảm và khiêm nhường để trình diện trước mặt Thiên Chúa. Ông không khép mình trong thế giới riêng hoặc buông xuôi với tội ác mình đã làm. Ông đã rời bỏ khỏi nơi mà ông được người ta sợ hãi, an toàn và được bảo vệ bởi quyền lực mà ông thi hành đối với người khác. Ông đi đến Đền Thờ một mình, không có người hộ tống, thậm chí phải đối mặt với những cái nhìn khinh bỉ và những lời phán xét nặng nề, và ông đứng trước Chúa, ở phía cuối, cúi đầu, thốt lên ít lời: “Lạy Thiên Chúa, xin thương xót con là kẻ có tội” (c. 13).

Chúa Giêsu gửi cho chúng ta một thông điệp mạnh mẽ: chúng ta không được cứu rỗi bằng cách khoe khoang công trạng của mình, cũng không phải bằng cách che giấu những lỗi lầm của mình, nhưng bằng cách trình diện cách trung thực với chính con người thật của chúng ta trước mặt Chúa, trước bản thân và trước người khác, xin ơn tha thứ và phó thác vào ân sủng của Chúa.

Khi chú giải đoạn Tin mừng này, Thánh Augustinô so sánh người Pharisêu với một người bệnh vì xấu hổ và kiêu ngạo mà giấu giếm vết thương với thầy thuốc. Người thu thuế được ví như một người có lòng khiêm nhường và sự khôn ngoan, phơi bày vết thương của mình trước thầy thuốc, dù chúng có khó nhìn đến đâu, và xin được giúp đỡ. Thánh nhân kết luận: “Không có gì đáng ngạc nhiên khi người thu thuế ra về được chữa lành, bởi vì ông đã không xấu hổ khi chỉ ra chỗ ông bị đau” (Sermo 351,1).

Anh chị em thân mến, chúng ta cũng hãy làm như vậy. Đừng sợ nhìn nhận những lỗi lầm của chúng ta, phơi bày chúng, chịu trách nhiệm về chúng và phó thác chúng cho lòng thương xót của Thiên Chúa. Như thế, Nước Chúai — không thuộc về những kẻ kiêu ngạo mà là của những người khiêm nhường, và được xây dựng bằng cầu nguyện và hành động, bằng cách sống chân thật, tha thứ và biết ơn — sẽ lớn lên trong chúng ta và quanh chúng ta.

Chúng ta hãy cầu xin Đức Maria, mẫu gương của sự thánh thiện, giúp chúng ta lớn lên trong các nhân đức này.

__________________________________

Sau Kinh Truyền Tin

Anh chị em thân mến!

Tôi bày tỏ sự gần gũi sâu sắc với người dân miền đông Mexico, nơi bị ảnh hưởng bởi lũ lụt trong những ngày gần đây. Tôi cầu nguyện cho các gia đình và cho tất cả những ai đang đau khổ vì thảm họa này, và tôi phó thác cho Chúa linh hồn của những người đã qua đời, nhờ lời chuyển cầu của Đức Trinh Nữ Diễm Phúc.

Lời cầu nguyện cho hòa bình của chúng ta vẫn không ngừng dâng lên, đặc biệt qua việc cộng đoàn đọc Kinh Mân Côi. Khi ta cùng với Đức Trinh Nữ Maria chiêm ngắm các mầu nhiệm của Đức Kitô, chúng ta đón nhận nỗi đau khổ và niềm hy vọng của những trẻ em, những người mẹ, những người cha, và những người già là nạn nhân của chiến tranh. Và từ sự chuyển cầu chân thành này nảy sinh nhiều cử chỉ bác ái Tin Mừng, sự gần gũi cụ thể, và tinh thần liên đới. Với tất cả những ai đang thực hiện cam kết này với sự trung kiên tín thác mỗi ngày, tôi một lần nữa nói: “Phúc thay những ai xây dựng hòa bình!”

Tôi thân ái chào tất cả anh chị em, người Roma và anh chị em hành hương từ Ý và từ nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là những anh chị em đến từ Logroño ở Tây Ban Nha, San Pedro ở Paraguay, Recreio ở Brazil, và cộng đồng người Cuba đang sinh sống tại Châu Âu.

Tôi cũng gửi lời chào các tín hữu đến từ Ginosa, Genoa, Corato, Fornovo San Giovanni, Milan, San Giovanni Ilarione và Porto Legnago; các bạn trẻ đến từ Scicli; các thiếu niên lớp Thêm Sức từ Giáo phận Saluzzo; các Nữ tu Đền tạ Thánh Tâm Chúa Giêsu, nhân dịp mừng 150 năm thành lập; nhóm Hiệp Thông và Giải Phóng từ Pavia; và Ban Hợp xướng của Milazzo.

Cảm ơn tất cả anh chị em! Chúc anh chị em Chúa Nhật an vui!

[Nguồn: exaudi]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 27/10/2025]