*******Diễn văn trước các thành viên Hội đồng Quốc gia Chống Cho vay Nặng lãi, 18.10.2025
Sáng nay, tại Điện Tông tòa Vatican, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã tiếp kiến các thành viên của Hội Đồng Quốc gia chống cho vay nặng lãi, và sau đây là diễn văn của Ngài:
______________________________
Diễn văn của Đức Thánh Cha
Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần.
Bình an ở cùng anh chị em!
Anh chị em thân mến, chào anh chị em, và xin chào mừng!
Tôi xin gửi lời chào đến ông Chủ tịch và tất cả anh chị em, những người đại diện cho Hội Đồng Quốc gia chống cho vay nặng lãi. Tôi xin cất lên tiếng nói hiệp cùng với các vị Tiền nhiệm của tôi để bày tỏ lòng tri ân sâu sắc về sự dấn thân của anh chị em trong suốt ba mươi năm qua nhằm chống lại một vấn nạn có sức tàn phá khủng khiếp đến đời sống của nhiều người và nhiều gia đình.
Hiện tượng cho vay nặng lãi cho thấy sự bại hoại của tâm hồn con người. Đây là một câu chuyện đau thương và có từ xa xưa, đã được ghi lại trong Kinh Thánh. Thật vậy, các ngôn sứ đã lên án nạn cho vay nặng lãi, cùng với sự bóc lột và mọi hình thức bất công đối với người nghèo. Ngôn sứ Isaia, nhân danh Đức Chúa, đã đặt câu hỏi này: “Cách ăn chay mà Ta ưa thích chẳng phải là thế này sao: mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm?” (Is 58:6)? Thiên Chúa hoàn toàn xa lạ với thái độ chà đạp con người đến mức biến họ thành nô lệ! Đó là một tội nặng, đôi khi là tội rất nặng, bởi nó không thể bị giản lược thành một vấn đề kế toán đơn thuần; nạn cho vay nặng lãi có thể đẩy các gia đình vào khủng hoảng, nó có thể làm suy sụp tâm trí và tâm hồn đến mức khiến người ta nghĩ đến việc tự tử như lối thoát duy nhất.
Những động lực tiêu cực của việc cho vay nặng lãi biểu hiện ở nhiều cấp độ khác nhau. Có một hình thức cho vay nặng lãi thoạt nhìn tưởng như muốn giúp đỡ người đang gặp khó khăn tài chính, nhưng chẳng bao lâu sau đã bộc lộ bản chất thật của nó: một gánh nặng ngột ngạt. Hậu quả của nó đặc biệt đổ lên đầu những người yếu thế, chẳng hạn những nạn nhân của cờ bạc. Tuy nhiên, nó cũng ảnh hưởng đến những ai lâm vào những hoàn cảnh khó khăn, chẳng hạn như chi trả cho việc điều trị y tế đặc biệt hoặc các chi phí bất ngờ vượt quá khả năng của họ hoặc gia đình họ. Điều thoạt đầu thể hiện như một bàn tay giúp đỡ, trên thực tế, về lâu dài lại trở thành một cực hình.
Và hiện tượng này thậm chí còn xảy ra ở cấp độ các quốc gia trên thế giới. Thật không may, các hệ thống tài chính cho vay nặng lãi có thể khiến cả một dân tộc phải quỳ gối. Tương tự, chúng ta không thể bỏ qua “những người mà việc buôn bán nặng lãi và tham lam của họ dẫn đến đói kém và cái chết cho anh em mình trong gia đình nhân loại” (Sách Giáo Lý Giáo Hội Thánh Công Giáo, số 2269): trách nhiệm của họ là nghiêm trọng, và họ đang nuôi dưỡng những cơ cấu tội lỗi bất công. “Cùng những câu hỏi cứ lặp đi lặp lại với chúng ta. Chẳng lẽ những người kém tài năng không phải là con người? Hay phải chăng những người yếu đuối không có cùng phẩm giá như chúng ta? Phải chăng những ai sinh ra với ít cơ hội hơn thì có ít giá trị con người hơn sao? Phải chăng họ chỉ nên dừng lại ở trạng thái tồn tại thôi sao? Giá trị của các xã hội chúng ta, và cả tương lai của chính chúng ta, tùy thuộc vào câu trả lời chúng ta đưa ra cho những câu hỏi này. Hoặc chúng ta giành lại phẩm giá luân lý và tinh thần của mình, hoặc chúng ta rơi vào một vũng bùn nhơ” (Tông Huấn Dilexi te, 95).
Đây chính là lý do tại sao hành động của những người, như anh chị em, dấn thân vào việc ngăn chặn nạn cho vay nặng lãi và tìm cách chấm dứt hoạt động này, là vô cùng quý giá. Công việc của anh chị em đặc biệt hòa điệu với tinh thần và việc thực hành của Năm Thánh, và có thể được xem là một trong những dấu chỉ hy vọng đặc trưng cho Năm Thánh này.
Khi suy tư về nguồn gốc Tin Mừng của sứ vụ này, tôi muốn mời anh chị em chiêm niệm về thái độ của Chúa Giêsu đối với ông Giakêu, người đứng đầu những người thu thuế ở Giêricô (x. Lc 19:1-10). Ông ta đã quen với sự lạm dụng, áp bức và ức hiếp. Với những người như ông ta, việc lợi dụng chức vụ để bóc lột người khác và kiếm tiền bằng cách tước đoạt của những người yếu thế nhất là điều bình thường. Và thế là, Chúa Giêsu tìm đến với Giakêu: Ngài gọi ông và nói rằng Ngài muốn ở lại nhà ông. Và rồi điều không tưởng đã xảy ra: Lòng quảng đại của Chúa Giêsu đã hoàn toàn làm ông bàng hoàng, và đẩy ông vào thế khó. Tỉnh ngộ lại, ông Giakêu nhận ra mình đã làm điều sai trái và quyết định đền trả “có lãi”! “Thưa Ngài, đây phân nửa tài sản của tôi, tôi cho người nghèo; và nếu tôi đã chiếm đoạt của ai cái gì, tôi xin đền gấp bốn” (Lc 19:8). Không ai đòi hỏi ông quá nhiều đến thế, ngay cả luật Môsê cũng không. Nhưng chính cuộc gặp gỡ của ông với Đức Kitô đã biến đổi con tim ông, và sau đó mọi sự đều thay đổi. Chỉ có lòng quảng đại mới đủ sức bộc lộ cho chúng ta ý nghĩa của nhân tính. Khi việc chạy theo lợi nhuận thắng thế, người khác không còn là con người nữa, họ không còn khuôn mặt, họ chỉ là những đối tượng để khai thác; và như thế chúng ta rút cuộc đánh mất chính bản thân và linh hồn mình. Sự hoán cải của những người tham gia cho vay nặng lãi cũng quan trọng như sự gần gũi dành cho những người đau khổ vì nạn vay nặng lãi.
Các bạn thân mến, tôi khích lệ các bạn tiếp tục sứ mạng của mình, một sứ mạng càng thêm giá trị vì nó thể hiện cam kết của cộng đồng, được hỗ trợ bởi các mục tử của Giáo hội. Tôi cầu nguyện cho các bạn, phó thác các bạn cho sự chuyển cầu của Thánh Matthêu Tông Đồ, và tôi ban phép lành cho các bạn. Cảm ơn anh chị em.
[Nguồn: vatican.va]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 19/10/2025]
