Bài giảng của Đức Thánh Cha Phanxicô: Hãy thao thức và đặt câu hỏi: đó là cách chúng ta tìm thấy Thiên Chúa

Bài giảng của Đức Thánh Cha Phanxicô: Hãy thao thức và đặt câu hỏi: đó là cách chúng ta tìm thấy Thiên Chúa

Kathleen N. Hattrup

06/01/23

Đức Thánh Cha Phanxicô động viên chúng ta hãy đương đầu với những sự khó chịu trong cuộc sống của mình, và từ mở ra cho đức tin.

Đức Thánh Cha Phanxicô cử hành Lễ Hiển Linh trong Quảng trường Thánh Phêrô. Trong bài giảng, ngài động viên chúng ta hãy thao thức và đặt câu hỏi: “Những câu hỏi thách thức chúng ta bỏ lại phía sau giả định cho rằng mọi thứ đều tốt đẹp, những câu hỏi mở ra cho chúng ta những gì vượt xa hơn chúng ta.”

Ngài khuyến khích chúng ta hãy bước ra khỏi vùng an toàn của mình và cảnh giác trước những “liều thuốc an thần của linh hồn”.

Cuộc phiêu lưu thú vị của những Nhà Thông thái đến từ Phương Đông dạy chúng ta rằng đức tin không được sinh ra từ những công trạng, những tư tưởng và lý thuyết của chúng ta. Ngược lại, đó là món quà của Thiên Chúa. Ân sủng của Chúa giúp chúng ta rũ bỏ sự hờ hững và mở rộng tâm trí chúng ta để đặt ra những câu hỏi quan trọng trong cuộc sống.

Sau đây là bài giảng của ngài:

________________________________

Như vì sao xuất hiện (x. Ds 24:17), Chúa Giêsu đến để soi sáng cho mọi dân tộc và thắp sáng những đêm tối của nhân loại. Hôm nay, cùng với các Nhà Chiêm tinh, chúng ta hãy ngước mắt lên trời và đặt câu hỏi: “Đức Vua mới sinh, hiện ở đâu?” (Mt 2:2). Chúng ta có thể tìm gặp và gặp Chúa ở đâu?

Từ kinh nghiệm của các Nhà Chiêm tinh, chúng ta biết rằng “nơi” đầu tiên mà Chúa thích được tìm thấy là trong những câu hỏi đầy thao thức. Cuộc phiêu lưu thú vị của những Nhà Thông thái đến từ Phương Đông dạy chúng ta rằng đức tin không được sinh ra từ những công trạng, những tư tưởng và lý thuyết của chúng ta. Ngược lại, đó là món quà của Thiên Chúa. Ân sủng của Chúa giúp chúng ta rũ bỏ sự hờ hững và mở rộng tâm trí chúng ta để đặt ra những câu hỏi quan trọng trong cuộc sống. Những câu hỏi thách thức chúng ta bỏ lại phía sau giả định cho rằng mọi thứ đều tốt đẹp, những câu hỏi mở ra cho chúng ta những gì vượt xa hơn chúng ta. Đối với các Nhà Chiêm tinh, đó là sự khởi đầu: sự thao thức của những người sẵn sàng đặt câu hỏi. Lòng đầy khát khao về sự vô cùng, họ ngắm nhìn bầu trời, kinh ngạc trước sự rực sáng của một vì sao, và trải qua cuộc tìm kiếm sự siêu việt thúc đẩy sự tiến bộ của các nền văn minh và việc tìm kiếm không mệt mỏi của tâm hồn con người. Ngôi sao để lại cho họ một câu hỏi: Đức Vua mới sinh, hiện ở đâu?

Thưa anh chị em, nhờ ân sủng của Thiên Chúa, hành trình đức tin bắt đầu bất cứ khi nào chúng ta dành không gian cho sự thao thức làm cho chúng ta tỉnh thức và cảnh giác. Nó bắt đầu khi chúng ta sẵn sàng đặt câu hỏi, khi chúng ta không hài lòng với thói quen hàng ngày của mình và nghiêm túc đối mặt với những thách đố của mỗi ngày mới. Khi chúng ta bước ra khỏi vùng an toàn của mình và quyết định đương đầu với những khía cạnh khó chịu của cuộc sống: những mối tương quan của chúng ta với người khác, những biến cố bất ngờ, những dự án cần phải cam kết, các ước mơ cần thực hiện, những nỗi sợ hãi phải đối mặt, những đau khổ về thể chất và tinh thần. Những lúc như vậy, trong thẳm sâu tâm hồn, chúng ta thấy mình đứng trước những câu hỏi không thể không đặt ra dẫn đưa chúng ta tìm kiếm Thiên Chúa: Tôi tìm hạnh phúc ở đâu? Tôi tìm sự viên mãn của cuộc sống mà tôi hằng khao khát ở đâu? Tôi tìm ở đâu một tình yêu không phai nhạt, một tình yêu vững vàng trong cả sự yếu đuối, thất bại và phản bội? Những cơ hội tiềm ẩn nào đang hiện hữu trong các khủng hoảng và đau khổ của tôi?

Hàng ngày, chính không khí chúng ta hít thở cũng đầy “những thuốc an thần cho linh hồn”, những thứ thay thế nhằm xoa dịu sự thao thức bên trong của chúng ta và dập tắt những câu hỏi: những món đồ mới để tiêu thụ, những lời hứa suông của lạc thú và những cuộc luận chiến không ngừng trên các phương tiện truyền thông, sự sùng bái ngẫu thần thể hình. Mọi thứ dường như nói với chúng ta: Đừng suy nghĩ quá nhiều về mọi thứ; hãy bỏ qua và tận hưởng cuộc sống! Chúng ta thường cố gắng xoa dịu tâm hồn mình bằng những thứ chưng diện và ăn uống. Nếu các vị Đạo sĩ làm như vậy, họ đã không bao giờ gặp được Chúa. Tuy nhiên, Chúa luôn ở đó, ở đó trong câu hỏi thao thức của chúng ta. Trong câu hỏi đó, chúng ta “tìm kiếm Chúa như bóng đêm tìm ánh bình minh… Người hiện diện trong sự thinh lặng khiến chúng ta bối rối trước cái chết và sự chấm dứt của tất cả điều vĩ đại của con người. Chúa hiện diện trong niềm khao khát công bình và tình yêu sâu thẳm trong tâm hồn chúng ta. Chúa là mầu nhiệm thánh thiện đáp lại lòng khao khát của chúng ta về Đấng Hoàn toàn Khác; khao khát nền công bình hoàn hảo và tột bực, hòa giải và hòa bình” (C.M. MARTINI, Incontri al Signore Risorto. Il cuore dello Spirito cristiano, Cinisello Balsamo, 2012, 66). Vì vậy, đó là nơi đầu tiên mà chúng ta có thể gặp gỡ Chúa: trong sự chất vấn đầy thao thức.

Nơi thứ hai là ở trong sự mạo hiểm của hành trình. Việc đặt câu hỏi, gồm cả việc đặt câu hỏi thiêng liêng, có thể dẫn đến sự thất vọng và buồn phiền nếu chúng ta không bắt đầu một cuộc hành trình, nếu chúng ta không hướng mình về dung nhan của Thiên Chúa từ trong sâu thẳm con người chúng ta, và về vẻ đẹp của Lời Chúa. Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã nói về các Nhà Chiêm tinh: “Cuộc hành hương của họ là biểu hiện của cuộc hành trình bên trong, cuộc hành hương bên trong tâm hồn của họ” (Bài giảng Lễ Hiển Linh, 6 tháng 1 năm 2013). Trên thực tế, các Nhà Chiêm tinh không chỉ nghiên cứu bầu trời và chiêm ngưỡng ánh sáng của vì sao; họ bắt đầu cuộc hành trình đầy rủi ro, không có những con đường an toàn và bản đồ rõ ràng. Họ muốn khám phá vị Vua dân Do Thái, muốn biết nơi vị Vua sinh ra, nơi họ có thể tìm thấy Ngài. Và vì vậy, họ hỏi Hêrôđê, ông ta triệu tập những người lãnh đạo dân chúng và những kinh sư, những người nghiên cứu Kinh thánh. Các nhà Chiêm tinh đang trong một cuộc hành trình; hầu hết các động từ được sử dụng để mô tả về họ là động từ chỉ sự chuyển động.

Điều này cũng đúng với đức tin của chúng ta: nếu không có một cuộc hành trình liên tục trong sự đối thoại thường xuyên với Chúa, không chăm chú lắng nghe lời Người, không kiên trì, thì đức tin không thể phát triển. Ấp ủ một ý tưởng mơ hồ nào đó về Thiên Chúa, đọc ít kinh để xoa dịu lương tâm của chúng ta là không đủ. Chúng ta cần phải trở thành những người môn đệ, theo Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người, mang mọi sự đến với Chúa trong lời cầu nguyện, tìm kiếm Người trong các biến cố của cuộc sống hàng ngày và nơi khuôn mặt của anh chị em chúng ta. Từ tổ phụ Abraham, người đã lên đường đến một vùng đất xa lạ, đến các nhà Chiêm tinh lên đường đi theo vì sao, đức tin luôn luôn là một hành trình, một cuộc lữ hành, một lịch sử của những khởi đầu và khởi đầu trở lại. Chúng ta hãy tự nhắc mình rằng một đức tin không chuyển động thì không phát triển; chúng ta không thể gói gọn niềm tin vào một số cách sùng kính cá nhân hoặc giới hạn trong bốn bức tường của nhà thờ; chúng ta cần mang đức tin ra bên ngoài và sống đức tin trong một hành trình liên tục hướng về Thiên Chúa và anh chị em của chúng ta. Chúng ta hãy tự hỏi: tôi có đang tiến về với Thiên Chúa của sự sống, để Ngài trở thành Chúa của đời tôi không? Lạy Chúa Giêsu, Chúa là ai đối với con? Chúa gọi con đi đâu, Chúa đòi hỏi gì nơi đời con? Chúa đang mời gọi con đưa ra những quyết định nào vì lợi ích của tha nhân?

Cuối cùng, sau những câu hỏi đầy thao thức và sự mạo hiểm của cuộc hành trình, nơi thứ ba mà chúng ta gặp Chúa là trong sự kinh ngạc thờ phượng. Kết thúc cuộc hành trình dài và tìm kiếm mệt mỏi, các Nhà Chiêm tinh bước vào nhà, nơi “Họ thấy Hài Nhi với thân mẫu là bà Maria, liền sấp mình thờ lạy Người” (c. 11). Đây mới là điều thực sự quan trọng: sự thao thức, những câu hỏi của chúng ta, hành trình thiêng liêng và việc thực hành đức tin của chúng ta, tất cả phải hội tụ trong sự thờ phượng Chúa. Ở đó, họ tìm thấy trung tâm và nguồn cội của mình, vì mọi điều bắt đầu ở đó, vì chính Thiên Chúa giúp chúng ta cảm nhận và hành động.

Mọi sự bắt đầu và kết thúc ở đó, vì mục đích của mọi việc không phải là để đạt được một mục tiêu cá nhân hay đón nhận vinh quang cho bản thân, mà là để gặp gỡ Thiên Chúa. Để chúng ta được bao bọc bởi tình yêu của Ngài, đó là nền tảng cho niềm hy vọng của chúng ta, là tình yêu giải thoát chúng ta khỏi sự dữ, mở lòng chúng ta để yêu thương tha nhân, và làm cho chúng ta trở thành một dân tộc có khả năng xây dựng một thế giới công bằng và huynh đệ hơn. Các hoạt động mục vụ của chúng ta sẽ trở nên vô ích nếu chúng ta không đặt Chúa Giêsu vào trung tâm và sấp mình xuống thờ lạy Người. Rồi chúng ta sẽ học cách đứng trước mặt Thiên Chúa, không phải để xin một điều gì đó hoặc làm một điều gì đó, mà chỉ dừng lại trong thinh lặng và phó mình cho tình yêu của Chúa, để Ngài nắm lấy tay chúng ta và phục hồi chúng ta bằng lòng thương xót của Ngài. Cũng như các Nhà Chiêm tinh, chúng ta hãy sấp mình xuống và phó thác cho Thiên Chúa trong sự kinh ngạc thờ phượng. Chúng ta hãy tôn thờ Chúa, không tôn thờ bản thân; chúng ta hãy tôn thờ Thiên Chúa chứ không phải những thần tượng giả tạo quyến rũ bởi danh vọng và quyền lực; chúng ta hãy yêu mến Thiên Chúa và không cúi đầu trước những điều chóng qua và những ý nghĩ xấu xa, quyến rũ nhưng giả dối và trống rỗng.

Thưa anh chị em, cầu mong chúng ta không bao giờ ngừng đặt câu hỏi đầy thao thức; cầu mong chúng ta không bao giờ làm gián đoạn cuộc hành trình của mình bằng cách chiều theo sự hờ hững hoặc thuận tiện; và trong cuộc gặp gỡ của chúng ta với Chúa, cầu mong chúng ta biết đắm mình trong sự kinh ngạc thờ phượng. Rồi chúng ta sẽ khám phá thấy một ánh sáng chiếu soi ngay cả trong những đêm đen tối nhất: ánh sáng của Chúa Giêsu, sao mai chói lọi, mặt trời công lý, vẻ huy hoàng đầy lòng thương xót của Thiên Chúa, Đấng yêu thương mọi người và mọi dân tộc trên trái đất.

[Nguồn: aleteia]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 8/1/2023]