SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC THÁNH CHA LÊÔ XIV
ĐƯỢC ĐỨC HỒNG Y QUỐC VỤ KHANH PIETRO PAROLIN CÔNG BỐ
TẠI KHÓA HỌP THỨ BA MƯƠI CỦA HỘI NGHỊ CÁC BÊN THAM GIA CÔNG ƯỚC KHUNG CỦA LIÊN HIỆP QUỐC VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU (COP30)
TẠI BELÉM
_____________
Thưa Ông Chủ tịch,
Thưa các vị Nguyên thủ Quốc gia và Chính phủ,
Thưa quý ông, quý bà,
Thay mặt Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, tôi xin gửi lời chào thân ái đến tất cả các tham dự viên Khóa họp thứ ba mươi của Hội nghị các Bên tham gia Công ước Khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu, đồng thời bảo đảm với quý vị về sự gần gũi, ủng hộ và khích lệ của ngài.
Nếu quý vị muốn vun trồng hòa bình, xin hãy chăm sóc công trình tạo dựng. Có một mối liên hệ rõ ràng giữa việc xây dựng hòa bình và quản lý công trình tạo dựng: “Việc kiếm tìm hòa bình của những người thiện chí chắc chắn sẽ trở nên dễ dàng hơn nếu tất cả mọi người nhìn nhận mối tương quan bất khả phân ly giữa Thiên Chúa, con người và toàn thể công trình tạo dựng.” [1]
Về một mặt, trong những thời điểm khó khăn này, sự chú ý và quan tâm của cộng đồng quốc tế dường như tập trung chủ yếu vào những cuộc xung đột giữa các quốc gia; mặt khác, có một nhận thức ngày càng lớn rằng hòa bình cũng đang bị đe dọa bởi sự thiếu tôn trọng đúng mức đối với công trình tạo dựng, bởi sự cướp đoạt tài nguyên thiên nhiên và bởi sự suy giảm dần chất lượng cuộc sống do biến đổi khí hậu.
Với bản chất toàn cầu, những thách đố này đang đe dọa sự sống của mọi người trên hành tinh này, và vì thế nó đòi hỏi sự hợp tác quốc tế và một chủ nghĩa đa phương gắn kết và nhìn xa trông rộng, lấy tính thánh thiêng của sự sống, phẩm giá do Thiên Chúa ban cho mỗi con người, và ích chung đặt ở vị trí trung tâm. Đáng tiếc, chúng ta lại chứng kiến những cách tiếp cận chính trị và cách hành xử của con người đi theo chiều ngược lại, đặc trưng bởi tính ích kỷ tập thể, sự thờ ơ với người khác và tầm nhìn thiển cận.
“Giữa một thế giới đang bốc cháy, do sự nóng lên toàn cầu và các xung đột vũ trang,” [2] Hội nghị này cần phải trở thành một dấu chỉ của niềm hy vọng, qua việc tôn trọng những quan điểm của người khác trong nỗ lực chung tìm kiếm tiếng nói chung và sự đồng thuận, đồng thời gạt bỏ lợi ích cá nhân, ghi nhớ trách nhiệm đối với nhau và đối với các thế hệ tương lai.
Thưa ông Chủ tịch,
Ngay từ những năm 1990, Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã nhấn mạnh rằng khủng hoảng sinh thái “là một vấn đề luân lý” và như vậy, nó “bộc lộ nhu cầu luân lý cấp bách về một tình liên đới mới, đặc biệt trong tương quan giữa các quốc gia đang phát triển và các quốc gia công nghiệp hóa cao. Các chính phủ phải ngày càng chia sẻ trách nhiệm, theo những cách thức bổ túc cho nhau, nhằm thúc đẩy một môi trường tự nhiên và xã hội vừa hòa bình vừa lành mạnh.” [3] Thật đáng buồn, những người ở trong hoàn cảnh dễ bị tổn thương nhất lại là những người đầu tiên phải gánh chịu các hậu quả tàn khốc của biến đổi khí hậu, nạn phá rừng và ô nhiễm. Do đó, chăm sóc tạo vật trở thành một biểu hiện của nhân tính và tình liên đới. Từ viễn cảnh đó, điều tất yếu là phải biến lời nói và suy tư thành các lựa chọn và hành động đặt trên trách nhiệm, công lý và công bằng để đạt được hòa bình lâu dài qua việc chăm sóc tạo vật và người lân cận của chúng ta.
Hơn nữa, vì khủng hoảng khí hậu ảnh hưởng đến tất cả mọi người, nên các hành động khắc phục cần phải có sự tham gia của các chính quyền địa phương, các thị trưởng và thống đốc, các nhà nghiên cứu, thanh niên, doanh nhân, các tổ chức tôn giáo và các tổ chức phi chính phủ (NGOs).
Thưa ông Chủ tịch,
Một thập kỷ trước, cộng đồng quốc tế đã thông qua Hiệp định Paris, thừa nhận nhu cầu cấp bách cần phải có một phản ứng hiệu quả và tiến bộ trước mối đe dọa cận kề của biến đổi khí hậu. [4] Thật đáng tiếc, chúng ta phải thừa nhận rằng con đường để đạt được các mục tiêu đã đề ra trong Hiệp định đó vẫn còn dài và phức tạp. Trong bối cảnh đó, các Quốc gia Thành viên được khẩn thiết thúc giục hãy can đảm đẩy nhanh việc thực hiện Hiệp định Paris và Công ước Khung của Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu.
Mười năm trước, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ký Thông điệp Laudato Si’, trong đó ngài chủ trương một cuộc hoán cải sinh thái bao gồm tất cả mọi người, vì “khí hậu là một thiện ích chung, thuộc về tất cả mọi người và cho tất cả mọi người. Ở cấp độ toàn cầu, đó là một hệ thống phức tạp gắn liền với nhiều điều kiện thiết yếu cho cuộc sống con người.” [5]
Xin cho tất cả những tham dự viên của COP30 này, cũng như những người đang tích cực theo dõi công việc của hội nghị, được truyền cảm hứng để can đảm thực thi sự hoán cải sinh thái trong tư tưởng và hành động, luôn ghi nhớ khuôn mặt nhân loại của khủng hoảng khí hậu.
Xin cho sự hoán cải sinh thái truyền cảm hứng cho việc phát triển một cấu trúc tài chính quốc tế mới, lấy con người làm trung tâm, nhằm bảo đảm rằng tất cả các quốc gia, đặc biệt là những nước nghèo nhất và những nước dễ bị tổn thương nhất đối với thảm họa khí hậu, có thể đạt được tiềm năng trọn vẹn của họ và nhìn thấy phẩm giá của công dân được tôn trọng. Cấu trúc này cũng cần chú ý đến mối liên hệ giữa món nợ sinh thái và nợ nước ngoài.
Ước mong rằng một nền giáo dục về sinh thái toàn diện được thúc đẩy, giải thích lý do tại sao các quyết định ở cấp độ cá nhân, gia đình, cộng đồng và chính trị đều định hình tương lai chung của chúng ta, đồng thời nâng cao nhận thức về khủng hoảng khí hậu và khuyến khích những cách suy nghĩ và lối sống biết tôn trọng công trình tạo dựng hơn, và bảo vệ phẩm giá con người và tính bất khả xâm phạm của sự sống. [6]
Xin cho tất cả những tham dự viên của COP30 này cam kết bảo vệ và chăm sóc công trình tạo dựng mà Thiên Chúa đã ủy thác cho chúng ta để xây dựng một thế giới hòa bình.
Tôi xin bảo đảm với quý vị về những lời cầu nguyện của Đức Thánh Cha khi quý vị đưa ra những quyết định quan trọng tại COP30 này vì ích chung và vì tương lai của nhân loại.
_______________________
[1] Pope Benedict XVI, Message for the Celebration of the World Day of Peace, 1 January 2010.
[2] Pope Leo XIV, Homily for the Holy Mass for the Care of Creation, Borgo Laudato Si’, Castel Gandolfo, 9 July 2025.
[3] Saint John Paul II, Message for the Celebration of the World Day of Peace “Peace with God the Creator, Peace with All of Creation,” 1 January 1990.
[4] Cf. Paris Agreement, Preamble.
[5] Pope Francis, Encyclical Letter Laudato Si’ , 23.
[6] Cf. Pope Benedict XVI, Message for the Celebration of the World Day of Peace, 1 January 2010.
[Nguồn: vatican.va]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 9/11/2025]
