Thứ Ba, 25 tháng 11, 2025

Đại sứ Li-băng tại Vatican nêu rõ những thách đố của chuyến tông du

Đại sứ Li-băng tại Vatican nêu rõ những thách đố của chuyến tông du

Đại sứ Li-băng tại Vatican nêu rõ những thách đố của chuyến tông du

Antoine Mekary | ALETEIA


I.Media

22/11/25


Chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha Lêô XIV tới Li-băng được xem là một cử chỉ ủng hộ mạnh mẽ đối với quốc gia này, đang phải đấu tranh để vượt qua nhiều cuộc khủng hoảng nhưng vẫn mang trong mình một sứ mạng toàn cầu.

Sau Thổ Nhĩ Kỳ, Đức Thánh Cha Lêô XIV sẽ đặt chân lên miền đất Li-băng vào ngày 30 tháng 11 trong chuyến tông du sẽ kết thúc vào ngày 2 tháng 12 năm 2025. Vài ngày trước chuyến đi lịch sử này, ông Fadi Assaf, tân đại sứ của Li-băng tại Tòa Thánh, đã chia sẻ những phân tích của ông về hành trình này.

Theo quan điểm của ông, chuyến thăm nhằm ủng hộ những nỗ lực của chính quyền hiện tại trong việc khôi phục chủ quyền của Li-băng.

Chuyến tông du của Đức Thánh Cha tới Thổ Nhĩ Kỳ vốn đã được dự kiến trong năm nay để kỷ niệm Công đồng Nicaea. Nhưng vì sao Đức Thánh Cha Lêô XIV lại chọn viếng thăm Li-băng, và thực hiện ngay trong năm đầu tiên của triều đại giáo hoàng của ngài?

Đức Thánh Cha Phanxicô cũng từng hứa sẽ thăm Li-băng, nhưng chuyến đi đã không thể diễn ra. Đối với người dân Li-băng, quyết định này của Đức Thánh Cha Lêô XIV ngay trong những tháng đầu tiên triều đại của ngài là một quyết định rất mạnh mẽ, nhất là khi nó được thúc đẩy bởi những động lực tương tự như những gì đã thôi thúc Đức Thánh Cha Phanxicô quyết định thăm Li-băng trước đây.

Thật vậy, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã chọn đến thăm Li-băng vào thời điểm đất nước đang phải đối mặt với những biến động của các cuộc biến chuyển địa chính trị lớn quét qua toàn vùng Cận Đông, và cuộc biến chuyển đã gia tăng tốc độ trong hai năm qua. Việc Li-băng chịu ảnh hưởng nặng nề trước các rủi ro địa chính trị hiện tại đòi hỏi sự huy động của các đồng minh trong khu vực và quốc tế của nước này.

Nếu chỉ dựa vào sức mình, Li-băng sẽ gặp vô vàn khó khăn để vượt qua các cuộc khủng hoảng đa diện, sâu sắc và phức tạp đang bủa vây. Đất nước đang rất cần đến vòng tay của các bạn hữu trong khu vực và quốc tế. Là một người bạn và là người ủng hộ lịch sử kiên định của Li-băng, Tòa Thánh hôm nay thấy mình ở tuyến đầu của mặt trận huy động này nhằm ủng hộ sự ổn định tại Đất nước của những cây Tuyết tùng.

Thúc đẩy ổn định và hòa bình

Sự hiện diện của Đức Giáo hoàng tại Li-băng sẽ mang lại ảnh hưởng gì?

Sức mạnh của Tòa Thánh nằm ở trọng lượng luân lý, tầm ảnh hưởng trên trường quốc tế, và khả năng huy động các bạn bè vì lợi ích của Li-băng.

Ổn định Li-băng, cung cấp sự hỗ trợ và bảo vệ, đồng thời dẫn dắt đất nước đi theo con đường hòa bình tóm tắt các thách đố mà bạn bè của Li-băng, trong đó có Tòa Thánh, đã tự đặt ra cho chính mình.

Tất cả những điều này cần phải bao hàm việc vô hiệu hóa những ảnh hưởng độc hại đến từ bên ngoài biên giới, và tái thiết một nhà nước có khả năng hoàn thành trọn vẹn sứ mạng của mình: một nhà nước kiểm soát toàn bộ lãnh thổ và biên giới, nắm giữ sự độc quyền về vũ khí, cam kết thực hiện một chương trình cải cách sâu rộng và nghiêm túc, đồng thời nỗ lực phát triển một tầm nhìn mới cho vai trò khu vực, tầm ảnh hưởng văn hóa, kinh tế và vị thế của mình trên thế giới.

Trong bối cảnh này, chắc chắn là đầy bất ổn nhưng cũng đầy hy vọng về tương lai, người dân Li-băng nhìn thấy nơi Đức Thánh Cha, một con người của hòa bình và đối thoại, như là tác nhân xúc tác cho những nỗ lực này.

Để vượt qua khủng hoảng thành công, Li-băng cần khôi phục nền hòa bình nội bộ và từ đó gìn giữ những mối quan hệ hòa hảo giữa các thành phần khác nhau trong xã hội. Bằng việc đến với đất nước chúng tôi, Đức Thánh Cha đang nhắc nhở người dân Li-băng về việc cần phải thể hiện những gì liên kết họ và từ bỏ những điều chia rẽ họ. Chính ý tưởng về sự hài hòa giữa các cộng đồng là điều mà Đức Thánh Cha đến để ủng hộ.

Đức Lêô XIV đến không chỉ để bảo vệ cộng đồng Kitô giáo, vốn đặc biệt nhạy cảm với tình trạng bất ổn kéo dài, mà còn để cứu vớt một mô hình chung sống, dù không hoàn hảo như lịch sử gần đây cho thấy, nhưng vẫn được xem là tối ưu trong bối cảnh hiện tại.

Một đất nước giữa cơn khủng hoảng

Li-băng đang quằn quại trong một cuộc khủng hoảng kinh tế vô cùng nghiêm trọng. Giới tinh hoa và các thể chế của nước này thường bị chỉ trích vì thiếu khả năng trong việc cải cách đất nước. Đức Thánh Cha sẽ nhìn thấy Li-băng trong tình trạng như thế nào?

Đức Lêô XIV sẽ chứng kiến một đất nước đã kiệt quệ về kinh tế, một quốc gia đã phải gánh chịu cuộc khủng hoảng tài chính và ngân hàng chưa từng có, một đất nước đã trải qua thảm kịch vụ nổ cảng Beirut, đã chịu đựng chiến tranh, và dòng người tị nạn Syria ồ ạt đổ về... tại Li-băng, tất cả các vấn đề như đang chồng chất lên nhau.

Đối diện với những cuộc khủng hoảng đa tầng này, tổng thống và chính phủ hiện tại đã quyết định có một cái nhìn mới về một số vấn đề nhằm khôi phục chủ quyền của Li-băng. Để khôi phục một nhà nước xứng đáng với tên gọi của nó, vực dậy nền kinh tế và tầm ảnh hưởng văn hóa, chúng tôi phải phục hồi sinh lực và thẩm quyền của Li-băng.

Điều này đặc biệt liên quan đến việc giải giáp các lực lượng dân quân để bảo đảm sự độc quyền về an ninh và quốc phòng. Tôi tin rằng Đức Thánh Cha Lêô XIV nắm rõ các bước đang được thực hiện theo hướng này ở cấp cao nhất.

Ủng hộ các nỗ lực của chính phủ hiện tại

Liệu chuyến viếng thăm của Đức Thánh Cha Lêô XIV cũng là một dấu hiệu ủng hộ Tổng thống Joseph Aoun, người vừa đắc cử vào tháng Giêng vừa qua?

Tổng thống Joseph Aoun đã có cơ hội viếng thăm Vatican nhiều lần kể từ khi đắc cử. Cùng với các nhà lãnh đạo giáo hội tại Li-băng, ông đã mời Đức Thánh Cha đến thăm Li-băng. Qua việc nhận lời mời cách nhanh chóng, Tòa Thánh đã gửi đi thông điệp rằng họ ủng hộ các định hướng chính sách lớn hiện nay.

Vatican hoan nghênh mong muốn cải cách kinh tế, cuộc chiến chống tham nhũng, sự tôn trọng các quyền tự do cá nhân và tôn giáo, những nỗ lực nhằm đạt được sự cân bằng giữa các cộng đồng, cũng như mong muốn trao cho nhà nước sự độc quyền về vũ khí và an ninh của quốc gia.

Bạn bè của Li-băng, trong đó có Tòa Thánh, nhất trí ủng hộ những nỗ lực phối hợp này giúp đất nước thoát khỏi khủng hoảng thành công.

Liệu mong muốn của chính quyền tuyên bố về việc giành lại quyền kiểm soát vũ khí có ảnh hưởng đến sự an toàn của chuyến đi không?

Chúng tôi không có lo ngại gì về phương diện đó.

Những điểm dừng chân chính trong hành trình

Đức Giáo hoàng Lêô sẽ đến thăm hiện trường vụ nổ tại cảng Beirut. Theo ông, đây có phải là một điểm dừng chân cần thiết? Và ngài có thể gửi đi thông điệp gì từ nơi là hiện thân cho cuộc khủng hoảng của Li-băng?

Đức Thánh Cha chắc chắn sẽ đến thăm hiện trường vụ nổ để bày tỏ lòng tôn kính và cầu nguyện cho các nạn nhân, và ngài sẽ gặp gỡ gia đình của họ. Sự hiện diện của ngài tại nơi này, ngay cả khi ngài không có bài phát biểu công khai, sẽ là một thông điệp của tình liên đới đối với một cộng đồng dân cư bị tàn phá bởi thảm họa này. Chuyến thăm này cũng có thể được xem như một lời kêu gọi mạnh mẽ cho công lý và cần phải thực thi công lý.

Trong số các sự kiện được lên kế hoạch trong ba ngày tại Li-băng, ông nghĩ sự kiện nào sẽ đặc biệt quan trọng?

Cuộc gặp gỡ của Đức Thánh Cha Lêô XIV với giới trẻ Li-băng tại Tòa Thượng phụ Maronite ở Bkerké sẽ mang ý nghĩa vô cùng mạnh mẽ. Giới trẻ là lời hứa cho một tương lai tốt đẹp hơn của Li-băng; họ là sức sống, là sức mạnh của đất nước. Đức Thánh Cha sẽ gặp gỡ những người trẻ đang đau khổ nhưng quyết tâm ở lại và tái thiết quê hương.

Đức Thánh Cha cũng sẽ đến viếng mộ Thánh Charbel tại Tu viện Thánh Maroun ở Annaya. Ngài là một vị thánh rất quan trọng tại Li-băng, nhưng ảnh hưởng của ngài còn vượt xa hơn thế. Vì thế, chuyến thăm của Đức Giáo hoàng cũng sẽ là một cử chỉ hướng về cộng đồng Li-băng hải ngoại, vốn rất gắn bó với Thánh Charbel.

Cuối cùng, đó là chiều kích liên tôn của chuyến đi này. Một cuộc gặp gỡ đã được lên chương trình tại Beirut với đại diện của nhiều tôn giáo và giáo phái khác nhau. Điều này quan trọng bởi nó làm nổi bật thực tế rằng Li-băng là nơi của sự chung sống liên cộng đồng, và bản thân điều đó là một kho tàng của khu vực cần được gìn giữ bằng mọi giá.


[Nguồn: aleteia]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 23/11/2025]


Nicaea là nền tảng: Đức Giám mục Chính Thống giáo nói về chuyến tông du của Đức Lêô

Nicaea là nền tảng: Đức Giám mục Chính Thống giáo nói về chuyến tông du của Đức Lêô

Nicaea là nền tảng: Đức Giám mục Chính Thống giáo nói về chuyến tông du của Đức Lêô

Shutterstock


I.Media

22/11/25


Đức Tổng Giám mục Job Getcha của Thổ Nhĩ Kỳ, Giáo đô Pisidia, trao đổi với Aleteia về ý nghĩa chuyến tông du của Đức Thánh Cha và cách nhìn nhận của Chính Thống giáo về Đức Thánh Cha Lêô XIV.

Trong vài ngày tới, nhận lời mời của Tòa Thượng phụ Đại kết Constantinople, Đức Thánh Cha Lêô XIV sẽ tham dự lễ kỷ niệm Công đồng Nicaea, diễn ra bên Hồ İznik (Thổ Nhĩ Kỳ), với sự hiện diện của nhiều vị đại diện các Giáo hội Kitô giáo. Đức Tổng Giám mục Job Getcha, Giáo đô Pisidia, với tòa giám mục đặt tại Antalya (Thổ Nhĩ Kỳ), đã trao đổi với I.MEDIA về những thách đố của sự kiện đại kết trọng đại này. Vị giám mục Chính Thống giáo này đã tham dự Thượng Hội đồng về tính Hiệp hành được tổ chức tại Roma trong các năm 2023 và 2024. Ngài nhìn nhận những bước đi đầu tiên của Đức Thánh Cha Lêô XIV là sự tiếp nối công trình của Đức Thánh Cha Phanxicô, vị tiền nhiệm của ngài, nhưng với một phong cách thận trọng hơn.

Một sự kiện mang ý nghĩa đại kết

Trong chuyến đi này, xét dưới góc độ đại kết, điều gì đang được cân nhắc?

Việc cùng nhau kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea đã được lên kế hoạch từ lâu. Đức Thượng phụ Đại kết Bartholomew đã thông báo cho Đức Thánh Cha Phanxicô, và như chúng ta biết, ngài đã rất mong muốn được đến thăm Nicaea. Sự kiện này có ý nghĩa to lớn vì đây là lễ kỷ niệm công đồng đại kết đầu tiên.

Nicaea đã xác định những nền tảng của đức tin Kitô giáo. Đây là công đồng đầu tiên mà cả Chính Thống giáo và Công giáo cùng chia sẻ. Công đồng này cũng được nhìn nhận bởi các giáo hội phát sinh từ Cải cách. Ngày nay, để gia nhập Hội đồng các Giáo hội Thế giới, người ta phải đồng thuận với giáo lý của Kinh Tin Kính Nicaea.

Do đó, việc kỷ niệm Nicaea mang tính nền tảng: Đó là cơ hội để cùng nhau tái khẳng định đức tin chung của chúng ta, và là dấu hiệu cho thấy rằng chúng ta có thể tiến bước trên con đường dẫn đến sự hiệp nhất Kitô giáo.

Lễ kỷ niệm này sẽ diễn ra như thế nào tại Iznik?

Tại Iznik, trên vị trí của Nicaea, đại diện của các Giáo hội Kitô giáo sẽ quy tụ trước hồ nước, nơi nền móng của một vương cung thánh đường Kitô giáo cổ xưa được tìm thấy. Theo sử gia Eusebius thành Caesarea, công đồng đại kết đầu tiên được tổ chức trong cung điện hoàng gia, hiện nay cũng đang chìm dưới nước. Có khả năng vương cung thánh đường cổ này được xây dựng ít năm sau công đồng, hoặc gần cung điện hoặc ngay trên chính địa điểm diễn ra công đồng.

Trước hồ nước, điểm chính của buổi cầu nguyện chung sẽ là việc tất cả mọi người cùng đọc Kinh Tin Kính Nicaea. Ngày hôm sau, tại Istanbul, sẽ có một cuộc gặp gỡ huynh đệ trong phòng kín giữa những vị đại diện của các Giáo hội Kitô giáo.

Liệu các đại diện của Tòa Thượng phụ Moscow có hiện diện không?

Theo tôi biết thì không. Tòa Thượng phụ Moscow đã cắt đứt sự hiệp thông với Tòa Thượng phụ Đại kết và với Tòa Thượng phụ Alexandria. Tình trạng này đồng nghĩa với việc Moscow từ chối tham gia các sáng kiến do Tòa Thượng phụ Đại kết chủ trì.

Mối quan hệ thân tình giữa Đức Lêô XIV và Đức Thượng phụ Bartholomew

Trong chuyến tông du của Đức Lêô XIV, một tuyên bố chung với Đức Thượng phụ Bartholomew sẽ được công bố. Chúng ta có thể mong đợi điều gì từ mối tương quan mới này?

Đức Thượng phụ Đại kết đã từng gặp Đức Thánh Cha Lêô XIV tại Roma. Nhưng đây là chuyến viếng thăm chính thức đầu tiên của Đức Giáo hoàng đến Constantinople. Được đón tiếp ngài ngay trong năm đầu tiên của triều đại giáo hoàng là một niềm hãnh diện lớn.

Đức Lêô XIV đang tiếp nối bước đi của các vị tiền nhiệm. Kể từ thời Đức Phaolô VI, tất cả các vị giáo hoàng đều đã đến thăm Phanar, trụ sở của Tòa Thượng phụ Đại kết. Và tất cả đều ký tuyên bố chung. Lần này, tôi hình dung sẽ có lời mời gọi cùng nhau loan báo Đức Kitô cho thế giới, một lời nhắc đến hòa bình, bảo vệ môi trường và bảo vệ nhân vị.

Mối tương quan giữa Đức Phanxicô và Đức Bartholomew rất sâu sắc. Điều đó đã thay đổi mối quan hệ giữa Roma và Constantinople như thế nào?

Thật vậy, có một tình bạn sâu sắc giữa Đức Phanxicô và Đức Bartholomew. Các ngài cùng nhau thực hiện những dự án và gửi đi những thông điệp cho thế giới. Trong thông điệp nổi tiếng Laudato si', Đức Thánh Cha Phanxicô đã trực tiếp cảm ơn Đức Thượng phụ Đại kết vì những công trình của ngài trong các vấn đề sinh thái và tội nghịch lại công trình sáng tạo.

Giữa các ngài có một tình huynh đệ tự nhiên, hiển hiện rõ ràng trong mỗi cuộc gặp gỡ của hai vị. Điều này đã giúp các ngài thực hiện được các dự án lớn về sinh thái, hòa bình và phẩm giá con người. Tôi nghĩ rằng Đức Lêô XIV sẽ tiếp nối những bước đi của Đức Phanxicô và rộng mở với đối thoại thần học, để các Giáo hội của chúng ta có thể tiến triển trong sự hiểu biết lẫn nhau.

Những tiến triển khả thi trong đối thoại

Năm 2023, Đức Giáo hoàng người Argentina đã gây xôn xao trong thế giới Kitô giáo với tuyên bố Fiducia supplicans cho phép chúc lành cho các cặp đôi đồng tính trong một số trường hợp. Các Giáo hội Chính Thống giáo có mong đợi một hình thức xoa dịu nào đó từ vị kế nhiệm của ngài không?

Ngay sau khi Đức Giáo hoàng Lêô XIV được bầu chọn, chúng tôi đã nghe những lời đầu tiên của ngài dành cho hòa bình. Tôi tin rằng không có sự đứt gãy nào giữa ngài và Đức Phanxicô. Nhưng về phong cách, vị tân giáo hoàng có nền tảng về giáo luật. Tất cả các tuyên bố, bài giảng và sứ điệp của ngài đều thận trọng và rõ ràng. Ngài có một sự mạch lạc về thần học rất thu hút đối với Chính Thống giáo.

Liệu chuyến đi này có thể dẫn đến tiến triển trong cuộc đối thoại giữa các Giáo hội Kitô giáo, đặc biệt là về vấn đề thống nhất ngày lễ Phục Sinh chung không?

Chúng ta không nên mong đợi một quyết định về ngày lễ Phục Sinh. Đó không phải là mục đích của lễ kỷ niệm này, và các cơ quan thượng hội đồng của các giáo hội có khả năng thúc đẩy vấn đề này sẽ không nhóm họp. Nhưng có lẽ chủ đề này sẽ được thảo luận, và lễ kỷ niệm này sẽ khuyến khích đối thoại.

Người Kitô hữu tại Thổ Nhĩ Kỳ

Chuyến đi này có quan trọng trong việc nâng đỡ sự hiện diện của Kitô giáo tại Thổ Nhĩ Kỳ không?

Chắc chắn là có. Kể từ cuộc gặp gỡ giữa Đức Phaolô VI và Đức Thượng phụ Athenagoras, các Kitô hữu của Tòa Thượng phụ có một cảm thức thực sự về việc là anh em trong Đức Kitô với những người thuộc Giáo hội Công giáo.

Ngoài các cộng đoàn Kitô hữu, tôi tin rằng chuyến đi này khiến tất cả người dân Thổ Nhĩ Kỳ tự hào. Truyền thông đã nói về lễ kỷ niệm Nicaea và chuyến thăm của Đức Giáo hoàng trong vài tháng qua. Đây là một sự kiện lớn đối với xã hội Thổ Nhĩ Kỳ.

Tòa Thượng phụ Đại kết có mối tương quan như thế nào với chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ?

Tương quan rất ấm áp và thân tình. Đức Thượng phụ Đại kết thường xuyên được mời tham dự các sự kiện dân sự tại Ankara.

Đức Thượng phụ Bartholomew và Tổng thống Erdogan thường có cơ hội trao đổi quan điểm. Bầu khí rất tốt đẹp.

Thượng Hội đồng về Tính Hiệp hành

Ngài đã được mời tham dự Thượng Hội đồng về tính Hiệp hành tại Roma vào các năm 2023 và 2024. Ngài có suy nghĩ gì về điều này?

Tôi có những kỷ niệm đẹp về Thượng Hội đồng và những cuộc trao đổi với các giám mục, các nhà thần học và các đại biểu Công giáo từ khắp nơi trên thế giới hiện diện ở đó. Đó là một cơ hội phi thường để thảo luận với họ về những vấn đề đang tác động đến Giáo hội. Tôi cũng lưu giữ những kỷ niệm rất đẹp về các buổi gặp gỡ với các Giáo hội khách mời khác. Đó là một khoảnh khắc đại kết mạnh mẽ.

Tôi tin rằng đó là kinh nghiệm lý thú cho Giáo hội Công giáo. Có thể hiểu được rằng Giáo hội mong muốn thay đổi phong cách quản trị và điều hành để trở nên truyền giáo hơn. Chúng tôi cũng ghi nhận rằng Giáo hội đang mở ra với những vấn đề mà các xã hội ngày nay đang gặp phải, trong khi cố gắng kết nối lại với truyền thống quản trị cổ xưa hơn. Sự kiện này là một hình mẫu cho tất cả các Giáo hội Kitô giáo, mặc dù có nhiều hình thức đồng nghị (synodality) khác nhau trong thế giới Chính Thống giáo.


[Nguồn: aleteia]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 23/11/2025]