Toàn văn bài giảng của Đức Hồng y Re tại lễ an táng Đức Thánh Cha Phanxicô

Toàn văn bài giảng của Đức Hồng y Re tại lễ an táng Đức Thánh Cha Phanxicô

Antoine Mekary | ALETEIA

Aleteia

26/04/25

Chúng ta được nâng đỡ bởi đức tin vững vàng, đức tin ấy bảo đảm với chúng ta rằng cuộc sống con người không kết thúc trong nấm mộ, nhưng trong nhà của Cha …

Sau đây là bài giảng của Đức Hồng y Giovanni Re, trưởng Hồng y đoàn, tại lễ an táng Đức Thánh Cha Phanxicô.

_______________________________________

Tại Quảng trường Thánh Phêrô uy nghi này, nơi Đức Thánh Cha Phanxicô đã cử hành Thánh Lễ không biết bao nhiêu lần và chủ trì các cuộc gặp gỡ trọng đại trong suốt 12 năm qua, chúng ta quy tụ với tâm hồn sầu thương để cầu nguyện bên thi hài của ngài. Tuy nhiên, chúng ta được nâng đỡ bởi đức tin vững vàng, đức tin ấy bảo đảm với chúng ta rằng cuộc sống con người không kết thúc trong nấm mộ, nhưng trong nhà của Cha, trong đời sống hạnh phúc vô tận.

Thay mặt cho Hồng y đoàn, tôi xin chân thành cảm ơn sự hiện diện của tất cả các vị nơi đây. Với lòng xúc động sâu sắc, tôi xin gửi lời chào trân trọng và lời cảm ơn chân thành đến các vị Nguyên thủ quốc gia, các Vị Đứng đầu các Chính phủ và các Phái đoàn đến từ nhiều quốc gia để bày tỏ tình cảm, sự tôn kính và lòng kính trọng đối với Đức Thánh Cha quá cố của chúng tôi.

Sự tuôn trào tình cảm mà chúng ta chứng kiến ​​trong những ngày vừa qua sau khi ngài từ giã cõi thế để bước vào sự sống đời đời cho chúng ta thấy triều đại giáo hoàng của Đức Thánh Cha Phanxicô đã chạm đến tâm trí và tâm hồn cách sâu sắc biết nhường nào.

Hình ảnh cuối cùng chúng ta có về ngài, và sẽ còn khắc sâu trong tâm trí chúng ta, là vào Chúa Nhật vừa qua, Chúa Nhật Phục Sinh, khi Đức Thánh Cha Phanxicô, mặc dù có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, vẫn muốn ban phép lành cho chúng ta từ ban công của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô. Sau đó, ngài xuống Quảng trường này để chào thăm đông đảo tín hữu tham dự Thánh lễ Phục sinh trong khi ngài ngồi trên chiếc xe mui trần của Giáo hoàng.

Giờ đây, với lời cầu nguyện, chúng ta phó dâng linh hồn Đức Thánh Cha kính yêu của chúng ta cho Chúa, xin Chúa ban cho ngài hạnh phúc muôn đời trong ánh nhìn rạng ngời và vinh quang của tình yêu bao la của Người.

Chúng ta được soi sáng và hướng dẫn bởi đoạn Tin Mừng, trong đó chính tiếng của Chúa Kitô vang lên, hỏi vị Tông đồ trưởng: “Này anh Simon, anh có mến Thầy không?” Thánh Phêrô đáp lại cách nhanh chóng và chân thành: “Thưa Thầy có, Thầy biết con yêu mến Thầy” Khi ấy, Chúa Giêsu trao cho ông sứ mệnh cao cả: “Hãy chăm sóc chiên của Thầy”. Đây sẽ là sứ vụ liên tục của Thánh Phêrô và các đấng kế vị ngài, một sự phục vụ yêu thương theo bước chân của Chúa Kitô, là Thầy và là Chúa của chúng ta, Đấng “đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ, và hiến mạng sống làm giá chuộc muôn người” (Mc 10:45).

Dù yếu đuối và đau đớn trong những ngày cuối đời, Đức Thánh Cha Phanxicô vẫn chọn bước đi trên con đường tự hiến này cho đến ngày cuối cùng của cuộc đời dương thế. Ngài đã đi theo dấu chân của Chúa, Đấng Chăn chiên Nhân lành, Đấng yêu thương đoàn chiên của mình đến mức hiến dâng mạng sống vì chúng. Và ngài đã làm như vậy với sức mạnh và sự thanh thản, gần gũi với đoàn chiên, Giáo hội của Chúa, ghi khắc trong lòng lời của Chúa Giêsu được Thánh Tông đồ Phaolô nhắc lại: “Cho thì có phúc hơn là nhận” (Cv 20:35).

Khi Đức Hồng y Bergoglio được Mật nghị bầu chọn vào ngày 13 tháng 3 năm 2013 để kế nhiệm Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI, ngài đã có nhiều năm kinh nghiệm sống đời tu trì của Dòng Tên và trên hết, ngài đã được vun đắp thêm kinh nghiệm qua hai mươi mốt năm mục vụ tại Tổng giáo phận Buenos Aires, trước tiên với tư cách là Giám mục Phụ tá, sau đó là Giám mục Phó và trên hết là Tổng giám mục.

Quyết định chọn tước hiệu Phanxicô ngay lập tức cho thấy đường hướng và phong cách mục vụ mà ngài muốn xây dựng cho triều đại giáo hoàng của mình, tìm nguồn cảm hứng từ tinh thần của Thánh Phanxicô Assisi.

Ngài vẫn giữ tính cách và phong cách lãnh đạo mục vụ của mình, và qua tính cách kiên quyết của mình, ngài ngay lập tức để lại dấu ấn trong việc quản lý Giáo hội. Ngài đã thiết lập mối liên hệ trực tiếp với các cá nhân và dân tộc, mong muốn gần gũi với mọi người, đặc biệt chú ý đến những người đang gặp khó khăn, cho đi không giới hạn, nhất là những người bị gạt ra bên lề, những người bé mọn nhất giữa chúng ta. Ngài là một Giáo hoàng giữa mọi người, với trái tim rộng mở đối với mọi người. Ngài cũng là một Giáo hoàng chú ý đến các dấu chỉ của thời đại và những gì Chúa Thánh Thần đang thức tỉnh trong Giáo hội.

Với cách dùng từ và ngôn ngữ đặc trưng, ​​giàu hình ảnh và phép ẩn dụ, ngài luôn tìm cách làm sáng tỏ các vấn đề của thời đại chúng ta bằng sự khôn ngoan của Tin mừng. Ngài đã làm việc đó bằng cách đưa ra câu trả lời được hướng dẫn bởi ánh sáng đức tin và khuyến khích chúng ta sống như những Kitô hữu giữa các thách đố và mâu thuẫn trong những năm gần đây, mà ngài thích mô tả là một “sự thay đổi của thời đại”.

Ngài có sự tự nhiên và cách xưng hô thân mật với mọi người, kể cả những người xa rời Giáo hội.

Giàu tình người ấm áp và nhạy cảm sâu sắc với những thách thức của ngày nay, Đức Thánh Cha Phanxicô đã thực sự chia sẻ những lo âu, đau khổ và hy vọng của thời đại toàn cầu hóa này. Ngài đã hiến dâng chính bản thân bằng cách an ủi và khích lệ chúng ta bằng một thông điệp có khả năng chạm đến trái tim mọi người một cách trực tiếp và ngay lập tức.

Sức cuốn hút trong cách chào đón và lắng nghe của ngài, kết hợp với cách ứng xử hợp với những nhạy cảm của thời đại, đã chạm đến tâm hồn và tìm cách đánh thức lại lương tâm đạo đức và tinh thần. Loan báo Tin mừng là nguyên tắc định hướng trong triều đại giáo hoàng của ngài. Với tầm nhìn truyền giáo rõ ràng, ngài đã loan báo niềm vui của Tin mừng, đó cũng chính là tiêu đề của Tông huấn đầu tiên của ngài, Evangelii gaudium. Đó là niềm vui tràn ngập tâm hồi tất cả những ai tín thác nơi Thiên Chúa với lòng cậy trông và hy vọng.

Kim chỉ nam cho sứ mệnh của ngài còn là niềm xác tín rằng Giáo hội là ngôi nhà cho tất cả mọi người, một ngôi nhà luôn mở rộng cửa. Ngài thường dùng hình ảnh Giáo hội như một “bệnh viện dã chiến” sau một trận chiến, nơi có nhiều người bị thương; một Giáo hội quyết tâm chăm sóc các vấn đề của con người và những nỗi âu lo lớn lao đang giằng xé thế giới đương đại; một Giáo hội biết cúi mình xuống trước mọi người, bất kể niềm tin hay tình trạng của họ, và chữa lành những vết thương của họ.

Những cử chỉ và lời kêu gọi của ngài bênh vực người tị nạn và người di tản thì không sao kể hết. Sự kiên trì của ngài trong việc dấn thân cho người nghèo là liên tục không ngừng.

Thật đáng chú ý khi chuyến tông du đầu tiên của Đức Thánh Cha Phanxicô là đến Lampedusa, hòn đảo biểu tượng cho thảm kịch di cư, với hàng ngàn người thiệt mạng trên biển. Cũng trong tinh thần đó là chuyến đi của ngài đến Lesbos, cùng với Đức Thượng phụ Đại kết và Đức Tổng giám mục Athens, cũng như việc cử hành Thánh lễ tại biên giới giữa Mexico và Hoa Kỳ trong chuyến đi của ngài đến Mexico.

Trong số 47 chuyến Tông du vất vả của ngài, chuyến đi đến Iraq vào năm 2021, bất chấp mọi hiểm nguy, sẽ mãi được ghi nhớ cách đặc biệt. Chuyến Tông du khó khăn ấy trở thành liều thuốc xoa dịu vết thương hở của người dân Iraq, những người đã phải chịu đựng quá nhiều từ những hành động vô nhân của ISIS. Đó cũng là chuyến đi quan trọng cho việc đối thoại liên tôn, một chiều kích quan trọng khác trong công cuộc mục vụ của ngài. Với Chuyến Tông du năm 2024 đến bốn quốc gia ở Châu Á-Châu Đại Dương, Đức Thánh Cha đã đặt chân đến “vùng ngoại vi xa xôi nhất của thế giới”.

Đức Thánh Cha Phanxicô luôn đặt Tin Mừng của lòng thương xót vào trung tâm, không ngừng nhấn mạnh rằng Thiên Chúa không bao giờ mệt mỏi trong việc tha thứ cho chúng ta. Ngài luôn tha thứ, bất chấp hoàn cảnh của người xin tha thứ và trở lại nẻo chính đường ngay.

Ngài kêu gọi tổ chức Năm Thánh Lòng Thương xót ngoại thường để nhấn mạnh rằng lòng thương xót là “trái tim của Tin Mừng”.

Lòng thương xót và niềm vui của Tin Mừng là hai từ khóa đối với Đức Giáo hoàng Phanxicô.

Đối nghịch lại với điều mà ngài gọi là “văn hóa loại trừ”, ngài nói về văn hóa gặp gỡ và liên đới. Chủ đề về tình huynh đệ đã xuyên suốt toàn bộ triều đại giáo hoàng của ngài với những âm vang sống động. Trong Thông điệp Fratelli tutti, ngài mong muốn khơi dậy khát vọng trên toàn thế giới về tình huynh đệ, bởi vì tất cả chúng ta đều là con của cùng một Cha trên trời. Ngài thường nhắc nhở chúng ta một cách mạnh mẽ rằng tất cả chúng ta đều thuộc về cùng một gia đình nhân loại.

Năm 2019, trong chuyến tông du đến Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ký Văn kiện về Tình huynh đệ nhân loại vì Hòa bình thế giới và sự Chung sống, nhắc nhở về tình phụ tử chung của Thiên Chúa. Khi ngỏ lời với mọi người trên toàn thế giới qua Thông điệp Laudato si’, ngài đã nhấn mạnh đến bổn phận và trách nhiệm chung của chúng ta đối với ngôi nhà chung, ngài khẳng định, “Không ai được cứu một mình”.

Trước những cuộc chiến tranh khốc liệt trong những năm gần đây, với bao nỗi kinh hoàng vô nhân và không biết bao cái chết và sự tàn phá, Đức Thánh Cha Phanxicô không ngừng lên tiếng cầu xin hòa bình và kêu gọi lý trí và đàm phán trung thực để tìm ra các giải pháp khả thi. Ngài nói rằng chiến tranh dẫn đến cái chết của con người và sự tàn phá nhà cửa, bệnh viện và trường học. Chiến tranh luôn để lại một thế giới tồi tệ hơn trước: đó luôn là một thất bại đau thương và bi thảm cho tất cả mọi người.

“Xây dựng những cây cầu, đừng dựng lên những bức tường” là lời kêu gọi mà ngài đã nhắc đi nhắc lại nhiều lần, và việc phục vụ đức tin của ngài với tư cách là Người kế vị Thánh Phêrô luôn gắn liền với việc phục vụ nhân loại trong mọi chiều kích.

Hiệp nhất trong tinh thần với toàn thể Kitô giáo, chúng ta hiện diện đông đảo ở đây để cầu nguyện cho Đức Thánh Cha Phanxicô, xin Thiên Chúa đón nhận ngài vào trong tình yêu vô biên của Người.

Đức Thánh Cha Phanxicô thường kết thúc các bài diễn từ và các cuộc họp của mình bằng câu nói: “Xin đừng quên cầu nguyện cho tôi”.

Kính thưa Đức Thánh Cha Phanxicô, giờ đây chúng con xin ngài cầu nguyện cho chúng con. Xin ngài từ Thiên đàng chúc lành cho Giáo Hội, chúc lành cho Rome và chúc lành cho toàn thế giới, như ngài đã làm vào Chúa Nhật vừa qua từ ban công của Vương cung thánh đường này, trong cái ôm cuối cùng dành cho toàn thể dân Thiên Chúa, cũng như ôm lấy toàn thể nhân loại đang tìm kiếm chân lý với tâm hồn chân thành và giơ cao ngọn đuốc hy vọng.

[Nguồn: aleteia]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 27/4/2025]