Đức Thánh Cha Lêô cử hành Thánh lễ tại Nhà thờ Chánh tòa, ca ngợi lòng kiên nhẫn
Antoine Mekary | ALETEIA
09/11/25
Đức Thánh Cha nói về vai trò của công việc cẩn trọng trong đời sống thiêng liêng của chúng ta — “không hấp tấp mà cũng không hời hợt.”
Đức Thánh Cha Lêô nói rằng việc cử hành Thánh lễ trong một Vương cung Thánh đường gần 2.000 năm tuổi có thể mang lại cảm giác “không an tâm” trong ngày Lễ Cung hiến Đền thờ Thánh Gioan Latêranô này. Ngài nói: “Nếu những người xây dựng đào không đủ sâu để tìm được một nền móng vững chắc cho công trình xây dựng, thì toàn bộ tòa nhà đã sụp đổ từ lâu hoặc có nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào, và đặt chúng ta vào hoàn cảnh nguy hiểm rất lớn. Tuy nhiên, thật may mắn, những người đi trước chúng ta đã đặt nền móng vững chắc cho Nhà thờ Chánh tòa của chúng ta, đã đào sâu với bao công sức trước khi dựng lên những bức tường đón chào chúng ta, và điều đó khiến chúng ta cảm thấy an tâm.”
Và Đức Thánh Cha nói về vai trò của công việc cẩn trọng trong đời sống thiêng liêng của chúng ta — “không hấp tấp mà cũng không hời hợt.”
Là những người thợ trong Giáo hội sống động, chúng ta cũng phải biết đào sâu trong chính mình và xung quanh mình trước khi có thể xây dựng những công trình ấn tượng. Chúng ta phải loại bỏ mọi loại vật liệu không ổn định cản trở chúng ta chạm đến tảng đá vững chắc là Đức Kitô.
Thánh lễ này đã cho Đức Giám mục Roma cơ hội viếng nhà thờ chánh tòa “của ngài” lần thứ ba trong triều đại giáo hoàng, sau Thánh lễ nhậm chức ngày 25 tháng Năm, và Phụng vụ Lời Chúa được cử hành vào ngày 19 tháng Chín cho đại hội giáo phận.
Sau đây là toàn văn bài giảng của ngài:
Anh chị em thân mến,
Hôm nay chúng ta cử hành Lễ Cung hiến Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô, diễn ra vào thế kỷ thứ tư dưới triều đại của Đức Giáo hoàng Sylvester I. Vương cung Thánh đường này, Nhà thờ Chánh tòa của Roma, được xây dựng theo lệnh của Hoàng đế Constantinus, sau khi ông cho người Kitô hữu quyền tự do tuyên xưng đức tin và thực hành tôn giáo vào năm 313.
Tại sao chúng ta vẫn cử hành kỷ niệm biến cố này cho đến ngày nay? Chắc chắn là để hồi tưởng lại, với niềm hân hoan và lòng tri ân, một biến cố lịch sử có tầm quan trọng lớn lao đối với đời sống Giáo hội, nhưng đây không phải là lý do duy nhất. Thực ra, Vương cung Thánh đường này, “Mẹ của mọi Giáo hội”, còn vượt xa hơn cả một đài tưởng niệm hay một ký ức lịch sử. Đây là “một dấu chỉ của Giáo hội sống động, được xây dựng bằng những viên đá được chọn lựa và quý giá trong Đức Giêsu Kitô, viên đá góc tường (x. 1 Pr 2:4-5)” (Hội đồng Giám mục Ý, Nghi thức Làm phép Dầu và Cung hiến Nhà thờ và Bàn thờ, Dẫn nhập). Chính vì vậy, Đền thờ này nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta cũng là “những viên đá sống động nơi trần gian này… xây dựng nên” một đền thờ thiêng liêng (Hiến chế Tín lý về Giáo hội Lumen Gentium, 6). Vì lý do đó, như Thánh Phaolô VI đã lưu ý, cộng đoàn Kitô hữu tiên khởi đã sớm bắt đầu áp dụng “danh xưng Giáo hội, có nghĩa là cộng đoàn các tín hữu, cho đền thờ nơi họ quy tụ” (Kinh Truyền tin, ngày 9 tháng 11 năm 1969). Chính cộng đoàn Hội Thánh, “Giáo hội, xã hội của các tín hữu, [là] điều mang lại cho Đền Thánh Gioan Latêranô kết cấu bên ngoài vững chắc và nổi bật nhất” (sđd.). Vì vậy, khi chiêm ngưỡng công trình kiến trúc này, chúng ta hãy suy ngẫm về ý nghĩa của việc là Giáo hội dưới ánh sáng của các bài đọc hôm nay.
Trước hết, chúng ta hãy xét đến nền móng của đền thờ. Tầm quan trọng của chúng là hiển nhiên và thậm chí có phần đáng lo. Nếu những người xây dựng đào không đủ sâu để tìm được một nền móng vững chắc cho công trình xây dựng, thì toàn bộ tòa nhà đã sụp đổ từ lâu hoặc có nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào, và đặt chúng ta vào hoàn cảnh nguy hiểm rất lớn. Tuy nhiên, thật may mắn, những người đi trước chúng ta đã đặt nền móng vững chắc cho Nhà thờ Chánh tòa của chúng ta, đã đào sâu với bao công sức trước khi dựng lên những bức tường đón chào chúng ta, và điều đó khiến chúng ta cảm thấy an tâm.
Đây là một căn nguyên để suy ngẫm. Là những người thợ trong Giáo hội sống động, chúng ta trước hết cũng phải biết đào sâu trong chính mình và xung quanh mình trước khi có thể xây dựng những công trình ấn tượng. Chúng ta phải loại bỏ mọi loại vật liệu không ổn định cản trở chúng ta chạm đến tảng đá vững chắc là Đức Kitô (x. Mt 7:24-27). Đây chính là điều mà Thánh Phaolô nói đến trong bài đọc hai khi ngài nói rằng “Vì không ai có thể đặt nền móng nào khác ngoài nền móng đã đặt sẵn là Đức Giêsu Kitô” (1 Cr 3:11). Điều này có nghĩa là phải luôn trở về với Chúa Giêsu và Tin Mừng của Ngài, và vâng phục hoạt động của Chúa Thánh Thần. Nếu không, chúng ta có nguy cơ xây dựng một công trình với những cấu trúc quá nặng nề mà nền móng lại quá yếu không đủ sức chịu đựng.
Anh chị em thân mến, khi chúng ta chuyên tâm lao động phục vụ Nước Thiên Chúa, chúng ta đừng hấp tấp mà cũng đừng hời hợt. Chúng ta hãy biết đào sâu, không bị cản trở bởi các tiêu chuẩn thế gian, vốn rất thường đòi hỏi kết quả tức thời và xem nhẹ sự khôn ngoan của việc chờ đợi. Lịch sử ngàn năm của Giáo hội dạy chúng ta rằng với sự trợ giúp của Thiên Chúa, một cộng đoàn đức tin đích thực chỉ có thể được xây dựng bằng sự khiêm nhường và đức kiên nhẫn. Một cộng đoàn như thế có khả năng lan tỏa bác ái, thúc đẩy sứ vụ, rao giảng, cử hành và phục vụ Huấn quyền Tông truyền mà Đền thờ này là ngôi vị đầu tiên (x. Kinh Truyền tin, ngày 9 tháng 11 năm 1969).
Khung cảnh được trình bày cho chúng ta trong Tin Mừng hôm nay (Lc 19:1-10) minh họa rõ nét về vấn đề này: ông Da-kêu, một người giàu có và quyền thế, cảm nhận được thúc đẩy để gặp Chúa Giêsu. Tuy nhiên, ông nhận ra mình quá lùn không thể nhìn thấy Người nên quyết định trèo lên một cây. Đây là một cử chỉ bất thường và không phù hợp đối với một người có địa vị như ông, vốn đã quen với việc muốn gì được nấy tại nơi thu thuế như thể đó là cái quyền của ông ta.
Nhưng lần này, con đường dài hơn và việc trèo lên cành cây có nghĩa là Da-kêu nhận ra những giới hạn của bản thân và vượt qua những rào cản của lòng kiêu hãnh. Nhờ đó, ông đã có thể gặp Chúa Giêsu, Đấng nói với ông: “Hôm nay tôi phải ở lại nhà ông” (c. 5). Cuộc gặp gỡ đó đã đánh dấu khởi đầu một đời sống mới cho ông Da-kêu (x. c. 8).
Khi Chúa Giêsu mời gọi chúng ta tham gia vào kế hoạch vĩ đại của Thiên Chúa, Người biến đổi chúng ta bằng cách khéo léo định hình chúng ta theo kế hoạch cứu độ của Người. Trong những năm gần đây, hình ảnh “công trường xây dựng” thường được sử dụng để mô tả hành trình giáo hội của chúng ta. Đó là một hình ảnh đẹp nói lên hoạt động, tính sáng tạo và sự tận tụy, cũng như cả những công việc vất vả và đôi khi là những vấn đề phức tạp cần giải quyết. Nó cho thấy những nỗ lực cụ thể, hữu hình của các cộng đoàn của chúng ta lớn lên mỗi ngày, chia sẻ các đặc sủng dưới sự hướng dẫn của các mục tử.
Đặc biệt, Giáo hội Roma là chứng nhân cho điều này trong giai đoạn thực hiện hiện tại của Thượng hội đồng. Những gì đã được hình thành qua nhiều năm làm việc, giờ đây cần được thử nghiệm và đánh giá “trên thực địa”. Nó bao hàm một hành trình ngược dốc, nhưng chúng ta không nản lòng. Thay vào đó, chúng ta phải tiếp tục với sự tự tin trong những nỗ lực của mình để cùng nhau lớn lên.
Việc xây dựng tòa nhà tráng lệ mà chúng ta đang ở đây cũng đã phải trải qua những thời điểm khó khăn, trì hoãn và thay đổi so với thiết kế ban đầu. Tuy nhiên, nhờ sự bền chí của những người đi trước chúng ta, giờ đây chúng ta có thể quy tụ trong nơi tuyệt mỹ này. Ở Roma, điều thiện hảo lớn lao đang phát triển nhờ những nỗ lực của nhiều người. Chúng ta đừng để sự mệt mỏi ngăn cản chúng ta không nhận ra và tôn vinh điều thiện hảo ấy, để chúng ta có thể nuôi dưỡng và đổi mới lòng nhiệt thành của mình. Bởi lẽ, chính qua đức ái thể hiện bằng hành động mà dung mạo Giáo hội của chúng ta được định hình, làm cho mọi người ngày càng nhận ra rõ ràng hơn rằng Giáo hội là một “người mẹ”, “mẹ của mọi Giáo hội”, hay thậm chí là “mẹ yêu”, như Thánh Gioan Phaolô II sử dụng khi nói chuyện với thiếu nhi trong ngày lễ này (x. Diễn từ Lễ Cung hiến Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Latêranô, ngày 9 tháng 11 năm 1986).
Sau cùng, tôi muốn đề cập đến một khía cạnh thiết yếu trong sứ mạng của Nhà thờ Chánh tòa: đó là phụng vụ. Phụng vụ là “tột đỉnh mà hoạt động của Giáo hội hướng tới… là nguồn mạch tuôn trào mọi sức mạnh của Giáo hội” (Hiến chế về Phụng vụ Thánh Sacrosanctum Concilium, 10). Trong phụng vụ, chúng ta tìm thấy những chủ đề mà chúng ta đã nói: chúng ta được xây dựng nên như đền thờ của Thiên Chúa, là nơi Người ngự trị trong Thần Khí và chúng ta nhận được sức mạnh để rao giảng Đức Kitô cho thế giới (x. sđd., 2). Vì vậy, việc chăm lo phụng vụ, đặc biệt là tại Tòa của Thánh Phêrô này, phải đạt mẫu mực để là tấm gương cho toàn thể dân Chúa. Nó phải tuân thủ các quy tắc đã được thiết lập, phải chú ý đến những cảm quan khác nhau của người tham dự, đồng thời trung thành với nguyên tắc hội nhập văn hóa khôn ngoan (x. sđd., 37-38).
Đồng thời, Phụng vụ phải trung thành với sự trang nghiêm, giản dị đặc trưng của truyền thống Roma, là đặc điểm có thể mang lại nhiều ích lợi cho linh hồn của những người tích cực tham gia (x. sđd., 14). Cần phải chăm sóc để bảo đảm rằng vẻ đẹp đơn sơ của các nghi thức diễn tả giá trị của việc thờ phượng cho sự phát triển hài hòa của trọn vẹn Thân thể Chúa. Như Thánh Augustinô đã nói: “vẻ đẹp chẳng là gì khác ngoài tình yêu, và tình yêu chính là sự sống” (Bài giảng 365, 1). Chân lý này được thể hiện một cách tuyệt vời trong phụng vụ, và tôi hy vọng rằng những ai đến gần bàn thờ của Nhà thờ Chánh tòa Roma sẽ ra về được đổ đầy ân sủng mà Chúa muốn tuôn đổ xuống trên thế giới (x. Êd 47:1-2, 8-9, 12).
[Nguồn: aleteia]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 10/11/2025]
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét