Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã cứu Lễ Giáng sinh ở Cuba như thế nào

Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã cứu Lễ Giáng sinh ở Cuba như thế nào

POOL | AFP

J-P Mauro

24/12/21

Chuyến thăm đầu tiên trong lịch sử của Giáo hoàng tới Cuba là động lực thúc đẩy việc chấm dứt lệnh cấm Lễ Giáng sinh của quốc gia cộng sản.

Từ bộ phim How the Grinch Stole Christmas đến Miracle on 34th Street, không thiếu những bộ phim và truyền thông nói về việc “cứu” Giáng sinh. Nó mang một khuôn mẫu khá tiêu chuẩn; một điều gì đó xảy ra về mặt xã hội hoặc môi trường có nguy cơ đe dọa cho các ngày lễ, và các nhân vật cần tìm cách khôi phục kỳ nghỉ trước khi quá muộn. Có một câu chuyện thú vị hơn – một câu chuyện có thật về việc cứu Lễ Giáng sinh – và người hùng khi đó là Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II.

Lễ Giáng sinh bị cấm

Câu chuyện bắt đầu vào năm 1959, khi ông Fidel Castro lên nắm quyền Thủ tướng Cuba, đánh dấu sự trỗi dậy của chủ nghĩa cộng sản ở quốc đảo này. ChurchPop giải thích rằng chế độ cộng sản đã dành cả thập kỷ sau đó để vươn những chiếc tua của nó đến mọi khía cạnh của xã hội, bao gồm cả chủ nghĩa vô thần do nhà nước ra lệnh. Đến năm 1965, đất nước hoàn toàn được quản lý bởi đảng cộng sản, và đến năm 1969, lễ Giáng sinh bị cấm.

Lệnh cấm này không bùng lên cách chớp nhoáng như chúng ta đã trải qua trong đại dịch năm 2020, mà là một chính sách chính trị lâu dài. Những thế hệ trẻ em lớn lên không một chút ý niệm về ý nghĩa mùa Giáng sinh là gì, chứ đừng nói đến chuyến viếng thăm của Ba Vua, vì lệnh cấm Giáng sinh đã được duy trì trong thời gian gần 30 năm.

Ông Castro thậm chí không nghĩ đến việc khôi phục kỳ nghỉ cho đến năm 1998, khi Đức Gioan Phaolô II chuẩn bị thực hiện chuyến thăm lịch sử đầu tiên của Giáo hoàng tới Cuba. Vatican Insider phỏng vấn ông Joaquín Navarro-Valls, phát ngôn nhân của Đức Gioan Phaolô II, ông nhớ lại các cuộc trò chuyện của ông với ông Castro khi chuyến thăm của đức giáo hoàng cận kề. Ông mô tả một cuộc điện thoại kéo dài sáu giờ, trong đó ông Castro bày tỏ sự cuốn hút đối với giáo hoàng qua những câu hỏi liên tục về con người của đức Karol Wojtyla.

“Tôi cảm thấy ông ta muốn tìm hiểu sâu hơn.” Ông Navarro-Valls nhớ lại, “Tôi nói với ông ấy: ‘Thưa ngài Chủ tịch, tôi ghen tị với ngài.” “Tại sao?” “Vì giáo hoàng cầu nguyện cho ngài mỗi ngày, Giáo hoàng cầu nguyện rằng một người với học vấn như ngài có thể một lần nữa tìm thấy con đường của Chúa.”

Đàm phán

Khi cả hai đã tạo được mối quan hệ tốt, ông Navarro-Valls dần dần mở rộng chủ đề bằng cách gợi ý rằng Cuba cần có một cách để gây bất ngờ cho thế giới. Khi Castro đồng ý thì ông Navarro-Valls liền bắn phát súng quyết định, đặt vấn đề rằng liệu Lễ Giáng sinh có thể được tổ chức như một ngày lễ nghỉ quốc gia của Cuba lần đầu tiên kể từ khi cuộc cách mạng bắt đầu hay không. Ông Castro ban đầu do dự:

“Ông ta nói sẽ rất khó khăn vì Giáng sinh rơi vào đúng giữa mùa thu hoạch mía. Tôi liền trả lời: “Nhưng Đức Thánh Cha mong muốn có thể công khai cảm ơn ngài về cử chỉ này khi giáo hoàng hạ cánh xuống Havana.”

Đây là một đề nghị khá hấp dẫn. Sự công nhận của công chúng đối với một trong những vị lãnh đạo thế giới có trách nhiệm lớn nhất trong việc phá đổ Bức tường Berlin, một biểu tượng của chủ nghĩa cộng sản, không hề có chút đùa cợt. Sau cuộc thảo luận dài khác với ông Navarro-Valls, Castro cuối cùng đã đồng ý và gỡ bỏ lệnh cấm Lễ Giáng sinh.

Tuy nhiên, ông Castro cảnh báo người phát ngôn của Vatican rằng lệnh cấm có thể được ban hành lại vào năm sau. Ông Navarro-Valls mừng run lên vì đã đem Giáng sinh trở lại Cuba sau gần ba thập kỷ, đã không cường điệu:

“Tất cả những gì tôi nói là: ‘Tuyệt vời, giáo hoàng sẽ biết ơn ngài vì điều này. Và đối với năm tới, chúng ta sẽ thấy.’ Như chúng ta đã biết, cho đến nay Giáng sinh vẫn được tổ chức như một ngày lễ ở Cuba.”

Chuyến thăm của Giáo hoàng

Chuyến thăm của Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II đến Cuba tiếp tục là một thành công lớn, đã thu hút hàng ngàn người đến nghe giáo hoàng phát biểu. Ông Castro cũng có một cuộc gặp gỡ với vị thánh giáo hoàng sau những cánh cửa đóng kín. Trong khi chúng tôi không được biết về bí mật cuộc trò chuyện, cả hai vị được cho là đã nở nụ cười khi rời đi. Khi Đức Gioan Phaolô II chuẩn bị rời đi, ông Castro bày tỏ sự xúc động về chuyến thăm, ông nói:

“Cảm ơn ngài vì tất cả những gì ngài đã nói, ngay cả với những lời mà tôi có thể đã không thích,” ông Castro nói với Thánh Gioan Phaolô II.

Quý vị đọc toàn văn phỏng vấn tại Vatican Insider.

[Nguồn: aleteia]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 26/12/2021]