Năm Thánh các Tù nhân. Đức Thánh Cha Lêô XIV kêu gọi niềm hy vọng trong các nhà tù: “Không một ai phải hư mất! Mọi người được cứu độ!”

Đức Thánh Cha Lêô XIV kêu gọi niềm hy vọng trong các nhà tù: “Không một ai bị hư mất! Mọi người được cứu độ!”

Năm Thánh các Tù nhân

Trong Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô ngập tràn cảm xúc và tính biểu tượng, Đức Thánh Cha Lêô XIV chủ sự Thánh Lễ Chúa Nhật nhân dịp Năm Thánh của các Tù nhân, một sự kiện trọng tâm của Năm Thánh 2025, quy tụ hàng ngàn phạm nhân, gia đình của họ, và nhân viên trại giam. Trước khoảng 6.000 tù nhân đến từ các nhà tù khác nhau, Đức Thánh Cha đã công bố một bài giảng thấm đẫm lòng thương xót, kêu gọi hoán cải, tái hòa nhập, và xây dựng một “nền văn minh tình thương”, ngay cả trong các bức tường nhà tù.

Chúa Nhật thứ ba Mùa Vọng, được gọi là “Gaudete” (Hãy vui lên) với lời mời gọi niềm hân hoan, là bối cảnh hoàn hảo cho Năm Thánh Hy vọng dành cho thế giới nhà tù. Đức Lêô XIV nhắc lại lời của Đức Thánh Cha Phanxicô khi ngài mở Cửa Thánh tại nhà tù Rebibbia vào năm 2024, mời gọi mọi người bám chặt vào “mỏ neo của niềm hy vọng” và “mở rộng cánh cửa tâm hồn” của mình.

Trong bài giảng của mình, Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng “nhà tù là một môi trường khó khăn” nơi ngay cả những ý định tốt nhất cũng gặp trở ngại, tuy nhiên ngài khẳng định đừng nản lòng: “Chúng ta phải đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã; không một con người nào bị định nghĩa trọn vẹn bởi những gì họ đã làm, và công lý luôn là một tiến trình đền bù và hòa giải.” Ngài làm nổi bật cách mà những “đóa hoa tuyệt vời” của lòng thương xót, sự tha thứ và nhân tính vẫn có thể nở rộ, ngay cả trong những điều kiện bất lợi.

Đức Lêô XIV nhắc lại mong muốn của Đức Phanxicô về việc ban ân xá và các chương trình tái hòa nhập trong Năm Thánh, đồng thời bày tỏ hy vọng nhiều quốc gia sẽ thực hiện lời hứa này, và nhắc lại nguồn gốc Kinh Thánh của Năm Thánh như là thời điểm để “bắt đầu lại.” Trích dẫn Tin Mừng về Gioan Tẩy Giả và lời của tiên tri Isaia, ngài nhấn mạnh rằng Thiên Chúa muốn “không một ai bị hư mất” và “mọi người được cứu độ,” một tiếng kêu đã vang vọng mạnh mẽ ở cuối bài giảng.

Đức Thánh Cha đề cập đến những thách đố cụ thể như tình trạng quá tải, thiếu các chương trình giáo dục và việc làm, và những vết thương cá nhân trong quá khứ. Ngài kêu gọi một sự hoán cải không chỉ liên quan đến các tù nhân, mà đặc biệt là những người thi hành công lý, thúc đẩy một xã hội được xây dựng trên bác ái, như Thánh Phaolô VI đã từng mơ ước.

Năm Thánh cho các Tù Nhân, một trong 35 sự kiện chuyên đề của Năm Thánh 2025, củng cố thông điệp trọng tâm của Đức Lêô XIV: hy vọng không làm thất vọng, ngay cả ở những nơi tăm tối nhất. Khi Lễ Giáng Sinh đến gần, Đức Thánh Cha mời gọi chúng ta kiên trì đón nhận giấc mơ của Thiên Chúa, ghi nhớ rằng “Chúa đã đến gần” và bước đi bên cạnh chúng ta.

Buổi cử hành, được ghi dấu bởi sự hiện diện đông đảo của các phạm nhân, đã được truyền thông Vatican mô tả là một khoảnh khắc của niềm vui sâu xa và sự hòa giải, phù hợp với khẩu hiệu Năm Thánh: “Những người hành hương của hy vọng.”

Toàn Văn Bài Giảng:

______________________________________

NĂM THÁNH CÁC TÙ NHÂN

THÁNH LỄ

BÀI GIẢNG CỦA ĐỨC THÁNH CHA LÊÔ XIV

Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô

Chúa Nhật thứ 3 Mùa Vọng, ngày 14 tháng 12 năm 2025

*******

Anh chị em thân mến,

Hôm nay chúng ta cử hành Năm Thánh Hy Vọng dành cho các cơ sở cải huấn, các tù nhân và tất cả những ai giám sát hoặc làm việc trong hệ thống quản chế. Việc chọn ngày hôm nay, Chúa Nhật thứ ba Mùa Vọng, cho năm thánh đặc biệt này, mang ý nghĩa phong phú, vì đây là ngày mà Giáo Hội gọi là Chúa Nhật Gaudete (Hãy vui lên), tên gọi xuất phát từ những lời đầu trong ca nhập lễ (x. Pl 4:4). Trong Năm Phụng vụ, đây là Chúa Nhật “của niềm vui”, nhắc chúng ta nhớ đến khía cạnh tươi sáng của sự chờ đợi: niềm vững tin rằng điều tốt đẹp, điều hân hoan sẽ xảy đến.

Về điều này, vào ngày 26 tháng 12 năm ngoái, Đức Thánh Cha Phanxicô, khi mở Cửa Thánh tại Nhà thờ Our Father trong nhà tù ở Rebibbia, đã gửi lời mời gọi đến tất cả mọi người: “Tôi nói với các bạn hai điều: Thứ nhất, sợi dây ở trong tay, với mỏ neo của niềm hy vọng. Thứ hai, hãy mở rộng cánh cửa tâm hồn các bạn.” Khi đề cập đến một hình ảnh hướng về cõi vĩnh hằng, vượt ra ngoài rào cản không gian và thời gian (x. Dt 6:17-20), ngài mời gọi chúng ta giữ niềm tin sống động vào sự sống mai sau và luôn tin vào khả năng có một tương lai tốt đẹp hơn. Nhưng đồng thời, ngài cũng khuyến khích chúng ta trở thành những người biết thực hành, với tấm lòng quảng đại, công lý và bác ái ở những nơi chúng ta đang sống.

Khi Năm Thánh sắp khép lại, chúng ta phải thừa nhận rằng, mặc cho những nỗ lực của nhiều người, ngay cả trong hệ thống quản chế, vẫn còn nhiều điều cần phải làm liên quan đến vấn đề đó. Những lời của ngôn sứ Isaia mà chúng ta vừa nghe, “Những người được Đức Chúa giải thoát sẽ trở về, tiến đến Xi-on giữa tiếng hò reo” (35:10), nhắc nhở chúng ta rằng chính Thiên Chúa là Đấng cứu chuộc, Đấng cứu độ và giải thoát. Đồng thời, những lời ấy truyền đạt ý nghĩa của một sứ mạng quan trọng và đầy thử thách cho tất cả chúng ta. Chắc chắn, nhà tù là một nơi khó khăn và ngay cả những đề xuất tốt nhất cũng có thể gặp phải nhiều trở ngại. Nhưng chính vì lý do đó, chúng ta không bao giờ được mệt mỏi, nản lòng hay bỏ cuộc. Chúng ta phải tiếp tục tiến lên với lòng kiên trì, lòng dũng cảm và tinh thần cộng tác. Thật vậy, có nhiều người vẫn chưa hiểu rằng sau mỗi lần vấp ngã, con người phải có khả năng đứng dậy, rằng không một người nào bị định nghĩa chỉ bởi hành động của họ, và rằng công lý luôn là một tiến trình đền bù và hòa giải.

Tuy nhiên, ngay cả trong những tình huống khó khăn, chúng ta vẫn có thể giữ gìn và bảo tồn vẻ đẹp của cảm xúc, sự nhạy cảm, sự quan tâm đến nhu cầu của người khác, sự tôn trọng, khả năng thương xót và tha thứ, thì những đóa hoa tuyệt đẹp sẽ nảy nở từ “mảnh đất khô cằn” của tội lỗi và đau khổ. Hơn nữa, những cử chỉ, những dự án và những cuộc gặp gỡ, mang tính nhân bản độc đáo, thậm chí vẫn có thể trưởng thành trong các bức tường nhà tù. Điều này đòi hỏi phải làm việc trên chính cảm xúc và suy nghĩ của mình, đây là điều cần thiết đối với những người đã bị mất tự do, mà còn cần thiết hơn nữa đối với những người có nghĩa vụ đại diện cho họ và bảo đảm rằng họ được đối xử công bằng. Năm Thánh là một lời kêu gọi hoán cải, và vì thế, đó là một nguồn hy vọng và niềm vui.

Vì lý do này, điều quan trọng là trước hết phải hướng nhìn về Chúa Giêsu, đến nhân tính của Ngài và đến Vương Quốc của Ngài, nơi “người mù xem thấy, kẻ què được đi, … kẻ nghèo được nghe Tin Mừng” (Mt 11:5). Chúng ta phải nhớ rằng, dù đôi khi những phép lạ này xảy đến nhờ những can thiệp phi thường của Thiên Chúa, nhưng thường thì chúng được giao phó cho chúng ta, cho lòng trắc ẩn, sự quan tâm và sự khôn ngoan của chúng ta, cũng như cho trách nhiệm của cộng đồng và các tổ chức của chúng ta.

Điều này đưa chúng ta đến một chiều kích khác của lời tiên tri mà chúng ta đã nghe: nghĩa vụ phải cổ võ ở mọi nơi – và tôi muốn nhấn mạnh cách đặc biệt trong các nhà tù – một xã hội được thiết lập trên những tiêu chí mới, và sau cùng là trên đức ái, như Thánh Phaolô VI nói khi bế mạc Năm Thánh 1975: “Đức ái – phải là,… sự khởi đầu của thời khắc ân sủng và thiện chí mới, đặc biệt trên bình diện đời sống công cộng, mà lịch sử đang mở ra trước mắt chúng ta: nền văn minh tình thương!” (Tiếp kiến Chung, ngày 31 tháng 12 năm 1975).

Để đạt mục tiêu ấy, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng hy vọng rằng trong Năm Thánh này “các hình thức ân xá hoặc khoan hồng nhằm giúp các cá nhân lấy lại niềm tin vào bản thân và xã hội” (Tông Sắc, Spes Non Confundit, 10) có thể được ban hành và những cơ hội tái hòa nhập thực sự được cung cấp cho tất cả mọi người (x. ibid.). Tôi hy vọng nhiều quốc gia thực hiện ước mong của ngài. Năm Thánh, như chúng ta biết, với nguồn gốc trong Kinh Thánh, là một năm hồng ân, trong đó mọi người được trao cơ hội để khởi đầu lại theo nhiều cách khác nhau (x. Lv 25:8-10).

Bài Tin Mừng mà chúng ta vừa nghe cũng nói với chúng ta về thực tại này. Thánh Gioan Tẩy Giả, khi rao giảng và làm phép rửa, đã kêu gọi dân chúng sám hối và một lần nữa vượt qua dòng sông, mang tính biểu tượng, như trong thời Giôsuê (x. Gs 3:17) để đi vào và chiếm hữu miền “Đất Hứa” mới, đó là một trái tim được hòa giải với Thiên Chúa và với anh chị em của chúng ta. Theo ý nghĩa này, hình ảnh của Gioan như một ngôn sứ thật hùng hồn: ông là người chính trực, khắc khổ và thẳng thắn, thậm chí đến mức bị giam cầm vì những lời nói can đảm của mình. Ông không phải là “cây sậy phất phơ trước gió” (Mt 11:7). Nhưng đồng thời, ông giàu lòng thương xót và thấu hiểu đối với tất cả những ai thành tâm sám hối và đang nỗ lực thay đổi (x. Lc 3:10-14).

Về vấn đề này, Thánh Augustinô kết luận một trong những bài chú giải nổi tiếng của ngài về câu chuyện người phụ nữ ngoại tình trong Tin Mừng (x. Ga 8:1-11) rằng: “Khi những kẻ tố cáo bỏ đi, chỉ còn lại người phụ nữ tội lỗi và lòng thương xót. Và Chúa nói với chị ta: hãy về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa (Ga 8:10-11)” (Sermo 302, 14).

Các bạn thân mến, nhiệm vụ mà Chúa giao phó cho các bạn – cho tất cả các bạn, các tù nhân cũng như những người làm việc trong hệ thống quản chế – không hề dễ dàng. Có nhiều vấn đề cần phải giải quyết. Ở đây, chúng ta có thể đề cập đến tình trạng quá tải, sự thiếu cam kết trong việc bảo đảm các chương trình giáo dục ổn định cho việc phục hồi và những cơ hội việc làm. Ở cấp độ cá nhân, chúng ta đừng quên gánh nặng của quá khứ, những vết thương cần được chữa lành nơi thể xác và tâm hồn, những thất vọng, sự kiên nhẫn vô hạn cần có với chính bản thân và với người khác khi bắt đầu con đường hoán cải, cũng như những cám dỗ bỏ cuộc hoặc không tha thứ nữa. Tuy nhiên, vượt trên tất cả những điều ấy, Chúa vẫn không ngừng lặp lại với chúng ta rằng chỉ có một điều quan trọng: không một ai bị hư mất (x. Ga 6:39) và mọi người “được cứu độ” (1 Tm 2:4).

Không một ai bị hư mất! Mọi người được cứu độ! Đó là điều Thiên Chúa của chúng ta mong muốn, đó là Vương Quốc của Người, và đó là mục tiêu hành động của Người trong thế giới này. Khi Giáng Sinh đang đến gần, chúng ta cũng hãy ôm lấy giấc mơ của Chúa cách mạnh mẽ hơn, đồng thời kiên vững và trung thành trong cam kết của mình (x. Gc 5:8). Chúng ta biết rằng ngay cả khi đứng trước những thách đố lớn nhất, chúng ta không đơn độc: Chúa đã gần đến (x. Pl 4:5), Người bước đi cùng chúng ta, và với Người ở bên, điều tốt đẹp và hân hoan sẽ luôn xảy đến.

[Nguồn: exaudi]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 15/12/2025]