Đức Giáo Hoàng Phanxicô trải lòng trong quyển ‘tự truyện’ mới

Đức Giáo Hoàng Phanxicô trải lòng trong quyển ‘tự truyện’ mới

John Touhey

I.Media

15/01/25

Trong những trích đoạn đầu tiên từ quyển sách phỏng vấn mới của Đức Giáo hoàng, ngài kể về tuổi thơ và lịch sử gia đình mình, tầm quan trọng của sự hài hước cùng nhiều nội dung khác.

“Tôi vẫn cảm nhận một tình yêu lớn lao và thẳm sâu như vậy” dành cho Argentina, Đức Giáo hoàng Phanxicô nói trong quyển sách mới của ngài, Hope. Sách được viết theo phong cách tự truyện vừa được phát hành trên toàn thế giới bằng 16 ngôn ngữ (kể cả tiếng Anh). Đây là cuốn sách nổi bật trên “Big Winter Books” của Aleteia năm 2025.

Vài ngày trước, bốn tờ nhật báo của Ý (La Stampa, Avvenire, Il Messaggero và Il Giorno) đã đăng một loạt các trích đoạn từ cuốn sách mới, dựa trên các cuộc phỏng vấn của nhà báo Carlo Musso.

Trong nhiều chủ đề, Đức Giáo hoàng nói về lai lịch gia đình của ngài và cuộc di cư của cha mẹ ngài từ Ý đến Argentina vào cuối những năm 1920.

Những kinh nghiệm tuổi thơ

Ngài Jorge Mario Bergoglio tiết lộ một số câu chuyện bạo lực và đau thương trong thời trẻ của ngài ở Argentina. Một đó là vụ tự tử của một bạn học cũ trường kỹ thuật, “người thông minh và tài năng nhất trong chúng tôi”, đã bị bỏ tù sau khi bắn một người bạn hàng xóm.

Đối với vị giáo hoàng tương lai, những chuyến đến thăm người bạn đồng môn bị cầm tù này chính là “trải nghiệm thực tế đầu tiên của ngài về nhà tù”, một nơi mà ngài mô tả là khủng khiếp và đáng ngại. Về sau, trong đời sống tôn giáo và linh mục ngài đã dành sự quan tâm lớn cho các tù nhân, và sau đó là trong chức vụ giám mục và giáo hoàng.

Gặp nhà văn Jorge Luis Borges

Đức Giáo hoàng nhắc lại mối tương quan của ngài với nhà văn Jorge Luis Borges (1899-1989) người Argentina, người mà ngài đã chào đón cùng với các sinh viên của mình khi là giáo sư văn chương và tâm lý học tại Cao đẳng Santa Fe. Đức Phanxicô bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với cây bút vĩ đại này, ông đã hoàn toàn mù lòa vào thời điểm đó và cố gắng rất nhiều về mặt thể chất để gặp gỡ các sinh viên.

Đức Giáo hoàng Phanxicô kể lại, “Ở tuổi sáu mươi sáu, ông đi xe ngựa từ Buenos Aires và đi suốt tám giờ, vào ban đêm, để đến Santa Fe. Một trong những lần đó chúng tôi đến muộn vì khi tôi đến đón ông ở khách sạn, ông hỏi tôi có thể giúp ông cạo râu không”.

Ngài mô tả nhà văn Borges là “một người theo thuyết bất khả tri, ông đọc Kinh Lạy Cha mỗi đêm vì đã hứa với mẹ ông sẽ làm như vậy, và ông đã chết sau khi lãnh nhận các phép cuối cùng”.

Tầm quan trọng của tính hài hước

Đức Giáo hoàng nhấn mạnh tầm quan trọng của tính hài hước, trích dẫn lời nhà văn người Pháp Romain Gary (1914-1980) định nghĩa sự hài hước là “sự khẳng định phẩm giá, lời tuyên bố về sự vượt trội của con người đối với tất cả những gì xảy đến với họ”.

Đức Phanxicô giải thích rằng gia đình ngài “đã trải qua không ít khó khăn, đau khổ, nước mắt, nhưng ngay cả trong những thời khắc khó khăn nhất, chúng tôi đã khám phá ra rằng một nụ cười, một tiếng cười có thể mang lại cho chúng tôi thêm sức mạnh để quay lại đúng hướng”.

Đức Giáo hoàng nhắc lại buổi tiếp kiến các nghệ sĩ hài vào mùa xuân năm ngoái với sự thích thú.

Ngài kể lại, “Một nghệ sĩ nói vui rằng thật tuyệt khi cố gắng làm Chúa bật cười … ngoại trừ việc, vì là Đấng toàn năng, Ngài sẽ biết trước tất cả những chuyện tiếu lâm … và sẽ làm hỏng câu đùa của bạn.”

Đức Phanxicô lưu ý rằng nhiều linh mục có khiếu hài hước, nhưng các giáo hoàng cũng vậy, ngài đặc biệt đề cập đến khiếu hài của những vị tiền nhiệm như Đức Gioan XXIII và Đức Gioan Phaolô II.

Những câu chuyện cười của Đức Giáo Hoàng Dòng Tên

Vị Giáo hoàng Dòng Tên đầu tiên cho biết ngài đặc biệt thích những câu chuyện cười về các tu sĩ Dòng Tên, chúng khiến ngài nhớ đến “những câu chuyện cười về lực lượng cảnh sát ở Ý, hay những bà mẹ Do Thái trong truyện cười Yiddish”.

Đức Phanxicô chia sẻ một ví dụ như sau:

…Tôi nhớ câu chuyện về một tu sĩ Dòng Tên hơi tự phụ nhưng bị bệnh tim và phải điều trị trong bệnh viện. Trước khi vào phòng mỗ, tu sĩ hỏi Chúa: “Chúa ơi, giờ của con đã đến chưa?”

Chúa trả lời, “Chưa, con sẽ sống ít nhất thêm bốn mươi năm nữa”. Sau lần giải phẫu, tu sĩ quyết định tận dụng tối đa thời gian và đi cấy tóc, căng da mặt, hút mỡ, lông mày, răng… tóm lại, ông đã trở thành một người khác. Ngay khi ra ngoài bệnh viện, vị tu sĩ bị một chiếc xe tông và chết. Khi đến trước mặt Chúa, tu sĩ phản đối: “Lạy Chúa, nhưng… Chúa đã nói với con rằng con sẽ sống thêm bốn mươi năm nữa!” Chúa trả lời, “Ồ, Ta xin lỗi! Ta không nhận ra con…”

Với khiếu tự trào rất dí dỏm, đức giáo hoàng cũng vui vẻ kể lại câu chuyện cười về “Đức Giáo hoàng Phanxicô ở Mỹ”. Trong câu chuyện này, ngài hạ cánh xuống New York trong chuyến tông du của mình và quyết định cầm lái chiếc xe limousine được cử đến đón ngài. Đang khi lái xe quá tốc độ, ngài bị cảnh sát truy đuổi và chặn lại, và câu chuyện có một bước ngoặt bất ngờ …

Đức Giáo hoàng cũng làm nổi bật tính đơn sơ của trẻ em, chúng “là những tấm gương về tính nhưng không, về lòng nhân, và nhắc nhở chúng ta rằng những ai từ bỏ lòng nhân của mình là từ bỏ tất cả, và khi chúng ta khó có thể khóc một cách nghiêm túc hay cười một cách thoải mái, thì lúc đó chúng ta thực sự đang đi xuống triền dốc”.

Gốc Argentina và thoát được một vụ đắm tàu

Đức Giáo hoàng quay lại với cội nguồn gốc gia đình ngài ở Argentina, gợi lại vụ đắm tàu ​​Mafalda mà ông bà và thân phụ của ngài được cho là đã lên tàu. Vụ đắm tàu “​Titanic của Ý” đã cướp đi sinh mạng của khoảng 300 đến 600 người, một con số khó xác định vì có rất nhiều người đi chui trên tàu.

Ông bà tôi và người con trai duy nhất của ông bà là Mario, người thanh niên sau này là cha tôi, đã mua vé cho chuyến hành trình vượt biển dài đó, lên tàu khởi hành từ cảng Genoa vào ngày 11 tháng 10 năm 1927, hướng đến Buenos Aires.

Nhưng họ đã không đi chuyến tàu đó (...).

Họ không thể bán tài sản kịp thời. Cuối cùng, gia đình Bergoglio miễn cưỡng phải đổi vé, để hoãn chuyến khởi hành đến Argentina.

Đó là lý do tại sao bây giờ tôi ở đây.

Bạn không thể tưởng tượng được đã bao nhiêu lần tôi cảm tạ Thiên Chúa Đấng Quan Phòng.

Một gia đình gắn bó chặt chẽ

Đức Phanxicô cũng nhớ lại sự chào đời của những người anh chị em của mình trong một gia đình gắn bó chặt chẽ. Ngài cũng nhớ lại sự hiện diện của một chú chó cưng đã ghi dấu tuổi thơ của mình: “Churrinche, một con chó nhỏ thuộc giống không xác định và không thể xác định được, mà chúng tôi đặt tên để vinh danh một sinh vật bốn chân bất kham khác từ Pampas thuộc về ông bà ngoại của chúng tôi.”

Đức Phanxicô mô tả Argentina là “một quốc gia trẻ trên một đồng bằng xa xôi và mênh mông, được tạo ra từ một trong những thuộc địa của vùng ngoại ô xa xôi nhất thuộc đế quốc Tây Ban Nha rộng lớn, mặc dù không có sức hấp dẫn lấp lánh của những kim loại quý. Một đất nước có lịch sử phức tạp, bi thảm và kỳ diệu được cô đọng lại chỉ trong hơn hai thế kỷ và một số ít thế hệ. Quê hương của tôi, nơi tôi vẫn cảm thấy vĩ đại, sâu sắc như vậy. Những người mà tôi cầu nguyện mỗi ngày, những người đã đào tạo tôi, những người đã rèn luyện và sau đó giới thiệu tôi cho những người khác,” Đức Giáo hoàng Phanxicô nói thêm.

[Nguồn: aleteia]

[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 17/01/2025]