Thánh Gioan Fisher: tử đạo và là mẫu gương cho các Giám mục

Vị mục tử đã cùng với Thánh Tô-ma More bảo vệ cho hôn nhân

STEPHANIE A. MANN, KÝ GIẢ REGISTER

Thứ Tư, 22 tháng 6, 2016 10:07 AM

Trong suốt sự kiện “Hai tuần lễ vì Tự do” được tài trợ bởi Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa kỳ, chúng ta tưởng nhớ các Thánh John Fisher và Thánh Thomas More trong ngày lễ kính chung của 2 vị, 22 tháng 6, tôn vinh sự tử đạo của các thánh trong công cuộc tự do tôn giáo. Người ta chiến đấu chống lại sự bất đồng về tôn giáo, bảo vệ cho giáo lý, nghi lễ, luân lý và kinh nguyện Công giáo. Thomas More thấy xấu hổ vì chính thức bị truy tố là dị giáo, hộ giáo và bút chiến của ngài chống lại Martin Luther, William Tyndale và những người khác John Fisher, giám mục Rochester, cũng viết và rao giảng chống lại quan điểm bất đồng của Lutheran — một lần vào năm 1521 trong một lần đốt những sách bị xem là dị giáo ở công cộng.

Trong khi More được nêu bật lên vì ngài là giáo dân bảo vệ cho giáo lý tính duy nhất của Giáo hội (layman defending doctrine and Church unity) chống lại những cuộc tấn công của nhà nước, chúng ta cũng không thể quên Đức Giám mục Fisher, ngài trước sau như một đứng lên bảo vệ không những cho bí tích hôn phối, mà còn bảo vệ tính duy nhất của Giáo hội dưới quyền của Đức Giáo hoàng là linh mục của Chúa Ki-tô.

Vì là một Giám Mục, Đức cha Fisher có trách nhiệm phải ủng hộ cho những giáo huấn của Giáo hội theo con đường ngược lại với thánh More. Trong suốt những cuộc tranh luận trong “Buổi triệu tập các Giám mục” về tính hợp pháp của đám cưới của vua Henry VIII với Catherine thành Aragon, ngài Fisher kiên quyết bảo vệ hôn nhân và quyền của Giáo hội định nghĩa về hôn nhân là một bí tích.

Ngài Fisher phản đối lại lời tuyên bố của vua Henry VIII coi vua là người đứng đầu tối cao và là người điều hành Giáo hội ở Anh quốc trong hội nghị — nơi mà ít nhất ông ta có đủ ưu thế để thêm cụm từ “miễn là luật Chúa cho phép” — và trong Quốc hội Anh. Sự cương quyết của thánh nhân đã dẫn đến những cuộc mưu sát: một lần là đầu độc (nhưng ngài Fisher quá tiết chế nên chất độc không thể tác dụng) và một lần bắn súng cối nhắm vào nhà của ngài ở London. Ngài bệnh rất nặng nên không thể tham dự buổi họp quốc hội cuối cùng năm 1529 để lập pháp cho Sự cải tổ nước Anh, hoặc hội nghị năm 1532, lúc đó giáo chức đệ trình lên Henry VIII, phải trả một khoản đóng phạt và thừa nhận quyền tối thượng của nhà vua.

Tháng 4 năm 1534, ngài Fisher được đưa cho một bản tuyên thệ thừa nhận quyền tối thượng của Henry VIII, ngài đã từ chối không thừa nhận, và bị đuổi ra khỏi văn phòng và bị tống giam trong ngục ở Tháp London. Ngài đã không chống cự trong nơi giam giữ cho đến khi ngài ra tòa ngày 17 thấng năm 1535; ngài bị đưa đến Đồi Tower để hành hình, ngài bị chém đầu thay vì bị treo, bị kéo và phanh thây, một hình phạt thông thường dành cho những kẻ phản bội.

Thánh Giám mục của vùng Rochester

John Fisher sinh tại Beverley, Đông Yorkshire, năm 1469. Ngài học tại Đại học Cambridge, bắt đầu một hội đoàn kéo dài đến khi ngài chết. Ngài học xong chương trình cử nhân và thạc sĩ, và trở thành tổng giám thị của trường đại học, và sau đó được Quý bà Margaret Beaufort, mẹ của vua Henry VII chú ý (bà của vua Henry VIII). Được sự bảo trợ của quý bà, ngài Fisher đã thành lập Giáo hội Ki-tô và Đại học thánh Gioan, dành riêng cho việc cải thiện chất lượng giáo dục và huấn luyện giáo sĩ.

Sự bảo trợ của quý bà Margaret khuyến khích Henry VII bổ nhiệm Fisher là Giám mục của Rochester; ngài trở thành hiệu trưởng của đại học Cambridge và đạt được danh hiệu giáo sư gắn danh (endowed chair) thần học. Ngài đã đưa Desiderius Erasmus và những học giả cổ điển khác về Cambridge, thúc đẩy ngành học tiếng Hy lạp và Hê-brơ, cùng với tiếng La-tinh để nâng cao sự hiểu biết Kinh thánh.

Đức Giám mục Fisher rất chuẩn mực hoàn thành những trách vụ giám mục của mình, không chấp nhận được thuyên chuyển đến những giáo phận lớn hơn và giàu có hơn. Qua những tấm gương và sự tố cáo những lạm dụng thuộc giới giáo sĩ, ngài đưa ra mẫu gương trung thực, chính trực, khách quan và thánh thiện. Vừa có đức hạnh vừa thông thái, ngài John Fisher là vị giám mục duy nhất đứng lên chống lại sự nắm quyền Giáo hội Công giáo ở Anh của vua Henry VIII.

Sau sự khuất phục của các giám mục — và sự từ chức hiệu trưởng đại học của thánh Thomas More — Quốc hội tuyên bố Henry có quyền tối thượng và lãnh đạo Giáo hội Anh Quốc. Henry bắt buộc từng giám mục, tu sĩ, giới quý tộc và các người lãnh đạo khác ở Anh phải tuyên thệ thừa nhận quyền tối thượng của ông và phủ nhận quyền giáo hoàng.

Kết án và thi hành án

Cả hai thánh More và Fisher đều không chịu tuyên thệ — vì vậy các ngài bị tống giam ở Tháp London.

Thánh More bị giữ trong một thời gian cũng khá dễ chịu, nhưng thánh Fisher, bị tước danh hiệu và đuổi ra khỏi văn phòng, bị túng thiếu và bị bỏ mặc. Ngài không bao giờ phục hồi lại được sau lần bị đầu độc, và ngài già hơn và suy nhược.

Đức Giám mục Fisher không được phép cử hành các bí tích và rất đau khổ. Tuy nhiên, ngài vẫn là một linh mục và giảng thuyết, viết sách (writing) A Spiritual Consolation (Sự an ủi tinh thần) và The Ways of Perfect Religion (Những con đường Tôn giáo hoàn hảo), viết cho người chị gái Elizabeth là một nữ tu thuộc dòng Dartford Dominican Priory, và một  luận án bằng tiếng La-tinh De Necessitate Orandi (Sự cần thiết của lời cầu nguyện).

Đức Giáo hoàng Phaolo III công bố Đức Giám mục Fisher lên hàng Hồng y khi ngài vẫn đang bị cầm giữ trong tháp, hy vọng Henry VIII có thể trở nên nhân từ hơn, nhưng sự tôn phong đó lại làm ông ta tức tối thêm. Ông ta tuyên bố rằng khi nào mũ hồng y về đến nước Anh, Hồng y Fisher sẽ không còn đầu để đội cái mũ đó. Cánh tay phải đắc lực của Henry VIII, Richard Rich, là người đã phản bội thánh Thomas More, đã bịa đặt ra và tâu rằng ngài nói thẳng Henry VIII không thể là — và không được là — người đứng đầu tối cao của Giáo hội Anh quốc.

Tại phiên tòa của Giám mục Fisher, bản án và sự kết án đã được chuẩn bị trước. Ngài chuẩn bị phải chết, và ví mình giống như thánh Gioan Tẩy giả sẵn sàng chịu đau khổ vì bảo vệ cho đời sống hôn nhân thánh.

Ngày 22 tháng 6 năm 1535, ngài bị lên Tower Hill để chém đầu. Những chứng nhân đã bị sốc khi thầy ngày quá gầy còm. Ngài xin họ cầu nguyện và đọc kinh Te Deum để ngợi khen và tạ ơn, trước khi chết. Xác ngài bị bỏ lại trên đoạn đầu đài qua đêm, sau đó được chôn trong nhà nguyện Thánh Phê-rô thành Vincula, một trong những nhà nguyện trong Tháp Londond. Thủ cấp của ngài bị treo ở cầu London và sau đó bị ném xuống sông Thames.

Đức Giáo hoàng Leo XIII đã phong phong chân phước cho ngài Fisher, More và 52 thánh tử đạo khác của nước Anh năm 1886, và Đức Giáo hoàng Pio XI nâng ngài Fisher và More lên bậc hiển thánh năm 1935 khi những thế lực của chủ nghĩa Phát-xít và dân tộc đang gia tăng ở Châu Âu.

Thánh Gioan Fisher là một mẫu gương tuyệt vời cho các linh mục và giám mục của chúng ta. Ngài làm gương về sự nhận thức, sự chuẩn bị và tính kiên định trong giữa những sự hỗn loạn và nguy hiểm cho Giáo hội.

Lạy Thánh Gioan Fisher, xin cầu cho chúng con!

Stephanie A. Mann

[Nguồn: ncregister]

[Chuyển ngữ: TRI KHOAN 23/06/2016]