Người đồng sáng lập Wikipedia: Từ triết gia hoài nghi trở thành Kitô hữu
CC BY-SA 2.5
24/07/25
Larry Sanger, một trong những người đồng sáng lập Wikipedia, xuất thân trong một gia đình Kitô giáo nhưng đã đánh mất đức tin khi bước vào tuổi thiếu niên. Sau đây là con đường ông tìm lại được đức tin…
Con đường đến với đức tin của mỗi người rất khác nhau. Đối với một số người, hành trình diễn ra suôn sẻ và không có những biến động lớn; với những người khác thì phức tạp hơn. Trường hợp của Larry Sanger thuộc về nhóm thứ hai, mà chính ông kể chi tiết blog cá nhân của ông.
Đồng sáng lập Wikipedia, bách khoa toàn thư trực tuyến
Có thể bạn không biết đến tên Larry Sanger, nhưng nếu chúng ta nhắc đến bách khoa toàn thư trực tuyến Wikipedia, thì chắc chắn mọi người từng tra cứu thông tin trên internet đều quen thuộc với tên đó.
Chúng ta từng có những bộ sưu tập bách khoa toàn thư đồ sộ trên kệ sách ở nhà, nơi chúng ta đọc về những hiện tượng khác nhau trong thế giới. Ngày nay, chúng ta chỉ cần gõ một từ khóa vào công cụ tìm kiếm và Wikipedia sẽ nhanh chóng cung cấp cho chúng ta ít nhất một giải thích ngắn gọn. Wikipedia được ông Jimmy Wales và ông Larry Sanger thành lập vào năm 2001. Larry Sanger không chỉ là một lập trình viên web mà còn là một nhà triết học.
Tìm kiếm lời giải cho những câu hỏi khó
Triết học là tình yêu đầu tiên và lớn nhất của Larry Sanger. Chính qua triết học mà ban đầu ông trở thành người theo thuyết bất khả tri khi còn ở tuổi thiếu niên, và sau đó vài thập kỷ, trở thành một tín hữu.
Sanger sinh ra trong một gia đình Kitô giáo, nhưng khi còn ở tuổi thiếu niên, ông bắt đầu đặt ra những câu hỏi khó. Chẳng hạn, một trong những câu hỏi đó là tinh thần, linh hồn và tâm trí được kết nối với nhau như thế nào, hoặc sự khác biệt giữa chúng là gì.
Tiếc thay, ông không tìm được ai có thể giải thích cho ông hoặc người sẵn sàng thảo luận về những câu hỏi triết học sâu sắc hơn của ông về đức tin. Sanger kết luận rằng “chỉ những người giáo điều, thiếu sự ham hiểu biết và không thể trả lời những câu hỏi khó, mới tin vào Thiên Chúa”—và ông không nằm trong số họ. Vì vậy, ông đã từ bỏ đức tin.
Sau khi học xong triết học, ông dạy triết tại một đại học trong vài năm. Trong suốt thời gian học, dĩ nhiên ông đã đọc rất nhiều tác phẩm triết học. Ông cho biết chưa bao giờ coi mình là một người vô thần thực sự, mà đúng hơn là một người theo thuyết bất khả tri. Ông giải thích, “Tôi không tin cũng không phủ nhận sự hiện hữu của Thiên Chúa. Tôi luôn sẵn sàng xem xét một cách nghiêm túc khả năng rằng Thiên Chúa hiện hữu. Còn họ [tức là những người vô thần] thì không.”
Thực tế, ông thấy hầu hết các lập luận của những người vô thần công khai là không thuyết phục, và thường là rất “đáng ghét” vì sự thô lỗ và hời hợt của những lập luận đó.
Khám phá thần học và Thiên Chúa
Một bước ngoặt lớn trong hệ thống hoài nghi của ông đã xảy ra sau hai biến cố lớn trong đời: hôn nhân và sự ra đời của đứa con đầu lòng. Chính lúc đó, lần đầu tiên ông cảm nghiệm được tình yêu vô điều kiện dành cho một người khác, một người mà ông sẵn sàng hy sinh cả mạng sống mình.
Điều này tạo ra một vết nứt trong hệ thống triết học tự mãn của ông. Ông đã bị chấn động khi nhận ra rằng suy nghĩ của mình bắt đầu khác biệt so với các đồng nghiệp theo thuyết bất khả tri và vô thần, những người mà ông đã theo trong suốt quá trình học tập. Sau đó, ông khám phá ra thần học.
Mặc dù ông vẫn đọc Kinh Thánh cho các con, ông không có một mối liên hệ đặc biệt với Kinh Thánh. Với ông, đó chỉ là một quyển sách có ý nghĩa về văn hóa và trẻ em nên biết đến. Tuy nhiên, sau cùng, vì nhiều lý do khác nhau, ông quyết định sẽ nghiên cứu toàn bộ Kinh Thánh, để hiểu Kinh Thánh như những người tín hữu, dù thực sự không muốn tin.
Nhận thấy mình cần được hướng dẫn để hiểu sâu các bản văn Kinh Thánh, ông đã chọn kế hoạch nghiên cứu 90 ngày và bắt đầu sử dụng nhiều bản Thánh Kinh và sách tham khảo. Ông khám phá ra rằng có nhiều sự sâu sắc và nội dung hơn trong bản văn thánh cũng như trong các diễn giải so với những gì ông từng nghĩ. Ông viết, “Dần dần tôi nhận ra rằng mình đang làm quen với truyền thống thần học hai ngàn năm tuổi.”
Và rồi dần dần, ông bắt đầu “trò chuyện với Thiên Chúa,” lần đầu tiên ông cầu nguyện kể từ thời thơ ấu.
Trở lại đạo
Ông bắt đầu viết và công bố các bài luận về đề tài này. Ông bị thuyết phục bởi những lập luận thần học phù hợp với thế giới quan của ông. Dĩ nhiên, ân sủng của Thiên Chúa đã đóng vai trò lớn trong việc này, điều mà bản thân ông ý thức rất rõ.
Larry Sanger đã công bố một bài luận dài trên blog của ông với tựa đề How a Skeptical Philosopher Became a Christian (Một triết gia hoài nghi đã trở thành Kitô hữu như thế nào). (Nếu bạn thích nghe hơn đọc, ông đọc bài đăng blog trên kênh YouTube của ông.) Ở phần kết, ông tuyên xưng niềm tin cá nhân vào Thiên Chúa Ba Ngôi. Trong đó, ông viết rằng ông “cảm tạ Thiên Chúa đã nhận tôi vào gia đình của Người và tha thứ nhiều tội lỗi của tôi.” Ông nói thêm, “Tôi tạ ơn [Thiên Chúa] vì hồng ân đức tin mà hầu như suốt cuộc đời tôi chưa bao giờ hình dung mình sẽ có được.”
Ông cũng đang viết một cuốn sách về Thiên Chúa và hành trình từ vô tín đến đức tin của mình. Ông giải thích trong blog rằng ông chưa gia nhập một giáo hội hoặc hệ phái Kitô giáo cụ thể nào, và hành trình của ông vẫn đang tiếp diễn. Chúng ta hãy cầu xin Thiên Chúa tiếp tục soi sáng trí tuệ và củng cố đức tin của ông, để ông có thể tiếp tục trên con đường hướng tới sự viên mãn của chân lý trong Đức Kitô và Hội Thánh của Người.
[Nguồn: aleteia]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 25/7/2025]
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét