Nicaea, nơi khai sinh Kinh Tin Kính, hiện ở đâu?
SinanDogan34 I Shutterstock
Iznik, Turquie.
19/02/25
Năm 2025 đánh dấu kỷ niệm 1.700 năm Công Đồng Nicaea, một sự kiện trọng đại đã long trọng tuyên xưng Thiên tính của Chúa Con. Thành phố này, nay được gọi là Iznik, thuộc lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay.
Trong Năm Thánh 2025 mừng mầu nhiệm Nhập Thể, Giáo hội cũng cử hành một biến cố trọng đại khác: kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea (phát âm là “Ni-xê-a”). Công đồng này đã tái khẳng định Thiên tính của Con Thiên Chúa để chống lại lạc thuyết Arius, đồng thời soạn thảo bản Kinh Tin Kính vẫn còn được đọc trong các Thánh Lễ Chúa Nhật cho đến ngày nay.
Vậy Nicaea nằm ở đâu? Và tên gọi này có ý nghĩa gì? Thành phố này nguyên thủy là của Hy Lạp; tên gọi của nó xuất phát từ chữ “chiến thắng” trong tiếng Hy Lạp. Ngày nay, nó thuộc lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ và được gọi là İznik. Thành phố được xây dựng trên bờ đông của một hồ nước cùng tên, cách Istanbul khoảng một trăm kilômét (62 dặm) về phía đông nam, bên kia Biển Marmara.
Hiện nay, Iznik là một thành phố hiện đại, nhưng vẫn còn nhiều di tích khảo cổ từ thời cổ đại, minh chứng cho quá khứ huy hoàng và đầy biến động của nó. Việc thành lập thành phố vẫn còn là một bí ẩn, nhưng dường như những am hiểu đầu tiên về sự tồn tại của thành phố bắt nguồn từ thế kỷ thứ 4 trước Công Nguyên. Lysimachus, một trong những vị tướng kế vị Alexander Đại đế, đã chiếm thành phố từ một trong những đối thủ của ông và đổi tên thành Nicaea.
Dưới thời Đế quốc La Mã, bắt đầu từ năm 72 trước Công Nguyên, thành phố là một phần của Bithynia. Pliny Trẻ, toàn quyền của Hoàng đế Trajan tại tỉnh này từ năm 111 đến 113, chắc chắn đã ghé thăm nơi này. Thật vậy, trong một lá thư gửi hoàng đế ông đề cập đến sự hiện diện của các Kitô hữu ở Nicaea, một dấu hiệu cho thấy vùng đất đó đã biết đến Đức Kitô từ rất sớm.
Đế quốc Nicaea
Nicaea gần Constantinople và là một trung tâm hành chính phồn thịnh. Vì lý do này, Hoàng đế Constantine đã chọn nơi này để tiếp đón các Giáo phụ Công đồng vào năm 325 nhằm giải quyết vấn đề lạc thuyết Arius. Bốn trăm năm sau, vào năm 787, Hoàng hậu Irene đã triệu tập một công đồng khác, “Nicaea II”, trên bờ hồ để giải quyết cuộc khủng hoảng bài trừ ảnh tượng thánh.
Tuy nhiên, thành phố thuộc Đế quốc Byzantine này nhanh chóng trải qua một lịch sử phức tạp, với những cuộc nổi dậy rồi đến những cuộc tấn công của người Thổ Seljuk, và rơi vào tay họ năm 1081. Sau khi được tái chiếm, nó đã trải qua một thời kỳ huy hoàng cuối cùng của Hy Lạp sau cuộc vây hãm Constantinople vào năm 1204.
Khi đạo quân Thập Tự chinh Thứ Tư chuyển hướng để chiếm kinh đô của đế quốc, một nhà nước Hy Lạp đã ra đời. Được gọi là Đế quốc Nicaea — vì đó là nơi kinh đô được thành lập — nó bao phủ một vùng đất rộng lớn từ Biển Đen đến Biển Ionia. Nhưng ngay sau khi Constantinople bị tái chiếm vào năm 1261, Nicaea suy tàn cho đến khi bị vây hãm suốt ba năm và thất thủ trước quân Ottoman vào năm 1331.
Những khám phá khảo cổ mới
Tàn tích dưới nước của một nhà thờ Byzantine ở Iznik, Thổ Nhĩ Kỳ. Resul Muslu I Shutterstock
Ngày nay, khảo cổ đang tìm thấy vô số tài liệu ở Iznik: những bức tường dài hơn ba kilômét, dày năm mét và cao mười mét, những cổng thành đồ sộ, tàn tích của các cây cột cổ đại và di tích của các công trình thuộc thế kỷ thứ 4, những đền thờ, nhà thờ, hội đường Do Thái, nhà tắm công cộng... Cho đến cuộc chiến tranh giữa người Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp vào năm 1922, người ta vẫn còn có thể chiêm ngưỡng Nhà thờ Đức Mẹ An giấc tuyệt đẹp. Riêng Thánh đường Hagia Sophia, nơi diễn ra các cuộc tranh luận của Công đồng Nicaea II, đã trở thành một đền thờ Hồi giáo trở lại vào năm 2011, giống như “người chị” của nó ở Istanbul vài năm sau đó.
Khám phá di sản ấn tượng nhất xảy ra năm 2014. Khi bay qua hồ Iznik, hành khách của một chiếc trực thăng đã phát hiện ra tàn tích của một tòa nhà dưới nước. Đó là một Vương cung Thánh đường Byzantine, nhà thờ Thánh Neophytos, được cho là xây dựng vào thế kỷ thứ 4. Di tích nằm dưới nước sâu 2 mét (gần 7 feet), cách bờ 66 feet!
[Nguồn: aleteia]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 27/7/2025]
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét