Chuyến hành hương qua Bảy Nhà thờ của Roma
Antoine Mekary | ALETEIA | I.Media
06/01/21
Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô và Thánh Phaolô Ngoại thành là hai điểm dừng chân đầu tiên trên hành trình này để trở về thời Trung cổ.
Thành phố Roma từ lâu đã trở thành một điểm đến hành hương quan trọng. Kể từ đầu thế kỷ thứ 4, người Kitô giáo đã đến thăm Thành phố Vĩnh cửu vì ý nghĩa tôn giáo vô cùng đặc biệt của nó. Chỉ có Roma mới cho cơ hội để viếng mộ của các Tông đồ Phêrô và Phaolô, những vị tử đạo Kitô giáo đầu tiên trong các Hang Toại đạo, và không biết bao nhiêu vị thánh được chôn cất trong các nhà thờ khắp thành phố. Vị trí của Roma là “Ngai tòa Phêrô” – nơi lãnh đạo của giáo hoàng – cũng mang đến cho người hành hương cơ hội được gặp gỡ Giáo hoàng, Vị Đại diện của Chúa Kitô.
Vào thời Trung cổ, các tuyến đường hành hương nối tiếp nhau dẫn đến Roma – chẳng hạn như Via Francigena – đầy ắp người hành hương cũng như người du lịch. Khi đến Roma, người hành hương lưu lại một lát để kính bái trong nhiều nhà thờ. Theo thời gian, một chuyến hành hương trong nội thành phụ thêm đã phát triển.
Được biết đến với cái tên “Bảy Nhà thờ của Roma”, lộ trình bao gồm bốn vương cung thánh đường chính là Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô, Thánh Phaolô Ngoại thành, Thánh Gioan Lateran, và Đức Bà Cả, cũng như ba tiểu vương cung thánh đường: Thánh Sebastian, Thánh giá ở Giêrusalem, và Thánh Lawrence Ngoại thành. Người hành hương đánh dấu đường bằng cách tìm kiếm những ngọn tháp cao trong các quảng trường phía trước nhà thờ.
Vào thế kỷ 16, Thánh Philip Neri ban đầu bắt đầu đi theo lộ trình để thể hiện lòng sùng kính cá nhân. Chẳng bao lâu sau ngài bắt đầu thu hút các đám đông, đặc biệt trong Mùa Chay. Tại mỗi nhà thờ, ngài xướng đọc kinh và hát, và dẫn suy niệm. Sau đó, những món ăn và thức uống đơn giản được phục vụ. Hành trình thiêng liêng cung cấp một sự thay thế cho những sự kiện ồn ào diễn ra phổ biến ở Roma trong Lễ hội.
Ngày nay con đường vẫn còn phổ biến trong Mùa Chay cũng như dịp Lễ Thánh Philip Neri. Tuyến đường – dài khoảng 20km (13 dặm) – cũng vẫn như trong nhiều thế kỷ qua. Tuy nhiên, cảnh quan đô thị hiện đại của Roma đã thay đổi đáng kể sự sự tương phản. Những chiếc Vespa lao vun vút, những tài xế taxi Roma hối hả, và các ngã sáu dày đặc xe cộ không phải là những chướng ngại mà Thánh Philip Neri và những bạn đồng hành của ngài phải bận tâm. Các tòa tháp, từng là những công trình kiến trúc cao nhất trong thành phố, ngày nay bị các tòa chung cư thế kỷ 19 che khuất.
Do đó, mặc dù vẫn có thể hoàn thành toàn bộ chuyến bộ hành trong một ngày, nhưng hầu hết những người hành hương hiện đại chọn cách thay đổi chút ít. Nhiều người hành hương thích thực hiện chuyến đi trong hai ngày hoặc nhiều hơn. Những người khác thì đi bộ từng quãng đường và sử dụng taxi hoặc phương tiện giao thông công cộng cho quãng đường còn lại.
Bất kể có những khó khăn cho người hành hương ngày nay, hành trình qua Bảy Nhà thờ Roma có vô số điểm tham quan – về tâm linh, văn hóa và nghệ thuật.
1. Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô
Hành trình qua Bảy Nhà thờ Roma bắt đầu từ Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô lừng danh trong Kinh thành Vatican.
Mặc dù không được nhắc đến trong kinh thánh, nhưng nhiều văn bản và truyền thống cổ xưa đề cập đến việc Thánh Phêrô bị hành quyết ở Roma trong cuộc bách hại của Hoàng đế Nero vào năm 64 sau Chúa Giáng sinh. Địa điểm là một rạp xiếc, hoặc đường đua, trên đồi Vatican bên ngoài thành phố. Cộng đoàn Kitô hữu địa phương đã chôn xác của ngài trong một nghĩa trang gần đó, và một đền thờ kín đáo đã được dựng lên để đánh dấu vị trí.
Khi Hoàng đế Constantine hợp pháp hóa Kitô giáo vào năm 313, ông đã ra lệnh xây dựng một vương cung thánh đường lớn hơn trên đền thờ hiện hữu. Trong kỷ nguyên Phục hưng, Vương cung Thánh đường của vua Constantine đã bị san phẳng và nhà thờ hiện tại được xây dựng. Những cuộc khai quật khảo cổ được tiến hành vào thế kỷ 20 đã khẳng định sự hiện diện của mộ Thánh Phêrô cũng như khả năng có những thánh tích của ngài.
Được xây dựng phía trên mộ và di cốt của Thánh Phêrô, nhà thờ là minh chứng cho những lời của Chúa Kitô nói với Thánh Phêrô trong Phúc âm: “Anh là Phêrô, nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy” (Mt 16: 18).
Các tín hữu có thể dành bao nhiêu thời gian tùy thích ở Vatican mà vẫn không thể khám phá hết những gì ở đó để xem và trải nghiệm: các viện Bảo tàng và các khu Vườn, địa điểm khảo cổ Scavi, Mộ của các Giáo hoàng, leo lên đỉnh mái vòm, và đủ số kiệt tác nghệ thuật để lấp đầy các tập sách.
Các điểm nổi bật không thể bỏ qua ở Vatican bao gồm chuyến tham quan Scavi, các Bảo tàng Vatican và Vườn Vatican. Trong Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô, du khách có thể nhìn thấy tượng Đức Mẹ Sầu bi Pietà của Michelangelo và mộ của các Thánh Gioan Phaolô II và Gioan XXIII. Khắp vương cung thánh đường là thánh tích và tượng các thánh.
Tâm điểm trong gian giữa cung thánh là bàn thờ chính phía dưới mái vòm đồ sộ của Bernini. Phía dưới là một khu cánh bên hông đặt hòm thánh tích có chứa dây Pallium của Thánh Phêrô. Bên dưới là mộ của Thánh Phêrô.
2. Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô Ngoại thành
Điểm dừng thứ hai là mộ của người bạn đồng hành của Thánh Phêrô và là cùng là thánh bổn mạng của Roma: Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô Ngoại Thành. Chặng đường dài 6 cây số (4 dặm) xuôi theo con đường Via della Conciliazione, uốn khúc dọc theo Sông Tiber, đi xuyên qua khu Trastevere nổi tiếng của Roma, ngang qua cổng thành San Paolo sau đó qua kim tự tháp cổ Caius Cestius, và cuối cùng tiếp tục xuôi theo con đường Via Ostiense nhấp nhô của Roma từng dẫn đến cảng Ostia của La Mã cổ đại. Tại đó khách hành hương đến Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô Ngoại Thành.
Thánh Phaolô là một nhà truyền giáo vĩ đại với những cuộc hành trình kéo dài, rao giảng và truyền giáo cho dân ngoại đã dẫn đến tước hiệu của ngài là “Tông đồ dân ngoại”. Theo Kinh thánh, Thánh Phaolô bị đeo xiềng xích đến Roma để trả lời những cáo buộc về tội xúi giục (Cv 28: 1-31). Mặc dù không được nêu rõ trong Kinh thánh, nhưng các truyền thống và văn bản cổ xưa đề cập đến phúc tử đạo của ngài ở Roma vào năm 66 sau Chúa Giáng sinh cũng dưới triều đại của Nero. Người ta tin ngài bị chặt đầu tại vị trí của Tu viện Tre Fontane hiện nay cách khoảng ba cây số (hai dặm).
Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô cũng đi theo một cách tương tự như Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô. Khi Thánh Phaolô bị hành quyết, các môn đệ của ngài dựng lên một phòng nhỏ tưởng nhớ rất đơn sơ (cella memoriae) bên trên vị trí mộ chôn ngài. Vào thế kỷ thứ 4, vua Constantine xây một vương cung thánh đường lớn hơn bên trên đền thờ chôn cất.
Nhà thờ hiện tại được xây dựng năm 1826 sau khi nhà thờ cũ bị trận hỏa hoạn phá hủy. Những cuộc khai quật khảo cổ gần đây thật sự khẳng định rằng mộ của ngài nằm bên dưới bàn thờ chính của vương cung thánh đường.
Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô là một trong những nhà thờ nguy nga nhất của Roma. Nằm bên ngoài trung tâm thành phố, nói chung lượng người đến nhà thờ ít hơn Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô và cung cấp một không gian tâm linh nhiều hơn.
Khi đến, du khách bắt gặp một hàng hiên vô cùng ấn tượng (narthex). Bên phải là Cửa Thánh chỉ được mở trong Năm Thánh.
Bên trong hiện ra một chính điện huy hoàng và đồ sộ và bốn gian bên cánh. Đáng chú ý là ảnh chân dung của các giáo hoàng, tranh khảm, sân trong, và phòng triển lãm nghệ thuật.
80 cây cột và trần trang trí bằng gỗ và vữa stucco cũng ấn tượng không kém. Gian đầu cung thánh là bức tranh khảm Chúa Kitô và đứng bên cạnh là các Tông đồ Phêrô, Phaolô, Anrê và Thánh Luca.
Trong khu “confesso”, hay khu cánh lõm phía dưới bàn thờ chính, là mộ của Thánh Phaolô. Cũng có một dây xích được cho là đã xiềng giữ ngài trong ngục. Các nghiên cứu khảo cổ gần đây đã xác nhận việc tìm thấy ngôi mộ.
Một bản đồ hành hương Bảy Nhà thờ cổ xưa
© CC0
Quang cảnh gian chính điện Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô ở Roma.
© daryl_mitchell | Flickr CC BY-SA 2.0
Khu “confessio” là một khu cánh lõm vào phía dưới bàn thờ chính trong Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô. Nó nhắc lại giây phút Thánh Phêrô “tuyên xưng” Đức Kitô. Bên dưới là dây pallium và mộ Thánh Phêrô.
© Dnalor 01 | CC BY-SA 3.0
Trong chuyến du lịch Scavi du khách có thể quan sát thấy các ngôi mộ La Mã dưới Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô. Đây là một ngôi mộ chỉ cách mộ Thánh Phêrô một vài mét.
© Blue 439 | CC BY-SA 3.0
Những lời trích trong Phúc âm theo Thánh Mátthêu “Anh là Phêrô, nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy” được khắc bằng tiếng Latinh xung quanh phía trong của mái vòm trong Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô.
© SteO153 | CC BY-SA 2.5
Mặt tiền và sân Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô.
© Berthold Werner | Public Domain
Thánh Phaolô được miêu tả cầm một thanh gươm (vũ khí cho sự tử đạo của ngài) và một quyển sách (tượng trưng cho những bức thư ngài viết trong Tân Ước).
© Livioandronico2013 | CC BY-SA 4.0
Cảnh quan gian chính điện, trần, và các hàng cột của Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô.
© Dnalor 01 | CC BY-SA 3.0
Ảnh chân dung của các giáo hoàng từ Thánh Phêrô đến Đức Phanxicô được trưng bày dọc theo tường Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô.
© Antoine Taveneaux | CC BY-SA 3.0
Trong gian đầu cung thánh là một bức bích họa khổng lồ mô tả Đức Kitô và bên cạnh là các Tông đồ Phêrô, Phaolô, Anrê và Thánh Luca.
© Alberto Fernandez Fernandez | CC BY 2.5
Phía dưới khu “Confessio” trong Vương cung Thánh đường Thánh Phaolô là mộ của Thánh Phaolô. Dây xích được tin là đã trói ngài cũng được trưng bày.
© Fczarnowski | CC BY-SA 3.0
Năm nhà thờ khác trên lộ trình sẽ là chủ đề của Phần II.
[Nguồn: aleteia]
[Chuyển Việt ngữ: TRI KHOAN 8/1/2021]
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét